Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Dziś Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba

Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba w 2022 r. obchodzimy pod hasłem "Powietrze, którym się dzielimy". Choć jakość powietrza w Polsce w ostatnich latach poprawiła się, pojawiają się obawy, że proces ten zostanie zahamowany.

   Powrót       07 września 2022       Ryzyko środowiskowe   
Międzynarodowy Dzień Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba

Zanieczyszczone powietrze jest poważnym zagrożeniem środowiskowym dla zdrowia i życia ludzi. Choć najczęściej mówi się o nim w kontekście lokalnym, to zanieczyszczenia potrafią pokonywać duże odległości.

"Powietrze, którym się dzielimy" (ang. The Air We Share, #TheAirWeShare) — to temat tegorocznego Międzynarodowego Dnia Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba. Organizacja Narodów Zjednoczonych ustanowiła to święto dwa lata temu.

- Odtąd, 7 września jest dniem podnoszenia świadomości na temat wpływu jakości powietrza na nasze życie – przypomina UNEP/GRID-Warszawa. Dodając, że „niewidoczne cząsteczki zanieczyszczeń, które wnikają głęboko do naszych płuc i krwioobiegu, odpowiadają za około jedną trzecią zgonów z powodu udaru, przewlekłej choroby układu oddechowego i raka płuc, a także za jedną czwartą zgonów z powodu zawału serca”. Zanieczyszczenia powietrza generują wysokie koszty opieki zdrowotnej i mogą wpływać na zmniejszenie upraw.

Jakość powietrza w Polsce się poprawia…

Ostatnie lata były okresem zwiększającej się świadomości Polaków w kwestii szkodliwych skutków smogu. Dzięki wdrażanym programom dofinansowań na wymianę tzw. kopciuchów i termomodernizację, uchwałom antysmogowym czy wprowadzanym normom jakości węgla jakość powietrza w Polsce zaczęła się poprawiać.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska wraz z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej przygotowały na dziś różne wydarzenia, m.in.: szkolenia dla gmin dotyczące możliwości korzystania ze środków przeznaczonych na walkę o czyste powietrze, szkolenia online dla beneficjentów, quizy ekologiczne, programy telewizyjne i radiowe. - Można będzie także skorzystać z fachowej wiedzy doradców energetycznych, którzy podpowiedzą w kwestii możliwych rozwiązań dotyczących efektywności energetycznej, w tym termomodernizacji budynków, czy też pokażą, jak wypełnić wniosek i skorzystać z bezzwrotnego dofinansowania – informuje NFOŚiGW. NFOŚiGW przypomina jednocześnie o dostępnych programach wsparcia (więcej tutaj).

…ale rosną obawy o przyszłość

- Pomimo rosnącej świadomości i stopniowego wprowadzania regulacji, nadal większość mieszkańców naszego kraju narażona jest na poziomy zanieczyszczeń powietrza znacznie przekraczające wytyczne WHO(1) – podkreśla UNEP/GRID-Warszawa. Dodając, że „zawieszenie norm jakości węgla oznacza zahamowanie tego procesu i jest zapowiedzią załamania polityki antysmogowej w Polsce”. W komunikacie organizacja nawiązuje do rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska ws. odstąpienia od stosowania wymagań określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych z 27 czerwca 2022 r.

Polski Alarm Smogowy zauważa ponadto, że ustawę w sprawie dopłat do źródeł ciepła, przegłosowaną przez Sejm 2 września br., uzupełniono o poprawki wprowadzone przez posłów partii rządzącej mówiące o możliwości zawieszenia norm jakości węgla aż na dwa lata oraz o odstępstwach od dopuszczalnych wartości emisji w „przypadku nadrzędnej potrzeby utrzymania dostaw ciepła” dla ciepłowni powyżej 1 MW. - Oznacza to, że na składach będzie dopuszczony do sprzedaży węgiel bardziej zasiarczony, zawierający więcej popiołu i wilgoci. Co gorsze, mimo wysokich cen węgla obywatele nie będą mieli żadnej gwarancji co do jego jakości. Gorsze paliwo oznacza zwiększone emisje spalin i – tym samym – wyższe stężenia szkodliwych pyłów i rakotwórczego benzoapirenu – alarmuje PAS.

Podejmowanie obecnie przez rząd działania mają zmniejszyć skutki kryzysu energetycznego. Organizacje pozarządowe krytykują jednak władze za ich „nieudolność” w tej walce.

- Gdyby rząd od kilku lat promował efektywność energetyczną i w Programie Czyste Powietrze zadbał o dobre dofinansowanie ocieplenia domów, nie potrzebowalibyśmy na ten sezon grzewczy 9-11 mln ton węgla, ale o połowę mniej - komentuje sytuację Andrzej Guła, lider PAS.

Z kolei Rodzice dla Klimatu w swoim apelu oczekują od rządzących(2) m.in. dostosowania limitów zanieczyszczeń powietrza do rekomendacji WHO czy jak najszybszego odejścia od spalania paliw kopalnych.- Zanieczyszczenie powietrza w Polsce prowadzi do około 50 tys. przedwczesnych zgonów każdego roku. Ta liczba to jednak tylko wierzchołek góry lodowej tego problemu. To, o czym mniej się mówi, to tysiące przypadków rozwoju astmy, alergii czy nowotworów, a także rozległy wpływ na zdrowie psychiczne (m.in. depresja, niższe IQ, problemy z koncentracją), co szczególnie zagraża rozwijającym się organizmom, czyli dzieciom - przypominają z okazji Międzynarodowego Dnia Czystego Powietrza dla Błękitnego Nieba. Ten apel – jak podkreślają jego twórcy - ma szczególne znaczenie przed nadchodzącą zimą, podczas której „niestety możliwe, że do polskich pieców będzie trafiać wszystko – łącznie z pozaklasowymi opałami, oponami i innymi odpadkami”.

Trzy kryzysy

Warto przypomnieć, że Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło w tym roku rezolucję, zgodnie z którą każdemu człowiekowi przysługuje prawo do życia w czystym i zdrowym środowisku. - Jeśli nie dbamy o naturę, nie dbamy również o siebie – mówiła Inger Andersen, dyrektor generalna Programu ONZ ds. Środowiska (UNEP). Rezolucja odnosi się do trzech kryzysów, które są ze sobą powiązane. Mianowicie: zmiany klimatu, zanieczyszczenia środowiska (w tym zanieczyszczenia powietrza) i utraty różnorodności biologicznej.

Dominika Adamska: Sekretarz redakcji, geograf Teraz SamorządWięcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.

Przypisy

1/ Światowa Organizacja Zdrowia, z ang. WHO2/ Stanowisko Rodziców dla Klimatu zostało przesłane do Premiera RP, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Ministerstwa Aktywów Państwowych, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Obowiązkowe plany adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 20 tys. mieszkańców. Projekt poselski (22 marca 2024)Normy jakości powietrza WHO są spełniane tylko w siedmiu krajach świata (20 marca 2024)Gminy pokazują jak walczyć ze smogiem. Dobre praktyki PAS-u (11 marca 2024)Polski Alarm Smogowy: woj. śląskie i małopolskie walczą ze smogiem lepiej niż mazowieckie (06 marca 2024)Ponad 41 tys. kopciuchów dymi wokół Warszawy (20 lutego 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony