Nowela ustawy UCPG z podpisem prezydenta

© Vera NewSib

Kancelaria Prezydenta RP informuje, że 21 sierpnia br. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 11 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach. - W ustawie zawarto rozwiązania, które mają na celu ograniczenie wzrostu kosztów gospodarowania odpadami – podaje Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ).

Głównym założeniem nowelizacji tzw. ustawy UCPG było uszczelnienie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w Polsce oraz przeciwdziałanie wzrostowi kosztów związanych z zagospodarowaniem odpadów komunalnych. Są to kwesie istotnej wagi, jak wskazuje Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych, na przestrzeni lat 2017–2020 wydatki związane z funkcjonowaniem systemu, jakie ponoszą jednostki samorządu terytorialnego i związki międzygminne, rokrocznie wzrastają – z 5,4 mld zł w 2017 r. do 10,2 mld zł w 2020 r. Deficyt budżetowy w 2020 r. w tym sektorze osiągnął natomiast 1,4 mld zł. Więcej na ten temat tutaj.

Jakie zmiany przyjęto w ustawie?

Jak przypomina MKiŚ, w ramach przyjętych przepisów m.in.:

• Ustalono maksymalną wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi obliczanej na podstawie metody „od ilości zużytej wody” w wysokości 7,8 proc. dochodu rozporządzalnego na osobę ogółem za gospodarstwo domowe (ok. 150 zł);
• Podwyższona została maksymalna stawka opłaty za odpady komunalne dla nieruchomości niezamieszkałych - 1,3 proc. dochodu rozporządzalnego na osobę ogółem za pojemnik lub worek o pojemności 120L, co umożliwi efektywne rozłożenie kosztów systemu pomiędzy nieruchomości zamieszkałe i niezamieszkałe;
• Władze samorządowe będą mogły zadecydować o rzadszym odbiorze bioodpadów i niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych z gmin wiejskich oraz części wiejskiej gmin miejsko-wiejskich;
• Umożliwiono gminom weryfikowanie informacji z deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi poprzez korzystanie z różnych źródeł informacji będących w posiadaniu gminy (np. w celu potwierdzenia liczby osób zamieszkujących w danym gospodarstwie domowym);
• Właściciele nieruchomości rekreacyjno-letniskowych będą mogli rozliczać się z opłaty za odpady komunalne jak właściciele nieruchomości niezamieszkałych, czyli od pojemnika;
• Mieszkańcy budynków wielolokalowych otrzymają możliwość indywidualnego rozliczenia z obowiązku selektywnego zbierania odpadów (gmina w porozumieniu z właścicielem nieruchomości będzie mogła wdrożyć systemy pozwalające na rozlicznie poszczególnych mieszkańców np. bloku z obowiązku selektywnego zbierania odpadów - możliwe będzie odejście od tzw. odpowiedzialności zbiorowej za nieselektywne zbieranie);
• Wprowadzono rozwiązania, które usprawnią funkcjonowanie instalacji przetwarzających odpady komunalne:
  • umożliwiono dłuższe magazynowanie odpadów;
  • skrócono czas na podjęcie działalności objętej zezwoleniem z dwóch lat do roku;
  • zniesiono obowiązek prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów. Dotyczy to podmiotów gospodarujących odpadami niepalnymi, które nie są odpadami niebezpiecznymi.

Nowe przepisy umożliwiają ponadto wydawanie Ministrowi Klimatu i Środowiska decyzji na odstępstwa dla poszczególnych gmin od pięciopojemnikowej zbiórki odpadów. Dodatkowo, nowelizacja umożliwia gminom dopłacanie ze środków własnych do systemu gospodarowania odpadami. - Gminy będą mogły skorzystać z tego rozwiązania w szczególności, w sytuacjach nadzwyczajnych, np. w przypadku znacznego wzrostu cen za zagospodarowanie odpadów (brak możliwości pokrycia wszystkich kosztów z pobranych od mieszkańców opłat, konieczność znacznego podwyższenia pobieranych opłat) – przypomina resort klimatu i środowiska.

Czytaj też: Samobilansowanie się systemu odpadowego. Co na ten temat sądzą samorządowcy?

Kiedy przepisy wejdą w życie?

Część przepisów ustawy wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, niektóre jednak zaczną obowiązywać wraz z początkiem 2022 r.

- Uchwała rady gminy podjęta przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w której rada gminy dokonała wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie ilości zużytej wody z danej nieruchomości, dla nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, zachowuje moc do dnia wejścia w życie nowej uchwały, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2021 r. – wyjaśnia MKiŚ.

Zmiana rozporządzenia

Wśród przyjętych w ostatnim czasie aktów prawnych z zakresu gospodarki odpadami znajduje się także rozporządzenie w sprawie obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych. Dokument ten 20 sierpnia br. opublikowano w Dzienniku Ustaw (pozycja 1530). Pełna treść rozporządzenia dostępna jest tutaj. Akty prawne do znalezienia w Bazie aktów prawnych Teraz Środowisko oraz w naszym newsletterze.

Na podstawie komunikatu MKiŚ

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.