W 2007 roku Lasy Państwowe rozpoczęły realizację dwóch dużych projektów mających na celu ochronę zasobów wodnych:
- Mała retencja nizinna, czyli: „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych”,
- Mała retencja górska, czyli: „Przeciwdziałanie skutkom odpływu wód opadowych na terenach górskich. Zwiększenie retencji i utrzymanie potoków oraz związanej z nimi infrastruktury w dobrym stanie”.
Projekty są finansowane z Funduszu Spójności w ramach III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
- Obserwowane w ciągu ostatnich lat anomalie klimatyczne powodują zwiększony spływ wód bliski stanom ekstremalnym, a wraz z nim zniszczenia i zagrożenie suszą. Lasy Państwowe bardzo sprawnie, profesjonalnie i z dużym zaangażowaniem realizują dwa bardzo istotne projekty dla kształtowania właściwego stanu ekosystemów leśnych poprzez poprawę stosunków wodnych. Są one wysoko oceniane przez naszych partnerów z UE oraz innych zagranicznych gości – chwali minister Grabowski.
Mała retencja nizinna
W projekcie małej retencji nizinnej uczestniczy 177 nadleśnictw z terenu wszystkich regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych. Projekt obejmuje ekosystemy nizinne całego kraju. Całkowita wartość brutto projektu wynosi ponad 196 mln zł.
Celem projektu jest retencja wód powierzchniowo-gruntowych na obszarach administrowanych przez Lasy Państwowe, w obrębie zlewni cieków, przy jednoczesnym zachowaniu i wspieraniu rozwoju krajobrazu naturalnego. Projekt przewiduje wykonanie i/lub zmodernizowanie małych zbiorników i budowli piętrzących, renaturyzację odwodnionych mokradeł oraz - tam, gdzie to możliwe - przywrócenie naturalnego meandrowego charakteru rzek, wyrównanie i spowalnianie spływu wód wezbraniowych.
Działania prowadzone są tak, aby dostosować warunki do istniejącego stanu ekosystemu leśnego lub stymulować poprawę stanu przyrodniczego i zwiększenie różnorodności biologicznej. W wyniku realizacji projektu powstanie bądź zostanie przywrócone do stanu używalności ok. 3600 obiektów pietrzących wodę i spowalniających jej spływ (np. jazy, przepławki, małe zbiorniki, progi, zastawki, groble). Już retencjonowana woda to 39 mln m³ (planowane było 31,5 mln m³).
Mała retencja górska
W projekcie małej retencji górskiej uczestniczy 55 nadleśnictw z 4 regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych (Wrocław, Krosno, Kraków i Katowice). Całkowita wartość brutto projektu wynosi ponad 172 mln zł.
Celem projektu jest spowolnienie odpływu wód z terenów górskich poprzez zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni. Pozwoli to na zminimalizowanie negatywnych skutków zjawisk naturalnych w postaci: powodzi, niszczącego działania wód wezbraniowych oraz suszy na górskich obszarach leśnych. Projekt łączy aspekty retencjonowania wody i ochrony przeciwpowodziowej, kładąc zdecydowany nacisk na realizację niewielkich inwestycji w początkowym biegu rzek i strumieni w zlewniach górskich. W wyniku realizacji projektu powstanie bądź zostanie przywrócone do stanu używalności ok. 3500 obiektów. Już retencjonowana woda 1,4 mln m³ (planowane było 1,3 mln m³).
(Źródło: Ministerstwo Środowiska)
