Unijny pakiet odpadowy wcale nie jest przesądzony

© mickyso

Komisja Europejska przedstawiła nowy pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym 3 grudnia 2015 r. Negocjacje pomiędzy Radą i Parlamentem trwały nieco krócej, gdyż prowadzono je oficjalnie od maja 2017 r. Od tamtej pory przeprowadzono oficjalnie jednak aż pięć rund negocjacji. Zaprezentowane w formie pakietu cztery wnioski ustawodawcze przewidują łącznie zmianę sześciu unijnych aktów prawnych: dyrektywy ramowej o odpadach⁽¹⁾, dyrektywy o odpadach opakowaniowych⁽²⁾, dyrektywy o składowaniu odpadów⁽³⁾, a także dyrektyw: o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym; o pojazdach wycofanych z eksploatacji; o bateriach i akumulatorach oraz zużytych bateriach i akumulatorach⁽⁴⁾. Pakiet określa m.in. nowe wiążące cele w zakresie ograniczenia ilości odpadów na szczeblu unijnym, które należy osiągnąć do 2025, 2030 i 2035 r.

Szklanka do połowy pusta czy pełna?

Uzgodniony w tym tygodniu cel recyklingu odpadów komunalnych w wysokości 65 proc. do 2035 r. jest niższy i przewiduje późniejszy termin jego realizacji, niż przewidywała pierwotna propozycja Parlamentu. Posłowie wspierali bowiem początkowo cel 70 proc. do 2030 r. Również w zakresie odpadów opakowaniowych osiągnięto kompromis, ustalając cel recyklingu i przygotowania do ponownego użycia na poziomie 70 proc. Tutaj również swoje oczekiwania musiał obniżyć Parlament, którego pierwsza propozycja wynosiła 80 proc. Kraje członkowskie zgodziły się również ograniczyć składowanie odpadów z gospodarstw domowych do poziomu 10 proc. w perspektywie 2035 r. To z kolei krok do tyłu dla Komisji, która zakładany cel chciała osiągnąć pięć lat wcześniej. Dodatkowe pięć lat okresu przejściowego (do 2040 r.) otrzymały ponadto kraje składujące dziś najwięcej odpadów: Bułgaria, Grecja, Chorwacja, Cypr, Łotwa, Litwa, Węgry, Malta, Rumunia oraz Słowacja.

Najtrudniejsze za nami

- Porozumienie przyspieszy nasze przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym i zminimalizuje negatywny wpływ na naszą planetę. Pragnę serdecznie podziękować poprzednim prezydencjom Rady, Parlamentowi i Komisji za ich zaangażowanie w prace nad tym dossier – mówił po zakończeniu negocjacji estoński minister środowiska, Siim Kiisler. Osiągnięte na ostatnim spotkaniu porozumienie nie bez powodu nazywane jest jednak „wstępnym” lub „politycznym”. Ostateczna analiza wypracowanego brzmienia aktów prawnych nastąpi bowiem dopiero podczas nadchodzącej prezydencji bułgarskiej. Wtedy Rada zatwierdzi je formalnie (nie „wstępnie” lub „politycznie”), a dokumenty trafią pod głosowanie Parlamentu Europejskiego. Następnie przegłosowane w Parlamencie akty prawne ponownie muszą trafić do Rady w celu ich ostatecznego przyjęcia. Trudno jednak nie docenić znaczenia wyników ostatnich negocjacji. W praktyce bowiem to właśnie osiągnięcie politycznego kompromisu pomiędzy reprezentującymi różne interesy organami UE okazywało się dotychczas najtrudniejsze.

Kamil Szydłowski
Dziennikarz, prawnik