Do 1 stycznia 2020 r. Komisja Europejska zobowiązała państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) do przedstawienia krajowych długoterminowych strategii emisyjnych (ang. national long-term strategies - nLTS). Do tego czasu poszczególne państwa miały za zadanie zaprezentować, w jaki sposób chcą osiągnąć redukcję gazów cieplarnianych, która umożliwiłaby spełnienie zobowiązań w ramach Porozumienia paryskiego i celów UE. Strategii nie przedstawiły nadal kraje takie jak m.in. Polska, Bułgaria, Cypr, Irlandia, Luksemburg, Malta i Rumunia.
- Polska, zamiast przygotowania długoterminowej strategii, która wyznaczy szlak do osiągnięcia neutralności klimatycznej, przygotowała Politykę energetyczną Polski (PEP2040) do 2040 r. Dokument koordynowany przez Skarb Państwa tak naprawdę chroni duże firmy i państwowe spółki energetyczne - czytamy w raporcie Climate Action Network (CAN) Europe.
Przygotowany dokument obejmuje jedynie sektor energetyki - brakuje w nim odniesienia do transportu, przemysłu i rolnictwa, które w znaczny sposób przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych. Zgodnie z Polityką energetyczną Polski, która została zatwierdzona przez rząd, w 2040 r. źródła energii w kraju nad Wisłą w 20-25 proc. będą nadal pochodziły z paliw kopalnych.
- Emisje dwutlenku węgla w takim przypadku wyniosą więcej niż 200 kg/MWh - twierdzi Wojciech Szymalski z Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.
Zgodnie z rekomendacją CAN Europe, wycofanie z wykorzystania węgla powinno nastąpić do 2030 r.
Polska strategia emisyjności nadal w przygotowaniu
Podczas debaty zatytułowanej “Krajowe strategie niskoemisyjne a neutralność w Europie” organizowanej przez Instytut na rzecz Ekorozwoju, poruszono kwestię oceny krajowych strategii emisyjnych.
- Strategia od dłuższego czasu jest w przygotowaniu - powiedział podczas spotkania Wojciech Szymalski. - Przed COP26 mówiono, że ta praca będzie trwała jeszcze kilka tygodni. Myślałem, że podczas COP26 rozpoczną siękonsultacje społeczne, ale niestety nic takiego się nie wydarzyło - dodał.
Oczekiwanie na otwarcie konsultacji trwa. Wojciech Szymalski przyznał, że w obecnej sytuacji nadal nie wiadomo, kiedy będzie można spodziewać się publikacji polskiej strategii emisyjnej.
Magdalena WięckowskaDziennikarz