Rekompensaty za rosnące ceny energii tylko dla odbiorców indywidualnych w pierwszym progu podatkowym

© Wioletta

- Jednym z podstawowych obowiązków państwa wobec obywateli jest zapewnienie ciągłości dostaw energii elektrycznej po cenach akceptowalnych dla odbiorców końcowych energii elektrycznej, zwłaszcza indywidualnych o niskich i średnich dochodach – czytamy w założeniach⁽¹⁾ do opublikowanego przez Ministerstwo Aktywów Państwowych projektu ustawy o rekompensatach z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej w 2020 r. Podobny mechanizm zastosowano już rok temu. Przypomnijmy, że ustawą z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw rząd wprowadził możliwość bezpośredniego zwrotu utraconego przychodu spółkom obrotu z tytułu zamrożenia cen prądu m.in. dla gospodarstw domowych, mikro i małych firm, szpitali, jednostek sektora finansów publicznych, a także samorządów. W tym roku ochrona ma dotyczyć wyłącznie odbiorców końcowych w gospodarstwach domowych, a środki ponownie pochodzić ze sprzedaży uprawnień do emisji CO₂.

Niskie dochody i wysokie zużycie energii

Projektowana teraz przez rząd ustawa wprowadza system rekompensat dla odbiorców końcowych będących gospodarstwami domowymi. Udzielenie rekompensaty ma być według przedstawionej koncepcji uzależnione od spełnienia dwóch kryteriów, tj. poziomu zużycia energii elektrycznej w 2020 r. oraz uzyskanego w 2019 r. dochodu. Warunkiem uzyskania rekompensaty będzie złożenie przez odbiorcę końcowego deklaracji potwierdzającej, że nie przekroczył on w 2019 r. tzw. drugiego progu podatkowego (tj. zarabiał nie więcej niż ok. 7,1 tys. zł brutto) oraz że jego zużycie energii elektrycznej w punkcie poboru energii w 2020 r. było wyższe niż 63 kWh. Po złożeniu deklaracji przedsiębiorstwa obrotu i operatorzy systemów dystrybucyjnych będą odpowiedzialni za ustalenie poziomu zużycia energii elektrycznej oraz kwalifikacji do danej wysokości rekompensaty. W wykazie prac legislacyjnych nie wymieniono konkretnych stawek, ale nieoficjalnie mówi się, że będą one cztery (wynoszące 34,08, 82,80, 190,86 oraz 306,75 zł) i uzależnione od zużycia danego odbiorcy końcowego.

Rabat na przyszłorocznej fakturze

Jak zwrot będzie wyglądał od strony odbiorców energii? Po złożeniu stosownej deklaracji, że kwalifikują się do programu, to przedsiębiorstwa obrotu i operatorzy systemów dystrybucyjnych mają ustalić poziom zużycia energii przez odbiorcę i zakwalifikować go do odpowiedniej wysokości rekompensaty. W praktyce wyrównanie ma nastąpić poprzez korektę pierwszej wystawionej po 15 marca 2021 r. faktury za energię. Według wcześniejszych zapowiedzi rekompensaty mają objąć zarówno klientów państwowych grup energetycznych (PGE, Tauron, Enea, Energa), jak i prywatne spółki, m.in. Innogy. Na pokrycie kosztów związanych z udzielaniem rabatów, spółki obrotu będą prawdopodobnie otrzymywać pochodzące z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny środki od należącego do Skarbu Państwa Zarządcy Rozliczeń⁽²⁾. Za pośrednictwem platformy elektronicznej sprzedawcy będą składać u Zarządcy jednorazowe wnioski o zwrot korekt.

Na realizację celu ustawy przeznaczony ma zostać dochód ze sprzedaży 25 mln uprawnień do emisji CO₂, które stanowią część krajowej puli aukcyjnej w ramach rozpoczynającego się w 2021 r. okresu rozliczeniowego EU ETS. W ostatnich tygodniach ceny tych uprawnień oscylowały wokół 25 euro za tonę, co dałoby dziś całkowity koszt rekompensat na poziomie ok. 625 mln euro (ok. 2,7 mld zł). To kwota zbieżna z deklaracjami ministra aktywów państwowych Jacka Sasina który już wcześniej informował, że budżet państwa wyda na rekompensaty maksymalnie 3 mld zł. Planuje się, że Rada Ministrów przyjmie projekt ustawy w pierwszym kwartale 2020 roku.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik