© NaMong Productions
Na legislacyjnym stole od grudnia 2022 r. leży unijne rozporządzenie o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (z ang. Regulation on Packaging and Packaging Waste, RPPW). Regulacja ta zastąpić ma dyrektywę 94/62/WE – główny akt regulujący gospodarkę opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w UE. Na temat rozporządzenia rozmawiano podczas 14. Konferencji Selektywna zbiórka, segregacja i recykling odpadów.
Choć czekają nas jeszcze długie miesiące negocjacji zarówno w Parlamencie Europejskim, jak Radzie UE. Przewiduje się, że miałoby wejść w życie z początkiem 2025 r. Rozporządzenie wzbudza zainteresowanie przedstawicieli branży odpadowej. Jak wskazywano podczas wydarzenia - to regulacja, która wiele zmieni w zakresie gospodarki odpadami.
Nie dyrektywa, a rozporządzenie
Głównym celem rozporządzenia jest zmniejszenie ilości generowanych odpadów opakowaniowych na mieszkańca o 15% do 2040 r. (w porównaniu z 2018 r.) oraz zwiększenie jakości stosowanego recyklatu, w tym doprowadzenie do tego, aby do 2030 r. wszystkie opakowania na rynku UE mogły być poddawane recyklingowi w sposób ekonomicznie opłacalny. Rozporządzenie wprowadza ponadto obowiązek ustanowienia systemów kaucyjnych na opakowania po napojach z tworzyw sztucznych i puszek metalowych przed 2029 r. czy obowiązek oznaczenia wszystkich opakowań stosownymi etykietami ułatwiającymi ich selektywną zbiórkę. Więcej o propozycji KE pisaliśmy tutaj.
Zdaniem Filipa Piotrowskiego z Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste, implementacja przepisów w formie rozporządzenia to krok w dobrą stronę. - Komisja Europejska od lat wprowadzała w formie dyrektyw rozmaite zapisy, które z założenia miały zredukować ilość produkowanych w UE odpadów. Okazało się, że te zapisy, mimo ogromnych chęci Komisji, są w założeniu martwe (…), a implementacja dyrektyw do praw krajowych nie jest najmocniejszą stroną niektórych państw UE. KE miała zatem poważny powód, by zmienić formę, w której prawo dystrybuowane jest do krajów członkowskich - mówił Piotrowski. - Rozporządzenie ma to zmienić. To zdecydowanie zmiana na plus – podkreślał przy tym.
Wpływ rozporządzenia na system odpadowy w Polsce
Obecna podczas wydarzenia Magdalena Dziczek, dyrektor biura zarządu Związku Pracodawców Przemysłu Opakowań i Produktów w Opakowaniach EKO-PAK, w swojej wypowiedzi zwróciła uwagę, że implementacja przepisów rozporządzenia będzie stanowić wyzwanie nie tylko dla przemysłu opakowaniowego. – Będzie to wyzwaniem także dla producentów, projektantów opakowań, technologów, sortowni i recyklerów, czyli dokładnie całego łańcucha wartości – mówiła.
Jak podkreślała, implementacja przepisów rozporządzenia będzie miała szeroki wpływ na system odpadowy w naszym kraju. Przede wszystkim zmieni się morfologia odpadów komunalnych.
- To jest coś, czego wszyscy możemy być pewni. Morfologia zmieni się ze względu na wdrożenie systemu kaucyjnego, więc część opakowań z tego systemu po prostu nam wyjdzie. Wpływ na to będą miały także opakowania wielokrotnego użytku, które nie trafią do instalacji komunalnych, bo będą zbierane selektywnie przez operatora. Poza tym będziemy mieć też wymogi dotyczące projektowania dla recyklingu – podkreślała.
Jak mówiła, wysokie poziomy recyklingu i zawartości recyklatu, które zawarto w rozporządzeniu, będą natomiast wymuszały określane zmiany w systemie sortowania. – Nie uciekniemy też od recyklingu chemicznego. To jest wyzwanie, które umożliwi nam skuteczne odzyskiwanie polimerów – skonkludowała.
Joanna SpillerDziennikarz, inżynier środowiska
