Przekop Mierzei Wiślanej z decyzją środowiskową

© Marcin

Budowa kanału żeglugowego na terenie historycznej osady Nowy Świat (gm. Sztutowo, między Skowronkami a Przebrnem) ma być zgodnie z treścią wydanej w grudniu 2018 r. decyzji środowiskowej zdecydowanie korzystniejsza dla środowiska niż pozostałe rozpatrywane dotychczas warianty. - Wybrana lokalizacja ma zdecydowanie mniejsze oddziaływanie na siedliska przyrodnicze m.in. z powodu niemal dwukrotnie mniejszej kubatury niezbędnego do wybagrowania urobku – czytamy w uzasadnieniu decyzji. To z kolei zmniejsza zanieczyszczenie wód, ogranicza skalę zagrożenia dla ichtiofauny oraz presję na makrozoobentos, stanowiący pokarm dla niektórych gatunków ptaków. W uzasadnieniu decyzji⁽¹⁾ RDOŚ odnosi się również do ponad sześćdziesięciu zgłoszonych w trakcie konsultacji społecznych uwag, a także opisuje szczegółowo takie kwestie, jak np. sposób gospodarowania powstałymi w trakcie realizacji inwestycji odpadami.

Znamy coraz więcej szczegółów

Decyzja środowiska obliguje Urząd Morski w Gdyni do prowadzenia prac w terminach uwzględniających ochronę poszczególnych grup zwierząt, w tym ptaków, nietoperzy i ryb. Treść decyzji wskazuje także na konieczność wykonywania prac czerpalnych w sposób ograniczający zmętnienie wody. W tym celu mają zostać zastosowane specjalne pogłębiarki o małym zanurzeniu i jak najmniejszej turbulencji, wyposażone w urządzenia ograniczające tworzenie się zawiesiny. Decyzja wprowadza także zakaz cumowania oraz zakaz poruszania się wszelkich jednostek pływających w trakcie budowy na fragmencie zachodniej części Zalewu Wiślanego. Działanie ma wyeliminować zagrożenie płoszenia ptaków lęgowych, migrujących oraz pierzących. W trakcie budowy powstanie także sztuczna wyspa o powierzchni około 181 ha, na której utworzone zostaną siedliska lęgowe ptaków siewkowych oraz blaszkodziobych. Z planowanego toru wodnego przenieniona zostanie również roślinność szuwarowa. Dzięki temu w skali całego Zalewu Wiślanego nie dojdzie do zredukowania powierzchni roślinności wynurzonej. Ponadto, w wyniku budowy sztucznej wyspy na jej obwodzie powstanie pas 5 km szuwaru, co dodatkowo powiększy pulę potencjalnych siedlisk dla części gatunków ptaków. Docelowo, sztuczna wyspa ma być również składowiskiem urobów z robót podsczyszczeniowych w ramach utrzymania toru wodnego. Do siedlisk zastępczych przeniesione zostaną chronione gatunki roślin występujących głównie na rzece Elbląg.

Niezbędny ścisły monitoring

W trakcie prac budowlanych dojdzie jednak do zniszczenia ok. 0,21 ha płatu siedliska wydmy szarej, będącego już dziś w złym stanie ze względu na występowanie tam gatunku obcego. W zamian za to mają zostać wykonane działania naprawcze mające na celu odtworzenie tego siedliska w miejscach, gdzie dotychczasowe procesy spowodowały jego zanik. Trudno jednak dziś wyobrazić sobie w praktyce, na czym działania te będą polegały. Podczas budowy toru wodnego nastąpi też zajęcie 2,65 ha terenu rezerwatu przyrody Zatoka Elbląska. W ramach rekompensaty, w jego granice mają zostać włączone nowe działki o łącznej powierzchni 2,89 ha. W decyzji określono nie tylko obowiązek prowadzenia monitoringu w fazie budowy przedsięwzięcia, ale także obowiązek przeprowadzenia monitoringu porealizacyjnego. Raporty podsumowujące będą przedkładane przez inwestora raz w roku Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Olsztynie i w Gdańsku. Dodatkowo Urząd Morski w Gdyni zobligowano do opracowania analiz porealizacyjnych po 5 i po 10 latach od zakończenia inwestycji.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik