Samorządy z zabezpieczeniem finansowym na pożary odpadów? Poselski projekt wpłynął do Sejmu

Samorządy z zabezpieczeniem finansowym na pożary odpadów? Poselski projekt wpłynął do Sejmu
© Robert Kneschke

Po pożarze odpadów w Przylepie (Zielona Góra) coraz liczniejsze są odniesienia polityków do problemu porzucanych odpadów niebezpiecznych (i nie tylko), ich pożarów i zagrożenia dla środowiska i mieszkańców, które wywołuje nielegalny proceder. W ostatnim czasie do Sejmu wpłynęły liczne interpelacje w tej tematyce, posłowie dopytywali też o sprawę odpadów z Nitrochemu⁽¹⁾.

W połowie sierpnia posłowie Koalicji Obywatelskiej wyszli również z propozycją zmian prawnych. Na stornach sejmowych pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach. W ustawie o odpadach miałby wprowadzić dodatkowe zapisy dotyczące finansowania kosztów akcji ratowniczych i gaśniczych oraz usuwania ich skutków. Środki miałyby być przeznaczane też na ochronę ludności „przed skutkami awarii lub katastrof związanych z funkcjonowaniem składowisk odpadów”. Projekt nie precyzuje, czy chodzi o składowiska nielegalne lub też miejsca nielegalnego magazynowania odpadów. Proponuje za to, by na żądanie organu właściwego do wydania pozwolenia na budowę składowiska odpadów konieczne było dołączenie dokumentu wskazującego posiadany tytuł prawny do dysponowania całą nieruchomością.

Czytaj też: Jak rozwiązać problem porzucanych odpadów niebezpiecznych w Polsce?

W założeniach poselskich odnoszących się z kolei do zmiany ustawy Prawo ochrony środowiska (POŚ) umocowano źródło finansowania wyżej opisanych czynności. Wspomniane środki powinny, jak wynika z projektu, pochodzić z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz funduszy wojewódzkich. Przyznanie wsparcia finansowego miałoby się odbywać na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miejscowości, w której wystąpiła „awaria lub katastrofa związana z funkcjonowaniem składowiska odpadów”. Jeśli zdarzenie objęłoby więcej niż jedną gminę – wnioskodawcą byłby starosta. - Przepis stosuje się w przypadku, gdy realizacja zadań określonych w ust. 1 nie została sfinansowana w całości w ramach zabezpieczeń roszczeń, o których mowa w art. 125 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 20212 r. o odpadach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1587) – czytamy w projekcie.

Kary w górę, także w kwestii hałasu

Równocześnie, proponuje się wzrost wysokości różnych kar i opłat. Zmiany miałyby m.in. podnieść wysokość stawek za składowanie odpadów bez decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów (art. 293 POŚ), ale też kar za naruszenie decyzji zatwierdzającej tę instrukcję czy decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów (art. 309 POŚ).

Dokument odnosi się też do zmiany w obszarze map hałasu i np. podwyższenia kar za nieprzekazanie Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska strategicznej mapy hałasu do miliona złotych (z 0,5 mln obecnie). Podwyższone miałyby być też m.in. kary za uchybienia w terminach dotyczących przygotowania i aktualizacji programów ochrony powietrza. Cały projekt dostępny w przypisie⁽²⁾.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.