Po co segregować odpady szklane? Właśnie po to!

© Belish

Opakowania szklane pod kątem tonażu są jednymi z najbardziej popularnych rodzajów opakowań wprowadzanych na polski rynek. Z masą 1 177 tys. ton zajmują trzecie miejsce⁽¹⁾ - po opakowaniach z papieru i tektury oraz wykonanych z materiałów naturalnych (drewno i tekstylia). Masa „liderów” to odpowiednio 1 908 tys. i 1 274 tys. ton. Zgodnie z raportem GUS "Ochrona środowiska 2017" recyklingowi podlega 59,6 proc. opakowań szklanych. Przypomnijmy, że zalicza się do nich jedynie słoiki i butelki (także te po kosmetykach i alkoholach). Powinny być one zbierane w zielonych (ewentualnie także białych) pojemnikach (o obowiązujących zasadach segregacji pisaliśmy tutaj). Pozostałe rodzaje szkła można oddać do punktów selektywnej zbiórki odpadów.

Istotny skład chemiczny szkła

Podczas zbiórki selektywnej istotne jest oddzielenie właśnie szkła opakowaniowego od innych rodzajów szkła, takich jak szkło stołowe (szklanki, talerze, kieliszki), szkło płaskie (szyby, lustra, szkło samochodowe) czy szkło optyczne. Całe szkło zazwyczaj i tak jest kruszone, nawet jeśli dotrze do przetwórcy w całości, jednak poszczególne rodzaje szkła są przetapiane osobno. Spowodowane jest to różnicami w składzie chemicznym i - co za tym idzie - w temperaturach topnienia. To czego nie uda się odpowiednio wysegregować jest uzdatniane w specjalistycznych zakładach uzdatniania stłuczki szklanej (jeden z nich opisaliśmy tu). Dzięki temu do hut trafia frakcja spełniająca konkretne parametry. Obecne technologie optoelektroniczne pozwalają na oddzielenie stłuczki bezbarwnej od kolorowej. Zbieranie szkła z podziałem na białe i kolorowe nie jest więc niezbędne, ale z pewnością ułatwia zadanie recyklerom.

Co powstaje ze stłuczki szklanej?

Zależnie od wielkości i składu stłuczki może ona służyć wytwarzaniu różnych produktów. Przede wszystkim wypalane są z niej na nowo przedmioty, które zostały poddane recyklingowi. To jednak nie wszystko. Ze stłuczki opakowaniowej i szkła płaskiego produkowane są⁽²⁾ włókna szklane, z których powstają materiały izolacyjne wykorzystywane m.in. w budownictwie (maty, płyty, wełna). Bardzo drobna stłuczka obu rodzajów może stać się składnikiem granulek szkła piankowego. Takie granulki dodawane są do tynków, zapraw murarskich czy klejów. Mogą też stanowić fragmenty materiałów imitujących kamień naturalny.

Kolejnym wyrobem ze stłuczki (tym razem szkła płaskiego) są mikrokulki szklane. Służą one m.in. tworzeniu farb odblaskowych do malowania poziomych znaków na drogach oraz do poprawy właściwości mechanicznych rozmaitych produktów (m.in. w przemyśle samochodowym, elektrycznym, budowlanym...).

Odpady szkła opakowaniowego i płaskiego mogą służyć również produkcji cementu i stabilizowania ścieżek rowerowych czy alei parkowych.

Mieszana stłuczka szklana o różnych kolorach jest składnikiem grysu i mączki szklanej. Ta zaś znajduje szerokie zastosowanie: od past do czyszczenia, materiałów ściernych, przez wkłady do filtrów wodnych, po płytki ceramiczne i glazury.

Recyklerzy szkła są w stanie wykorzystać nawet najdrobniejsze jego frakcje. Szkło, będące frakcją odpadów rozkładającą się najdłużej – czas rozkładu jest trudny do oszacowania, źródła piszą o conajmniej kilku tysiącach lat - mogłoby niemal w ogóle nie być składowane. Głównym ograniczeniem jest tutaj świadomość mieszkańców i innych podmiotów wytwarzających odpady.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog