Weszły w życie przepisy o planowaniu przestrzennym. Co się zmienia?

Ujednolicenie sposobu tworzenia i prowadzenia zbiorów i metadanych dotyczących aktów planowania przestrzennego w skali całego kraju; inwestor będzie mógł sprawdzić przez internet informację o przeznaczeniu potencjalnego terenu inwestycyjnego oraz jego otoczenia – taki będzie efekt przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, które weszły w życie w sobotę.

W komunikacie przypomno, że równocześnie zaczęło obowiązywać rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w tej sprawie. W rozporządzeniu znajdują się szczegółowe regulacje dotyczące tworzenia i prowadzenia zbiorów, które obejmują dane przestrzenne APP oraz opisujących je metadanych infrastruktury informacji przestrzennej.

Czytaj: [Wywiad] Wykorzystanie danych jedyną metodą zapanowania nad ekosystemem miejskim

Krok do cyfryzacji planowania przestrzennego

- W ministerstwie podejmujemy działania, dzięki którym ułatwiony będzie dostęp do jednolitej, wiarygodnej i kompletnej informacji o planowanym zagospodarowaniu przestrzennym w całym kraju, w trybie on-line – zaznaczył wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii Jarosław Gowin.

Dodał, że nowe rozwiązania wprowadzają standardy danych planistycznych, które ułatwią i przyspieszą realizację inwestycji. - Korzyści odniosą zarówno jednostki samorządu terytorialnego (JST), jak i obywatele. JST będą mogły prowadzić monitoring stanu prac planistycznych w sposób bardziej efektywny. Obywatel zaś będzie mógł online sprawdzić czy działka, którą chce zakupić, zlokalizowana jest na terenie objętym miejscowym planem - wskazał Gowin.

Nowe przepisy (Rozdział 5a) nakładają na organy wydające akty planowania przestrzennego obowiązek tworzenia cyfrowych danych planistycznych. Obowiązek ten dotyczy również aktów już obowiązujących.

Do aktów planowania przestrzennego (APP) zalicza się (art. 67a ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym):

1. plany zagospodarowania przestrzennego województwa,
2. studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,
3. miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego,
4. miejscowe plany odbudowy,
5. miejscowe plany rewitalizacji.

Cyfrowe dane planistyczne obejmują co najmniej (art. 67a ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym):

1. zasięg przestrzenny obowiązywania danego aktu w postaci wektorowej,
2. rysunek aktu w postaci rastra z odniesieniem przestrzennym (georeferencją),
3. odniesienie do treści dokumentu powiązanego.

Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego to kolejny instrument w rozpoczętym procesie porządkowania cyfryzacji planowania przestrzennego. Jego celem jest uszczegółowienie sposobu realizacji wymagań przyjętych w ustawie.

Rozporządzenie uszczegóławia m.in:

• klasyfikację rodzajów zbiorów tworzonych i prowadzonych w ramach tematu „zagospodarowanie przestrzenne”;
• typy i atrybuty obiektów przestrzennych ujętych w zbiorach oraz stosowane listy kodowe;
• powiązania pomiędzy obiektami i atrybutami, w tym także relacje czasowe, przestrzenne i topologiczne;
• ograniczenia dotyczące typów obiektów lub ich cech (atrybutów, związków, operacji);
• sposób tworzenia identyfikatorów zbioru i obiektu przestrzennego;
• układy współrzędnych, w których określana jest lokalizacja przestrzenna obiektów;
• formaty danych udostępniania zbioru;
• strukturę i zakres metadanych infrastruktury informacji przestrzennej w zakresie zagospodarowania przestrzennego.

Czytaj: Planowanie przestrzenne potrzebuje swojego szeryfa

Aspekty techniczne

Ministerstwo zwróciło też uwagę, że na specjalnie przygotowanej stronie internetowej Zagospodarowanie przestrzenne – cyfryzacja⁽¹⁾ zostaną udostępnione aspekty techniczne tworzenia danych przestrzennych APP. Jest to specyfikacja danych dla planowania przestrzennego wraz ze schematami aplikacyjnymi zapisanymi w UML oraz GML.

Z kolei w zakładce "Narzędzia" umieszczono informacje o tym jak w sposób efektywny i prosty wykonać nowy obowiązek prawny w zakresie cyfryzacji planowania przestrzennego oraz przy użyciu jakich narzędzi.

Jednocześnie MRPiT zapowiedziało, że niebawem udostępni narzędzie do cyfryzacji APP w postaci wtyczki do otwartego oprogramowania QGIS o nazwie Wtyczka APP. Zostanie również uruchomiona w trybie on-line, usługa sprawdzania poprawności danych przestrzennych oraz metadanych. Narzędzia mają wesprzeć samorządy oraz twórców APP w tworzeniu danych planistycznych zgodnych z rozporządzeniem, a służby wojewody w zakresie nadzoru nad uchwałami w sprawie aktów planowania przestrzennego w sprawdzaniu ich poprawności.

Skąd potrzeba zmiany?

Resort przypomniał, że dotychczas w Polsce nie było standardu, który określa zasady tworzenia cyfrowych danych planistycznych. To skutkuje powstawaniem danych niejednolitych, wykorzystujących różne, niekoniecznie spójne, nazewnictwo. W rezultacie, utrudnione, a niekiedy wręcz niemożliwe, jest łączenie danych z różnych źródeł i wykonywanie analiz przestrzennych.

Według MRPiT rozwiązanie usprawni i umożliwi także terminowe wykonywanie Dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. Regulacja ustanawia infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) w zakresie zagospodarowania przestrzennego.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717 oraz rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego.

Rozporządzenie jest skutkiem wprowadzenia Rozdziału 5a do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw).

Źródło: Serwis Samorządowy PAP