© Лилия Захарчук
Przedstawiciele Towarowej Giełdy Energii (TGE) oraz Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych podpisali wczoraj porozumienie z Ukraińską Giełdą Energii (LLC UEEX) w zakresie wymiany informacji oraz doświadczeń giełdowych.Współpraca ma objąć zakres m. in. handlu na rynkach energii oraz systemów rozliczeń transakcji giełdowych. Strony nie poinformowały jeszcze o planach w obszarze decyzji kapitałowych. Marek Dietl, prezes zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie zauważył, że ukraińska giełda energii rozwija się znakomicie. -Mamy wiele do nauczenia się od przyjaciół z Ukrainy. Porozumienie dziś ma szerszy zasięg, gdyż jest elementem współpracy podjętej w ramach SeeGas. To siostrzane porozumienie pomiędzy operatorami gazowymi, gdyż obok handlu musi być też fizyczna dostawa gazu – powiedział prezes GPW.
W ciąg ostatnich dwóch lat nastąpiło przyspieszenie inwestycji w fizyczną infrastrukturę gazową. Ukraina zaopatrzyła się już w technologię jądrową. W Polsce wciąż jest na etapie rozwoju, stąd istnieje możliwość korzystania z nadwyżek energii.
Wiceprezes zarządu Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych S.A. (IRGiT) Łukasz Goliszewski powiedział, że cieszy się zwłaszcza z ostatnich miesięcy współpracy. IRGITT prowadzi komunikację z Ukrainą od 2018 r. - Rozliczenia to gwarancja bezpieczeństwa zawieranych transakcji, stabilności rynku, dlatego dobrze rozumiemy partnerów z Ukrainy, że obszar rozliczeń jest dla nich ważny. Pozwoli im to zrobić duży krok w stronę rozwoju rynku – stwierdził.
Obie strony uczą się od siebie
Przewodniczący Komitetu Ukraińskiej Giełdy Energii Oleksii Dubovskyi podkreślił, że współpraca jest ważna z punktu widzenia obecnej sytuacji wojny na Ukrainie. - W pierwszych dniach wojny zniszczono jedno naszych z biur. Patrzyliśmy na to wszystko. W tych trudnych czasach mimo wszystko kontynuujemy handel towarami energetycznymi. Nasza Zaporoska Elektrownia Jądrowa jest pod okupacją, Chersońska elektrownia wodna jest zniszczona. Czynimy wszystkie wysiłki, które trzeba robić mimo wojny. Kontynuujemy rozwój z TGE. Dla nas ta współpraca jest ważna, gdyż dzielimy się doświadczeniami, na przykład w zakresie handlu drewnem – powiedział.
Nie wykluczył, że w przyszłości dojdzie do kolejnych porozumień, być może utworzenia domu tradingowego. Podkreślił, że Ukraina nie może się rozwijać bez partnera strategicznego, takiego jak Polska, która działa na wielu rynkach spotowych.
Państwo sąsiedzkie jest obecnie w trudnej sytuacji ze względu na zniszczone wojną moce wytwórcze. -Jesteśmy wdzięczni polskim kolegom za współpracę, w szczególności, kiedy połączyliśmy Polskę i Ukrainę linią przesyłową, która pozwala na eksportowanie i importowanie linii – dodał Dubovskyi. Ukraińcy będą się przyglądać polskiemu rynkowi energii, w tym market couplingowi.
W kwietniu 2023 r. Komisja Europejska rozpoczęła pierwszy etap rejestracji na zakup gazu przez europejskie firmy. Ma się to odbyć za pośrednictwem mechanizmu AggregateEU w ramach wspólnych zakupów gazu na poziomie UE. Dla Unii jest to ważny moment przygotowań na nadchodzący okres zimowy. Polega na napełnieniu magazynów gazu w skoordynowany i terminowy sposób. Nie bez znaczenia jest tu również negocjacja cen z międzynarodowymi dostawcami przy wykorzystaniu swojej zbiorowej siły rynkowej.
Unijna platforma energetyczna została utworzona w kwietniu 2022 r. na podstawie mandatu Rady Europejskiej i w odpowiedzi na konieczność uniezależnienia się od rosyjskiego gazu. W październiku 2022 r. Rada Europejska zatwierdziła wspólne zakupy gazu, aby ułatwić negocjacje z wiarygodnymi partnerami i tworzyć wzajemnie korzystne partnerstwa poprzez wykorzystanie zbiorowej siły politycznej i rynkowej Unii.
Patrycja RapackaRedaktor
