
Ulubiona kawiarnia, park, piekarnia, a także szkoła, praca czy lekarz w zasięgu zaledwie kwadransa. Tak w skrócie można ująć zyskujący na popularności nurt urbanistyczny miast 15-minutowych. Wywodząca się ze stolicy Francji koncepcja zakłada organizację ładu urbanistycznego w sposób, który umiejscawia wszystkie obiekty służące zaspokojeniu podstawowych potrzeb w zasięgu 15-minutowego spaceru. Początkowo był to postulat kampanii wyborczej mer Paryża, Anne Hidalgo, później trend rozszerzył się na inne miasta. Pandemia koronawirusa, a z nią ograniczenia w przemieszczaniu się, doprowadziły do rozprzestrzenia się koncepcji - społeczności zaczęły funkcjonować na mniejszych przestrzeniach. Niektóre dzielnice polskich miast już funkcjonują w tym nurcie. Jak sprawdzić które? Zobaczmy to na przykładzie Wrocławia.
Technologia Databout: sprawdzam!
- W Databout zaobserwowaliśmy rosnącą popularność nurtu miast 15-minutowych i wykorzystaliśmy naszą technologię, by ustalić, czy jedno z wrocławskich osiedli spełnia jego założenia – mówi Joanna Sarbiewska, dyrektor w Databout, pomysłodawczyni serwisu internetowego do praktycznej analizy danych przestrzennych. Narzędzie jest uniwersalne i uszyte na miarę każdego z nas: może przydać się tak samorządowcom, jak i mieszkańcom czy też przedsiębiorcom planującym otworzyć punkty usługowe, powierzchnie biurowe lub handlowe.
Analizy piesze dają możliwość wybrania lokalizacji na interaktywnej mapie i jej analizę w dowolnie opisanych przez użytkownika rozmiarach stref. W interpretacji można wykorzystać wiele kryteriów. - W naszym przypadku (patrz: ramka) posłużyliśmy się jedną strefą o rozmiarze odzwierciedlającym czas 15-minutowego spaceru. Jako kryteria ustaliliśmy punkty POI, czyli użyteczne miejsca – mówi Joanna Sarbiewska.
Chwila, i otrzymujemy obszar terenu, do którego można dotrzeć w czasie jednego kwadransa. Widoczna na rysunku przestrzeń w dolnej części jest wycięta, ponieważ znajdują się na niej drogi o ograniczonej dostępności, które utrudniają mobilność pieszą. Obliczane przez serwis strefy są rzeczywistym odzwierciedleniem infrastruktury pieszej. Dlatego przy planowaniu rozmiaru w oparciu o czas przejścia pieszego, algorytmy biorą pod uwagę utrudnienia komunikacyjne i różnego rodzaju bariery. Zwiększa to precyzję danych o dostępności transportowej danej lokalizacji – podkreśla Joanna Sarbiewska. Kolejnym krokiem jest wybranie kategorii użytecznych miejsc cieszących się największym zainteresowaniem wśród mieszkańców. Z dotychczasowych analiz wykonanych przez użytkowników Databout.tools wynika, że są to: sklepy, usługi, gastronomia, poczta, szkoły, przedszkola, sport, zdrowie, stacje paliw oraz transport. Każda z wybranych kategorii użytecznych miejsc występuje przynajmniej raz w zaznaczonym obszarze (patrz: ramka).
Zmierzyć koncept
Czy to kwalifikuje wrocławskie osiedle Di Trevi jako dogodne miejsce do życia w świetle koncepcji urbanistycznej miast 15-minutowych? - Naszym zdaniem tak. W zasięgu 15 minut spaceru mieszkaniec jest w stanie odwiedzić każdy z ważnych dla niego punktów. Nie jest to sytuacja oczywista, gdyż kolejne nowe osiedle, odległe zaledwie o kilka kilometrów, nie spełnia już takich założeń. Nie zapewnia dostępu do lokali usługowych czy obiektów zdrowia, takich jak apteki – podsumowuje Joanna Sarbiewska (porównanie dostępności punktów w tabeli).
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę? Na liczbę punktów reprezentujących transport. W przypadku pierwszego osiedla jest ich 29, co oznacza wysoki poziom skomunikowania transportem zbiorowym. Przemieszczanie mieszkańców w drugim przypadku jest ograniczone, ze względu na tylko 8 punktów transportowych. Narzędzie może więc również pomóc miejskim organizatorom przewozów i urbanistom np. w lokalizacji przystanków autobusowych, parkingów rowerowych czy przejść dla pieszych tak, by realnie odpowiadały one potrzebom lokalnej społeczności.
- Wykorzystując serwis internetowy Databout, jesteśmy w stanie szczegółowo określać atrakcyjność danych lokalizacji, jak i oceniać, czy spełniają normy nowoczesnych koncepcji urbanistycznych. Zachęcamy do przetestowania możliwości naszej technologii we własnych działaniach - dodaje.
Prezentacja omawianej analizy na stronie databout.
