Polskie zielone technologie. Jak rozwijać się na rynkach zagranicznych?

Marta Piszcz
Starszy specjalista w Wydziale ds. Ekoinnowacji Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej Ministerstwa Klimatu

Projekt GreenEvo ma za sobą 8 edycji. Wyłoniono ponad 80 technologii, których twórcy otrzymali wsparcie Ministerstwa Klimatu. Co łączy laureatów?

Marta Piszcz: Wszyscy laureaci to polscy przedsiębiorcy z wdrożonymi nowoczesnymi rozwiązaniami, zazwyczaj z sektora MŚP, prezentujący wysoką jakość produktów i usług w stosunku do ceny. Co warte odnotowania, konkurencyjność, tak jak i pozostałe warunki udziału w programie, sprawdzana jest przez zewnętrznych ekspertów. Rozwiązania laureatów GreenEvo generują także korzyści dla środowiska, takie jak oszczędność energii, poprawa jakości powietrza i wody.

Czy są technologie, które dominują wśród zgłaszanych i wyróżnianych w konkursie?

MP: Wachlarz rozwiązań jest zróżnicowany, trudno wskazać dominujące branże. Widzimy, że coraz więcej technologii ukierunkowanych jest na ochronę klimatu i poprawę jakości powietrza. Mamy laureata z sektora elektromobilności ze stacjami ładowania samochodów elektrycznych, stacje monitorowania jakości powietrza, hałasu, natężenia ruchu, warunków atmosferycznych w obszarze ochrony powietrza, a w zakresie efektywności energetycznej technologię sterowania oświetleniem ulicznym. W GreenEvo od lat nagradzane są także technologie z zakresu gospodarki opadami i wodno-ściekowej⁽¹⁾.

Sam konkurs to dopiero początek współpracy. Na czym dokładnie polega Państwa zaangażowanie?

MP: Gros działań to szkolenia przygotowujące do ekspansji zagranicznej. Organizowane są przez Ministerstwo, głównie z udziałem trenerów z zewnętrznych firm szkoleniowych. Tematy to m.in. prezentowanie po angielsku na forum, negocjacje handlowe czy prawne i organizacyjne uwarunkowania sprzedaży międzynarodowej. Współpracujemy również z instytucjami, takimi jak Ministerstwo Spraw Zagranicznych (MSZ) czy Polska Agencja Handlu i Inwestycji (PAIH). Instytucje wspierają nas w szkoleniach dotyczących protokołu dyplomatycznego czy różnic kulturowych. Dodatkowo dostajemy od nich sygnały co do zapotrzebowania na dane technologie na poszczególnych rynkach oraz pomoc w organizacji zagranicznych misji gospodarczych.

…których w czasach pandemii zapewne brakuje?

MP: Rzeczywiście, z zaplanowanych na pierwsze półrocze 5 misji (m.in. do Malezji i na Białoruś) udało się zrealizować jedną – do Kanady, jeszcze w lutym. W obecnej sytuacji skupiliśmy się na opracowaniu materiałów promocyjnych i podwyższaniu kompetencji laureatów, a projekt obejmujący VII i VIII edycją planujemy wydłużyć o pół roku⁽²⁾. Jesteśmy w gotowości, aby wznowić organizację misji gospodarczych, jak tylko będzie taka możliwość.

Jak wybierane są destynacje?

MP: Nie ma sztywnych wytycznych. Pytamy laureatów, jakie kierunki ich interesują, MSZ i PAIH informuje nas z kolei o perspektywach dla technologii na poszczególnych rynkach - następnie wybieramy te kraje, które się pokrywają. Czasem otrzymujemy zaproszenia od Zagranicznych Biur Handlowych (PAIH) lub propozycje dołączenia do misji organizowanych przez Krajową Izbę Gospodarczą. Kluczowe jest to, że w relacjach zagranicznych Ministerstwo Klimatu staje się gwarantem jakości zwycięskich usług i produktów, co pełni niebagatelną rolę przełamywania bariery wejścia na rynek. Wartość dodaną ma też sama możliwość spotykania się w gronie laureatów GreenEvo.

Czym to się objawia?

MP: Przede wszystkim wymianą wiedzy o rynku, o kulturze czy narzędziach finansowania inwestycji. Co więcej, przedstawiciele małych firm mają okazję poznać komplementarne technologie i mogą współpracować np. tworząc konsorcjum. Efekt synergii pozwala objąć zasięgiem większy region, który w pojedynkę zawojować byłoby ciężko i wzmocnić swoją pozycję w zagranicznych przetargach. Laureaci obserwują też, że istotne są konsekwentne, długofalowe relacje biznesowe, zwłaszcza w kulturach hierarchicznych. Dotyczy to krajów Bliskiego Wschodu (np. Arabia Saudyjska), Azji Południowo-Wschodniej (np. Japonia) i większości krajów Afrykańskich (np. Senegal). Pielęgnowanie takich kontaktów jest wyzwaniem, ale efektem są lojalni partnerzy na lata.

Czego najbardziej potrzeba polskim przedsiębiorcom w podboju światowych rynków?

MP: Myślę, że przedsiębiorcy powinni się skupić na wartościach, które są z pozoru pozafinansowe , a przez to czasem wydają się mniej istotne. Zachęcamy przedsiębiorców, by komunikowali o przewagach swoich technologii wskazując na aspekt środowiskowy, społeczny czy oszczędności w długotrwałym użytkowaniu.

Warto jednak podkreślić wyjątkową elastyczność polskich podmiotów i ich gotowość do kreowania rozwiązań na potrzeby konkretnych odbiorców. Tutaj zdecydowanie możemy być wzorem.

Co mogłoby posłużyć za przykład tej elastyczności?

MP: Godnym uwagi było z pewnością dostosowanie brykieciarki do biomasy pracującej z surowcem o znacznie wyższej wilgotności niż inne światowe rozwiązania. Dzięki temu udało się zrealizować duży kontrakt sprzedaży Biomasserów od firmy Asket dla Białorusi bazując na przetargu Komisji Europejskiej. Innym nietypowym wyzwaniem była szybka poprawa jakości ścieków oczyszczonych na nowej oczyszczalni w Pekinie, m.in. na potrzeby wioski olimpijskiej. Firma Biogradex- Holding zaproponowała budowę instalacji umożliwiającej szybkie uzyskanie wymaganych wartości w odpływie. Instalację zaprojektowano i zbudowano w ramach projektu pilotażowego, w 5 miesięcy, i uruchomiono w roku olimpijskim. Gwarancja jakości od Ministerstwa była tutaj nie do przecenienia.

Kiedy ruszy kolejna edycja konkursu?

MP: Kolejny nabór planujemy na 2021 rok, potem potrzebny będzie czas na wyłonienie czołowych technologii. Samo zaś wsparcie ruszy po ogłoszeniu listy nowych laureatów.

Artykuł przygotowany we współpracy z GreenEvo.