Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
28.03.2024 28 marca 2024

Rynek odpadów niebezpiecznych wciąż niszowy

W Polsce pozyskujemy 10-krotnie mniej odpadów niebezpiecznych w przeliczeniu na mieszkańca niż w Europie Zachodniej. Nie są odpowiednio segregowane. O świadomości społecznej, technologii utylizowania odpadów niebezpiecznych oraz rozbrajaniu bomb ekologicznych mówi Łukasz Mróz.

   Powrót       02 stycznia 2019       Odpady   
Łukasz Mróz
Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych w SARPI Dąbrowa Górnicza, spalarni odpadów przemysłowych i niebezpiecznych

Polski rynek odpadów niebezpiecznych i ich odpowiednia utylizacja jest rynkiem dojrzewającym. Przez ostatnie 10 lat nasza firma obserwuje pozytywne zmiany związane ze świadomością wytwórców i posiadaczy odpadów. Coraz częściej przeprowadzają oni audyty instalacji, obejmujące miejsce oraz sposób przetworzenia i unieszkodliwienia odpadu, zwracają uwagę, czy zostaną spełnione wymogi środowiskowe i społeczne. Dlatego też zmiany w prawie idące w kierunku zwiększenia odpowiedzialności wytwórców odpadów, pozwalają z pewnym optymizmem spoglądać w przyszłość. I to nie tylko pod kątem perspektyw rozwoju rynku, ale także zabezpieczenia środowiska i zdrowia nas wszystkich. Zasadą działania tego typu instalacji jest, że odbierając odpady do termicznego przekształcenia firma jest zobowiązana do sprawdzenia zgodności odpadu z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadu. Posiadacz odpadów powinien obowiązkowo przedstawić opis zawierający fizyczny i chemiczny (według swojej wiedzy) skład odpadów niebezpiecznych oraz informacje o niezbędnych środkach ostrożności związane z postępowaniem z tymi odpadami.

Ile instalacji w Polsce?

W Polsce funkcjonuje około 10 spalarni odpadów niebezpiecznych, znaczna część z nich jest nastawiona głównie na unieszkodliwianie odpadów medycznych pochodzących z województwa, w którym się znajdują, obowiązuje tutaj zasada bliskości. Nasza instalacja w Dąbrowie Górniczej zajmuje się natomiast przetwarzaniem termicznym większości odpadów niebezpiecznych (377 kodów wśród ponad 800 kodów wszystkich przyjmowanych odpadów). Większość z nich pochodzi z przemysłu m.in. spożywczego, chemicznego, farmaceutycznego, samochodowego, lotniczego, ale także stoczniowego, maszynowego i metalurgicznego. Przemysł coraz lepiej radzi sobie z zagospodarowaniem odpadów niebezpiecznych.

Gminne Punkty Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych

Praktyczne wskazówki: jak grupować odpady?

Gminy mają ustawowy obowiązek selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych. Kluczowa jest wiedza, w jaki sposób te odpady grupować, aby potem mogły być efektywnie zutylizowane. Ma temu służyć przygotowany dla GPZON program promujący zasady selektywnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych dzieląc je na poszczególne grupy, takie jak: resztki niezużytych farb, lakierów, wosków, klejów, uszczelniaczy oraz opakowania po tych produktach; opakowania po zużytych olejach samochodowych i smarach; puste opakowania po różnego rodzaju aerozolach; przeterminowane środki ochrony roślin i opakowania po nich; opakowania po zużytych rozpuszczalnikach, rozcieńczalnikach, kwasach i alkaliach; przeterminowane leki, termometry rtęciowe; odpady medyczne (bandaże, opatrunki, igły, strzykawki, fiolki); puste opakowania po różnych produktach chemicznych; zużyte i przeterminowane chemikalia; baterie, akumulatory; świetlówki.

Jeśli chodzi o strumień odpadów z gospodarstw domowych, największym problemem jest brak wiedzy, jeśli chodzi o identyfikację substancji niebezpiecznych w ogóle. W konsekwencji, odpady niebezpieczne często wyrzucane są wraz ze zmieszanymi odpadami komunalnymi. Powoduje to zanieczyszczanie innych odpadów, które mogłyby podlegać przetworzeniu.

W 2014 roku w Katowicach został otwarty pierwszy Gminny Punkt Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (GPZON), następnie większość miast województwa śląskiego otworzyła takie punkty. Odpady niebezpieczne tam zebrane przekazywane są do instalacji SARPI(1). Obecnie w ten sposób pozyskujemy niewielki strumień odpadów, gdyż GPZON są w fazie wdrażania. Z danych województwa śląskiego wynika, że ilość odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych w przeliczeniu na mieszkańca jest ok. 10 razy mniejsza niż średnia w Europie Zachodniej gdzie pozyskujemy 1,5 kg na mieszkańca na rok.

