Co zrobić z polską energetyką? Mądrzy sektora przedstawiają rekomendacje

© sommart

Rada została zainicjowana przez Monikę Morawicką i dr Joannę Maćkowiak-Panderę (Regulatory Asistance Service oraz Forum Energii). Powodem jej powołania jest obecny kryzys energetyczny i pilna potrzeba podjęcia perspektywy krótkoterminowej w planowaniu działań dotyczących polskiej energetyki.

Eksperckie gremium przedstawiło wnioski w następujących obszarach: efektywności energetycznej, OZE, rozwoju sieci elektroenergetycznej, przemysłu, ciepłownictwa i ogrzewnictwa, paliw kopalnych, analityki i danych, finasowania.

Rekomendacje do PEP 2040 - wybór

Rekomendacje obejmują szeroki zakres, a odnoszą się do aktualizacji Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040), która jest obecnie opracowywana w Ministerstwie Klimatu środowiska. Odsyłamy do lektury wszystkich postulatów⁽¹⁾, tu kilka impresji.

Czytaj wywiad z pełnomocnikiem ds. bezpieczeństwa energetycznego Wojciechem Krawczykiem.

Z ust nie schodzi postulowana w REpowerEU efektywność energetyczna. Zdaniem ekspertów, wesprze ją m.in. aktualizacja Długoterminowej Strategii Renowacji Budynków i zwiększenie udziału głębokiej termomodernizacji oraz wdrożenie/reforma programów ją wspierających. Wzmocnione systemowo powinno zostać kształcenie kadr i wsparcie kompetencyjne firm budowlano-instalacyjnych działających w obszarze efektywności energetycznej. Niezbędna jest też ogólnopolska kampania społeczna mobilizująca Polaków do oszczędzania energii (cieplnej, elektrycznej, ale i paliw w transporcie).

W aktualizacji PEP 2040 wskazuje się cel 50% OZE do 2030 r. Mówiła o nim też minister Anna Moskwa w ostatnim wywiadzie z Teraz Środowisko. Jak go osiągnąć? Otóż, należałoby uczynić OZE z infrastrukturą przyłączeniową i magazynami energii inwestycjami celu publicznego. W kontekście sieci postuluje się rewizję planów rozwoju na poziomie operatorów sieci dystrybucyjnej. Zapowiadane złagodzenie reguły 10H może się okazać niewystarczające. Tu w sukurs przyjdzie przyspieszenie procesu wydawania pozwoleń i przeznaczenie w planach gminnych obszarów dedykowanych rozwojowi zielonej energetyki. Jeśli idzie o ciepłownictwo, priorytet powinny uzyskać sieci niskotemperaturowe, umożliwiające integrację z OZE. Coraz gorszą sytuację przedsiębiorstw ciepłowniczych mogłoby poprawić rozszerzenie działalności o świadczenie usług energetycznych, np. z zakresu zarządzania energią czy komfortem cieplnym.

Czytaj wywiad z Michałem Kurtyką: Wiatr to potężny impuls dla gospodarki.

Autorzy rekomendacji podkreślają, że nie później niż w 2026 r. (zgodnie z Re-PowerEU) trzeba wprowadzić zakaz instalowania kotłów na paliwa kopalne w nowych budynkach. Ponadto, gaz powinien być traktowany wyłącznie jako paliwo uzupełniające, a jego zużycie należy znacząco ograniczyć - w ogrzewaniu, ciepłownictwie, przemyśle, transporcie i elektroenergetyce.

Unikatowy charakter rady

Rada nie stanowi głosu konkretnych instytucji, środowisk, nie promuje wybranych technologii ani firm. Swoją wiedzą w ramach kilku posiedzeń rocznie będą się dzielić znane postaci świata energetyki: dr Joanna Maćkowiak Pandera i Monika Morawiecka oraz Piotr Arak, Maciej Burny, Rafał Czyżewski, Dorota Dębińska-Pokorska, Łukasz Dobrowolski, Robert Jeszke, Henryk Kaliś, prof. Janusz Lewandowski, Agata Łoskot-Strachota, Jacek Misiejuk, Wojciech Myślecki, Remigiusz Nowakowski, Grzegorz Onichimowski, Bogusław Regulski, Janusz Reiter, Jarosław Rot, prof. Paweł Ruszkowski, dr Paweł Skowroński, prof. Konrad Świrski, Paweł Wróbel i Dorota Zawadzka-Stępniak. Pełna nazwa gremium to Ekspercka Rada ds. Bezpieczeństwa Energetycznego i Klimatu.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog