Zdaje się, że szala na zielone przechyla się coraz śmielej. Jednak bez realnego zaangażowania biznesu dynamika zmian będzie mizerna.
Papierkiem lakmusowym może być raport specjalny EFL S.A. nt. „Zielona energia w MŚP pod lupą(1)", który powstał na podstawie wyników badania ankietowego z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z całego kraju, z różnych branż. W sumie zrealizowano 500 wywiadów. 40 proc. stanowili mikroprzedsiębiorcy zatrudniający do 9 osób, 30 proc. mali przedsiębiorcy zatrudniający do 49 osób, tyle samo średni przedsiębiorcy z maksimum 249 osobami na pokładzie. Wnioski? Firmy z sektora MŚP oddziałują na środowisko w mniejszym stopniu, niż by mogły. Nie zawsze mają na to fundusze, brakuje im też fundamentalnej wiedzy. Wyraźnie potrzebują wsparcia – prawnego, finansowego, ale i wiedzy.Cztery ścieżki eko w MŚP (fragment raportu):
Ekoświadomość: w teorii – 93 proc. firm uważa, że ich branża ma duży wpływ na ekologię W praktyce – tylko 46 proc. podejmuje ekoaktywności w swojej firmie, a 96 proc. firm wdraża ekodziałania z uwagi na obowiązujące przepisy prawne,
Zielona energia: aż 95 proc. MŚP nie korzysta z energii odnawialnej, 4 proc. firm inwestuje w fotowoltaikę, 8 proc. planuje to w przyszłości, w tym 30 proc. średnich przedsiębiorstw. Koszt początkowy instalacji w opinii 87 proc. firm jest największą barierą inwestycji w energię odnawialną,
Ekoflota: tylko 1 proc. firm posiada auta hybrydowe, 6 proc. ma je w planach. W średnich firmach 11 proc., a planuje 16 proc. Minimalny zasięg auta elektrycznego powinien wynosić od 500 do 700 km, żeby rozważyć jego zakup. O 25-30 proc. więcej w porównaniu do tradycyjnego napędu MŚP byłyby w stanie zapłacić za auto elektryczne,
Ekostrategie: EKOsceptycy stanowią największą grupę MŚP – 38 proc. firm realizuje ekodziałania, bo musi. EKOodpowiedzialni to 17 proc. firm – dbają o klimat, bo warto i tak należy.
Czytaj: Zielone pranie mózgu: nie daj się zwieść
Każdy słyszał, ale mało kto stosuje
Niemal wszystkie badane firmy (93 proc.) twierdziły, że ich branża ma wpływ na środowisko. Ale już tylko co drugi przedstawiciel sektora MŚP deklarował, że jego firma dba o klimat. Dlaczego? Decyduje ekonomia. Przedsiębiorstwa MŚP stosują strategię skoncentrowaną na poprawianiu marżowości. W praktyce rozwiązania prośrodowiskowe najczęściej wdrażane są wtedy, kiedy primo: to się opłaca i/albo jest wymagane prawem. Jako podstawowe działania MŚP związane z ochroną środowiska zdiagnozowano segregację odpadów (99 proc.) oraz ich utylizację (97 proc.). Widać wyraźnie, że aktywności, które nie są obowiązkowe, podejmowane są kilkakrotnie rzadziej. - Co czwarte MŚP współpracuje z firmami, które dbają o ekologię, co piąte prowadzi działania związane z lokalną społecznością lub eliminuje plastik z opakowań. Obszarem, gdzie rachunek ekonomiczny skłania do ekoinwestycji, jest energia odnawialna. Jest z nią „za pan brat” 1 na 10 MŚP, w tym dwa razy więcej średnich firm (18 proc.) niż mikro (9 proc.) – czytamy w raporcie.
Diagnoza motywacji i możliwości
W raporcie znajdziemy stwierdzenie, że mikrofirmy mają najmniejszą świadomość wpływu na środowisko i najrzadziej podejmują działania w tym zakresie. Życzyłyby sobie, żeby regulacje były przejrzyste a procedury uproszczone. Z kolei małe firmy mają większą niż przeciętna w badaniu świadomość wpływu na ochronę środowiska i częściej w tym obszarze podejmują działania. Zależy im na budowaniu wizerunku, ale sugerują, że wdrażanie zielonych rozwiązań ułatwiłyby małym firmom dopłaty i ulgi oraz zwiększenie znaczenia ekologii w decyzjach zakupowych klientów. Największą świadomość ekologiczną w tym gronie mają średnie firmy i znajduje to potwierdzenie w działaniach: zdecydowanie częściej inwestują w energię odnawialną i elektromobilność. Wśród barier najczęściej wskazują na wyższe koszty materiałów ekologicznych stosowanych w produkcji.
Cytowany w raporcie Jakub Chwesiuk, dyrektor działu informatyki i administracji wBialcon, zauważa, że korporacje przywłaszczyły sobie hasło „ekologa” i traktują je jako przewagę konkurencyjną. A jego zdaniem to powinny być bardziej lokalne działania na przyziemnej płaszczyźnie. Nie próba „monetaryzacji”. - Uważam, że próba komercjalizacji ekologii jeszcze nastąpi – konkluduje.
Ton nadają decydenci
Ponad połowa zapytanych przedsiębiorców uważa, że to rząd może i powinien odegrać największy wpływ na poprawę stanu środowiska naturalnego w Polsce. Regulacje prawne znaczą znacznie więcej niż najlepsza strategia społecznej odpowiedzialności biznesu w sensie realnego wpływu na zmianę rzeczywistości w skali makro.
Czytaj: Środowiskowa odpowiedzialność biznesu – autentyczna potrzeba czy ruchy pozorowane?
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji
Przypisy
1/ Raport dostępny jest tutaj:https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/9184-raport-zielona-energia-MSP.pdf