Bomby ekologiczne

Szczególnie problematyczne dla gmin jest radzenie sobie z unieszkodliwianiem miejsc nielegalnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych. W każdym przypadku pozyskania informacji o potrzebie likwidacji takiego miejsca przed ofertą, przetargiem i realizacją niezbędna jest analiza charakterystyki odpadu. Analiza bezpieczeństwa (ludzi i środowiska) jest prowadzona na każdym etapie realizacji i obejmuje: załadunek odpadów w miejscu bomby ekologicznej, transport, rozładunek, przygotowanie do unieszkodliwienia i wreszcie finalnie unieszkodliwienie odpadów. W ciągu ostatnich trzech lat uczestniczyliśmy w kilkunastu przetargach na unieszkodliwienie miejsc nielegalnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych. Przykładowy tonaż, jaki obejmują takie interwencje, to w roku 2017: Sierpc 236 ton, Brzeg 163 tony; w 2018 roku: Domaniów 490 ton, Zawiercie 74 tony. Obecnie bierzemy udział w postępowaniu przetargowym na likwidację bomb ekologicznych w ilości ponad 3000 ton. Rocznie ogłaszanych jest ok. 10-20 przetargów tego typu i obejmują tonaż od 50 do 5000 ton.

Każda bomba ekologiczna ma swoją specyfikację, wspólnym mianownikiem jest zagrożenie zdrowia i życia spowodowanego przez nielegalne podmioty lub osoby gromadzące odpady niebezpieczne, niejednokrotnie po uporządkowaniu terenu pozostaje w dalszym ciągu zanieczyszczona ziemia, która jest kolejnym (ostatecznym) etapem realizacji.

Technologia

Proces termicznego przekształcania odpadów ustawowo podlega rygorystycznym wymaganiom. Nie możemy mówić jednak o standardowych procedurach w spalarniach odpadów niebezpiecznych, każda spalarnia ma swoje. W Dąbrowie Górniczej opieramy się na ponad 40-letnim doświadczeniu kolegów z francuskiego koncernu Veolia. We wszystkich miejscach magazynowania odpadów, odpowiednie instalacje odciągowe odprowadzają opary i odory do strefy wysokich temperatur. Natomiast gleba w tej strefie jest szczególnie chroniona przed przenikaniem do niej zanieczyszczeń. Odpady ciekłe oczekują na spalenie w specjalnie przeznaczonych do tego miejscach - w hermetycznych zbiornikach, zabezpieczonych poduszką azotową (czyli hermetyczną).

W laboratorium określa się właściwości przyjmowanych odpadów. Najważniejsze z nich to: pH, wartość opałowa, zawartość popiołu oraz zawartość składników żrących. Przeprowadza się również analizę nawet 60 pierwiastków w jednej próbce.

Standardowo spalanie odbywa się w piecu obrotowym, osiągającym temperaturę do 1250°C i w komorze dopalania, wyposażonej w dodatkowe palniki.

Spaliny schładzane są w kotle odzysknicowym do temperatury poniżej 300°C. Kocioł z kolei połączony jest z systemem urządzeń dopasowujących parametry pary do potrzeb technologicznych oraz z generatorem produkującym energię elektryczną.

Powstały w czasie spalania żużel oraz z pierwszej sekcji kotła (zeszklona faza stała) odbierany jest za pomocą systemu transporterów zgrzebłowych. Pozostałość po procesie jest składowana na specjalnie przygotowanych do tego celu składowiskach odpadów niebezpiecznych.

Łukasz Mróz

Przypisy

1/ Informacje zawarte na stronie stanowią podstawę do przeprowadzania lekcji edukacyjnych w szkołach, są materiałem edukacyjnym dla urzędów oraz operatorów punktów GPZON i PSZOK.
http://www.kampania-ekon.pl/pl/niebezpieczne

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

ROP na dwa tempa, segregacja BiR i mapa drogowa dla porzuconych odpadów niebezpiecznych (06 marca 2024)Kara pozbawienia wolności za pomoc w porzucaniu niebezpiecznych odpadów. Częstochowa (04 marca 2024)Opcja atomowa (29 stycznia 2024)Pomorskie/ Prawie pół miliona złotych kar dla firm, które zajmują się demontażem aut (23 stycznia 2024)KAS udaremniła wwóz do Polski z Litwy 12 ton odpadów motoryzacyjnych (18 stycznia 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony