Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Lasy w pakiecie Fit for 55. Jak KE widzi przyszłość gospodarki leśnej?

Nowy cel dotyczący usuwania CO2 przez naturalne pochłaniacze, ramy prawne dotyczące sprawozdawczości czy rozwój systemów płatności za świadczenie usług ekosystemowych – to tylko niektóre z propozycje KE dotyczące gospodarki leśnej.

   Powrót       20 lipca 2021       Ryzyko środowiskowe   

Wraz z pakietem legislacyjnym „Fit for 55”, przedstawionym przez Komisję Europejską w środę 14 lipca br., Europa zyskać ma nowe narzędzia, które wspierać mają stary kontynent na drodze do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. W pakiecie tym prócz działań obejmujących zmiany w unijnym systemie handlu emisjami, zmian w dyrektywach o odnawialnych źródłach energii czy efektywności energetycznej, przewiduje się także położenie większego nacisku na gospodarkę leśną i użytkowanie gruntów.

Dlaczego lasy? Obecnie tereny leśne w skali całego globu magazynują takie ilości węgla, że ich zniszczenie spowodowałoby wzrost stężenia CO2 w końcu XXI wielu o ok. 130-290 ppm(1). Tymczasem już teraz średnia globalna koncentracja CO2 w 2019 r. wynosiła około 410 ppm. Gra jest więc warta świeczki. Jak wskazuje bowiem KE, obecnie 43,5 proc. gruntów w UE (blisko 182 mln hektarów) stanowią lasy i inne grunty zalesione, tereny te znajdują się jednak pod coraz większą presją… - Częściowo w wyniku procesów naturalnych, ale również z powodu intensywnej działalności i presji człowieka, w tym popytu na biomasę, zmiany klimatu, zanieczyszczenia powietrza i wody, niekontrolowanego rozrastania się miast, fragmentacji krajobrazu oraz utraty siedlisk i różnorodności biologicznej – wskazuje KE.

Rozporządzenie LULUCF

Jednym z elementów pakietu jest zmiana rozporządzenia w sprawie użytkowania gruntów, leśnictwa i rolnictwa (LULUCF). Propozycje KE wprowadzają jedynie niewielkie zmiany w ramach regulacyjnych LULUCF na pierwszy okres zgodności, tj. od 2021 do 2025 r., główne zmiany obejmują natomiast okres od 2026 r. Na państwa członkowskie nałożony zostanie wówczas wiążący cel dotyczący usuwania dwutlenku węgla przez naturalne pochłaniacze, odpowiadający 310 mln ton emisji CO2 do 2030 r., co stanowi wzrost o około 15 proc. w porównaniu z obecnymi celami w tym zakresie. - Ogólny cel Unii dotyczący pochłaniania gazów cieplarnianych netto zostanie rozdzielony między państwa członkowskie jako roczne cele krajowe na okres od 2026 do 2030 r. i będzie opierał się na emisjach i pochłanianiu zgłoszonych w wykazach gazów cieplarnianych oraz obszarów gruntów zarządzanych – czytamy w dokumencie(2).

Wprowadzony ma zostać nowy system zarządzania zgodnością z wartościami docelowymi, a mechanizm elastyczności użytkowania gruntów, uwzględniający ryzyko niezgodności ze strony państw członkowskich, zostanie dostosowany.

Strategia leśna UE

Działania w sektorze gospodarki leśnej wzmocnione mają zostać poprzez opublikowaną w piątek (17 lipca br.) tzw. strategię leśną. - Zaproponowane w Strategii zobowiązania i działania przyczynią się do osiągnięcia unijnego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. w 2030 r., określonego w europejskim prawie klimatycznym, który będzie realizowany poprzez działania określone w pakiecie Fit For 55 – czytamy w Strategii(3).

Jak dodano, Strategia ma na celu pobudzenie całej zrównoważonej biogospodarki leśnej. Jeśli zaś chodzi o wykorzystanie drewna, „UE musi koncentrować się na produktach innowacyjnych i przejść od krótkotrwałego do długotrwałego użytkowania drewna. Im dłuższa żywotność produktu, tym lepiej dla łagodzenia zmiany klimatu, ponieważ dzięki zawartemu w nich węglowi produkty z drewna produkowane w sposób zrównoważony i trwałe produkty drzewne mogą przyczyniać się do wiązania dwutlenku węgla”. - W świetle unijnych celów klimatycznych na lata 2030 i 2050 drewno nie jest zasobem nieograniczonym, a państwa członkowskie muszą to uwzględnić – wskazuje KE w komunikacie. Wskazuje się tu, że zamiast zwiększania pozyskiwania drewna z lasów, priorytetem powinno być lepsze wykorzystywanie, ponowne wykorzystywanie i recykling wszystkich produktów drewnopochodnych.

Podkreśla się także znaczenie promowania biogospodarki innej niż tej opartej na drewnie, tj. rekreacji i ekoturystyki, aby zdywersyfikować dochody na obszarach wiejskich z korzyścią dla klimatu i różnorodności biologicznej. W tym celu przewiduje się rozwój systemów płatności dla właścicieli i zarządców lasów za świadczenie usług ekosystemowych. - Wzywa się w niej państwa członkowskie do ustanowienia, między innymi, w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), dla właścicieli i zarządców lasów systemów płatności za usługi ekosystemowe w celu pokrycia kosztów i utraconych dochodów – podaje KE.

W celu ochrony lasów i wyeliminowania luk sprawozdawczych Komisja zaproponować ma ramy prawne dotyczące obserwacji, sprawozdawczości i gromadzenia danych dotyczących lasów, które umożliwią wszechstronne porównanie ogólnego stanu, ewolucji i wykorzystania lasów i zasobów leśnych UE oraz zarządzania nimi. Ramy te oparte mają zostać na technologiach teledetekcji i danych geoprzestrzennych zintegrowanych z monitorowaniem naziemnym.

Strategii towarzyszy ponadto plan przewidujący zasadzenie 3 mld drzew na terenie UE do 2030 r.

„Rozczarowujące propozycje”?

Jak jednak wskazuje Sergiy Moroz, kierownik ds. polityki EEB ds. różnorodności biologicznej i wody, założenia Strategii są „bardzo rozczarowujące”. - Przedstawiono potulne propozycje, które nie są wystarczające, aby nagiąć krzywą utraty różnorodności biologicznej. Zamiast tego proponuje się wykorzystanie lasów do maskowania niepowodzeń innych sektorów w podejmowaniu działań na rzecz klimatu – uważa Moroz.

Joanna Spiller: Dziennikarz, inżynier środowiska

Przypisy

1/ Dane za Nauka o klimacie2/ Pełna treść dokumentu dostępna tutaj:
https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/revision-regulation-ghg-land-use-forestry_with-annex_en.pdf
3/ Pełna treść dokumentu dostępna tutaj:
https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/communication-new-eu-forest-strategy-2030_with-annex_en.pdf

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Na czym będzie polegał ETS2? Czym jest Społeczny Fundusz Klimatyczny? (26 marca 2024)Pies i jego ogon (13 lutego 2024)Ruszają statki i rurociągi. Jak rozwijać składowanie CO2 w świetle unijnych planów (09 lutego 2024)Odlot Orlenu (06 lutego 2024)Plan działania KE w sprawie pomp ciepła łapie opóźnienie. Co na to branża? (05 stycznia 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony