Opakowania wielorazowe kontra jednorazówki. Raport ocenia jakość badań w temacie

Opakowania wielorazowe kontra jednorazówki. Raport ocenia jakość badań w temacie
© Kubista

W opublikowanym niedawno raporcie⁽¹⁾ pt. „Unveiling the Complexities: Exploring LCAs of Reusable Packaging in the Take-Away Sector. Why do they disagree and how can we determine their credibility?” przyjrzano się badaniom nad oceną cyklu życia (LCA) opakowań wielokrotnego użytku w segmencie dań na wynos. W raporcie skoncentrowano się na trzech badaniach LCA opracowanych przez European Paper Packaging Alliance (EPPA), McDonald's i University of Michigan. - Te trzy [przyp. red. badania] zostały wybrane, aby pokazać spektrum metodologii i przejrzystości w opublikowanych badaniach dotyczących opakowań wielokrotnego użytku na wynos – wyjaśniono w komunikacie prasowym.

Negocjacje rozporządzenia ws. opakowań i odpadów opakowaniowych

Tłem dla nowego raportu są trwające w Unii Europejskiej negocjacje w sprawie celów ponownego wykorzystania w rozporządzeniach w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (ang. Regulation on Packaging and Packaging Waste, PPWR). Przypomnijmy, że Komisja Europejska zaproponowała zmiany do tego rozporządzena 30 listopada 2022 r.

- Ponowne użycie będzie ważną funkcją gospodarki o obiegu zamkniętym, a rozporządzenie ws. opakowań i odpadów opakowaniowych może być użytecznym narzędziem, aby zacząć osadzać myślenie i projektowanie w zakresie ponownego wykorzystania w naszych systemach gospodarczych – zauważaClarissa Morawski z Reloop. - Ten raport wyraźnie pokazuje, że zbadane przez nas opublikowane badania, które faworyzują opakowania jednorazowego użytku na wynos zamiast ponownego użycia, są z natury wadliwe, stronnicze i nie są wystarczająco przejrzyste, aby można je było traktować poważnie z punktu widzenia akademickiego lub kształtowania polityki – dodaje.

Trzy badania, trzy podejścia

W raporcie stwierdzono, że badanie EPPA w dużej mierze opierało się na założeniach o słabych podstawach dowodowych. Wnioski z tego badania – według autorów raportu - były „stronnicze na korzyść jednorazowego użytku”, co wynikało z wzięcia pod uwagę tylko istniejących warunków, które są „ograniczone obecną liniową strukturą ekonomiczną weź-wyprodukuj-wyrzuć, bez próby zrozumienia, co można osiągnąć w gospodarce o bardziej zamkniętym obiegu”. - Autorzy raportu EPPA argumentują, że jest mało prawdopodobne, aby systemy ponownego użycia przewyższały opcje jednorazowego użytku, ale opierają ten wniosek na porównaniu z systemem ponownego wykorzystania, który jest wyraźnie nieoptymalny. Zamiast tego należy unikać statycznych założeń, przy czym kluczem jest zrozumienie „progów rentowności” między systemami ponownego użycia a systemami jednorazowego użytku, aby pokazać, jak dobrze systemy muszą działać, aby reprezentować „najlepszą” opcję – wskazano.

Natomiast analizowane badanie McDonald's - według raportu - nie dostarczyło wystarczających informacji na temat przyjętej w nim metodologii, danych lub założeń, aby można było przeprowadzić analizy lub przegląd jego wyników. - Tam, gdzie podano założenia, wydają się one mało ambitne. Na przykład zakładany wskaźnik zwrotu w wysokości 70% jest znacznie niższy niż obowiązkowy wskaźnik selektywnej zbiórki w wysokości 90% wymagany w przypadku butelek jednorazowego użytku na mocy unijnej dyrektywy w sprawie tworzyw sztucznych jednorazowego użytku – zauważono.

- Przejrzystość jest niezbędna do zachowania wiarygodności i zapewnienia, że wszelkie ustalenia mogą zostać odpowiednio zbadane.Odkryliśmy, że używając tych samych danych bazowych, ale z nieco bardziej pozytywnymi założeniami dotyczącymi ponownego wykorzystania, obraz wygląda zupełnie inaczej.Na przykład zakładając 90% stopę zwrotu zamiast 70% stosowanej przez McDonald's, uzyskujemy 300% redukcję wpływu na surowce. A ten wynik jeszcze bardziej się poprawia, im bardziej zbliżamy się do 100% – komentuje Daniel Stunell, konsultant zarządzający w Eunomia Research & Consulting. - Otwarte badanie tego rodzaju założeń jest niezbędne do zrozumienia środowiskowego potencjału ponownego wykorzystania – dodaje.

Ostatnie z uwzględnionych w raporcie badań, przeprowadzone przez University of Michigan, okazało się tym, które „zapewnia znacznie solidniejsze ramy dla konstruktywnych dyskusji na temat opakowań wielokrotnego użytku na wynos”. Jak zauważono, jako jedyne nie było sfinansowane przez przemysł.

- To jasne, że niektóre finansowane przez branżę badania dotyczące opakowań wielokrotnego użytku na wynos są wadliwe i nie wykorzystują pełnego potencjału systemów ponownego wykorzystania opakowań – przekonuje Larissa Copello, specjalista ds. polityki w zakresie opakowań i ponownego użycia w Zero Waste Europe. - Jeśli chodzi o opakowania wielokrotnego użytku, kluczowym elementem sprawnych systemów są systemy odbioru (ang. pooling) do ponownego użycia, w ramach którego współwłasność opakowania jest dzielona między uczestników, a także cała logistyka i infrastruktura, w tym myjnie, punkty zbiórki itp. – dodaje. W jej ocenie, rewizja PPWR powinna wspierać skalowanie dobrze zaprojektowanych systemów w całej Europie poprzez obowiązkowe cele ponownego wykorzystania i zachęty ekonomiczne do ponownego wykorzystania.

Konkludując, zgodnie z raportem do zrozumienia opłacalności ekonomicznej i środowiskowej opakowań wielokrotnego użytku na wynos niezbędna jest przejrzystość publikowanych badań.

Dominika Adamska
Sekretarz redakcji, geograf