Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
25.09.2023 25 września 2023

Co UE zgłosiła w stanowisku ws. opracowywanego przez ONZ traktatu plastikowego?

W połowie lutego br. Unia Europejska przekazała ONZ swoje stanowisko ws. traktatu plastikowego. Traktat stanowić ma pierwszy w historii prawnie wiążący dokument w zakresie zanieczyszczenia środowiska tworzywami sztucznymi.

   Powrót       05 kwietnia 2023       Odpady   

W dniach 29 maja – 2 czerwca br. w siedzibie Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Edukacji, Nauki i Kultury (UNESCO) w Paryżu odbędzie się drugie spotkanie Międzyrządowego Komitetu Negocjacyjnego (ang. Intergovernmental Negotiating Committee, INC) ws. opracowania prawnie wiążącego traktatu ONZ ws. zanieczyszczenia plastikiem.

Przypominamy, do 2024 r. powstanie pierwszy w historii prawnie wiążący traktat ONZ odnoszący się do zanieczyszczenia plastikiem, już dziś potocznie nazywany traktatem plastikowym ONZ. Rezolucję (5/14) w sprawie opracowania  tego instrumentu przyjęto w lutym 2022 r. w trakcie piątej sesji Zgromadzenia Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEA-5.2). Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj.

Stanowiska państw ONZ ws. traktatu plastikowego

W ramach podjętych prac państwa ONZ, a także organizacje pozarządowe i biznesowe, zgłaszały swoje stanowiska w zakresie kluczowych zobowiązań i środków, jakie powinny znaleźć się w traktacie. Dotychczas do sekretariatu INC wpłynęło około 250 stanowisk. Unia Europejska, w imieniu 27 państw członkowskich, swoje stanowisko złożyła 13 lutego br.

- UE i jej państwa członkowskie widzą korzyści z posiadania jednego nadrzędnego celu, który odzwierciedla tytuł rezolucji 5/14 "Położyć kres zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi: w kierunku międzynarodowego prawnie wiążącego instrumentu" – czytamy w stanowisku UE.

Zdaniem UE, traktat plastikowy powinien spełniać cele w zakresie: zakończenia zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, ochrony zdrowia ludzkiego oraz środowiska przed zanieczyszczeniami wynikającymi z produkcji, wykorzystania i powstawania odpadów z tworzyw sztucznych w całym cyklu życia oraz dążenia do stworzenia gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie tworzyw sztucznych.

UE proponuje globalne cele zmniejszenia produkcji tworzyw sztucznych

UE wśród kluczowych zobowiązań i środków, jakie powinny znaleźć się w traktacie, wymienia m.in. zmniejszenie podaży pierwotnych tworzyw sztucznych. Proponowane w tym zakresie środki obejmują uwzględnienie w treści traktatu globalnych celów redukcji produkcji pierwotnych tworzyw sztucznych.

W stanowisku UE wskazano ponadto na potrzebę eliminacji i ograniczenia stosowania substancji i polimerów budzących obawy. - Substancje potencjalnie niebezpieczne to w tym kontekście te, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego i/lub środowiska lub utrudniać recykling. Przyszły instrument powinien zawierać podstawowe zobowiązania eliminacji (poprzez zakazy i stopniowe wycofywanie) lub ograniczenie (poprzez stopniowe wycofywanie) takich substancji stosowanych jako dodatki w produktach z tworzyw sztucznych i niektórych polimerach. Instrument ten powinien również określać kryteria dla substancji i polimerów budzących obawy – podano. - Kryteria dotyczące substancji i polimerów wzbudzających obawy powinny być oparte na podstawach naukowych i mogłyby być zawarte w załączniku do przyszłego instrumentu. Załącznik taki może dodatkowo określać, czy ograniczenie dotyczy tylko niektórych zastosowań – dodano.

Ograniczenie uwalniania mikroplastiku

W swoim stanowisku UE proponuje ponadto działania mające na celu ograniczenie uwalniania do środowiska drobin mikroplastiku. Proponowane przez UE kierunki działań obejmują m.in. wdrożenie środków minimalizujących ryzyko niezamierzonego uwolnienia plastikowych granulek w trakcie produkcji, przeładunku i transportu tworzyw sztucznych.

UE wskazuje także na potrzebę ograniczenia uwalniania mikrodrobin plastiku w fazie użytkowania takich przedmiotów jak np. opony, tekstylia syntetyczne czy narzędzia połowowe.

Wymóg cyrkularnego projektowania

Zdaniem UE w treści projektowanego traktatu powinny zostać zawarte „ogólne przepisy zapewniające, że produkty z tworzyw sztucznych są projektowane z myślą o gospodarce o obiegu zamkniętym, tak aby przyczyniały się do zapobiegania zanieczyszczeniu tworzywami sztucznymi oraz do ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska”.

- Przepisy te powinny obejmować skuteczne środki gwarantujące, że produkty z tworzyw sztucznych wprowadzane do obrotu są zgodne z określonymi kryteriami. Kryteria te mogłyby być powiązane z celami przyszłego instrumentu, takimi jak cele w zakresie recyklingu i zawartości poddanej recyklingowi i wspierać je – dodano.

Kryteria te mogłyby obejmować takie aspekty jak trwałość produktu, możliwość jego wielokrotnego wykorzystania, naprawy i ulepszenia czy zawartość surowców wtórnych.

Z pełną treścią stanowiska UE można zapoznać się tutaj.

Joanna Spiller: Dziennikarz, inżynier środowiska

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Gospodarowanie odpadami przemyślane na nowo, czyli jak? (18 września 2023)W Krakowie powstanie zakład recyklingu tworzyw sztucznych (26 lipca 2023)Problem zanieczyszczenia mikroplastikiem dotyczy także wód słodkich (20 lipca 2023)Przełomowy fundusz ma pozwolić na regenerację ekosystemów. GEF przyjął światowe porozumienie (03 lipca 2023)Jedna turbina, tysiące komponentów. Gros z nich może pochodzić z Polski (22 czerwca 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony