Na 10 zidentyfikowanych zagrożeń, aż 6 dotyczy środowiska przyrodniczego

© julia_arda

O tym, że utrata bioróżnorodności, obok kryzysu klimatycznego, stanowi jedno z najpoważniejszych globalnych zagrożeń, mówią nie tylko przedstawiciele organizacji pozarządowych. Kwestię tę dostrzegają także ekonomiści. Jak czytamy w opublikowanym podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos raporcie⁽¹⁾ „Global Risks Report 2023”, „utrata różnorodności biologicznej i załamanie ekosystemu jest postrzegana jako jedno z najszybciej pogarszających się globalnych zagrożeń w ciągu najbliższej dekady”.

Raport ten identyfikuje 10 głównych zagrożeń, z jakimi świat będzie musiał zmierzyć się w następnej dekadzie. Są to niepowodzenie w łagodzeniu zmian klimatycznych, niepowodzenie w adaptacji do zmian klimatu, klęski żywiołowe i ekstremalne zjawiska pogodowe, utrata różnorodności biologicznej i załamanie ekosystemów, niezamierzona migracja na dużą skalę, kryzys zasobów naturalnych, erozja spójności społecznej i polaryzacja społeczna, szeroko rozpowszechniona cyberprzestępczość i brak bezpieczeństwa w sieci, konfrontacja geo-ekonomiczna oraz zdarzenia związane ze szkodami środowiskowymi na dużą skalę.

Czytaj też: Dzika przyroda w zmieniającym się klimacie. Wielu gatunkom grozi wyginięcie

Spośród 10 zidentyfikowanych zagrożeń, aż 6 dotyczy środowiska przyrodniczego, a kryzys bioróżnorodności zajmuje aż czwartą pozycję.

- Obciążenie dla naturalnych ekosystemów będzie rosło, biorąc pod uwagę ich wciąż niedocenianą rolę w gospodarce światowej i ogólnym zdrowiu planety. Utrata przyrody i zmiana klimatu są ze sobą nierozerwalnie związane - niepowodzenie w jednej sferze kaskadowo wpłynie na drugą. Bez znaczącej zmiany polityki lub inwestycji, wzajemne oddziaływanie między zmianami klimatu, utratą różnorodności biologicznej, bezpieczeństwem żywnościowym i zużyciem zasobów naturalnych przyspieszy załamanie ekosystemu, zagrożenie dla dostaw żywności i środków do życia w gospodarkach wrażliwych na zmiany klimatu, wzmocni skutki klęsk żywiołowych i ograniczy dalsze postępy w łagodzeniu skutków zmian klimatu – wskazano w raporcie.

Jak podkreślono, z uwagi na silną zależność światowej produkcji gospodarczej od przyrody, załamanie ekosystemów i zanik bioróżnorodności będzie miał daleko idące konsekwencje gospodarcze i społeczne. Będą one obejmować m.in. spadek planów i wzrost stresu wodnego, co może zaostrzyć potencjalne konflikty, a także utratę źródeł utrzymania w sektorach zależnych od systemów żywnościowych i usługach opartych o naturze.

Populacja dzikich zwierząt spadła o 69%

- Nie doceniamy tego, jak ważna dla nas jest przyroda. Przyroda determinuje i limituje życie na naszej planecie, a nam wciąż zdarza się ignorować to, że tracimy ją w tak zastraszającym tempie – mówiła Ewa Chodkiewicz z WWF Polska podczas konferencji „Razem dla dzikiej przyrody”. Wydarzenie zorganizowane przez Koalicję 10%  odbyło się 23 stycznia br. w Warszawie.

W trakcie wydarzenia przedstawiciele organizacji pozarządowych dyskutowali o wyzwaniach związanych z utratą bioróżnorodności. Jak wskazywała Ewa Chodkiewicz, powołując się na wyniki raportu Living Planet Report 2022, od 1970 r. liczebność populacji dzikich zwierząt zmalała średnio aż o 69%, a szacunki naukowców wskazują, że obecnie nawet 1 000 000 gatunków roślin i zwierząt na całym świecie zagrożonych jest wyginięciem.

Tymczasem – jak podkreślano podczas wydarzenia - szacuje się, że 40 bln euro, czyli ponad połowa światowego PKB, zależy od przyrody.

Dr Jarosław Krogulec z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków przywołał wyniki prac ponad 100 naukowców zawarte w raporcie „Protecting 30% of the planet for nature: costs, benefits and economic implications”. Wskazywał przy tym, że korzyści ekonomiczne z ochrony 30% powierzchni globu przekraczają poniesione na ten cel koszty w stosunku co najmniej 5 do 1.

Z raportu bezpośrednio wynika, że objęcie 30% powierzchni globu obszarami chronionymi wygenerowałaby dodatkowe 64-454 mld dolarów rocznie do 2050 r.

Czytaj też: COP15 dla bioróżnorodności. Porozumienie Kunming-Montreal jak Paryskie?

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska