Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Regulacje BAT dla spalarni odpadów – wyśrubowane wymagania, czas na dostosowanie do grudnia 2023 r.

Przetwarzanie termiczne odpadów w spalarniach to jedna z najbardziej zaawansowanych technicznie i technologicznie metod pozbycia się ze środowiska balastu, często skrajnie niebezpiecznego. Wymagania dla instalacji stale rosną. Jak sobie z nimi radzą?

   Powrót       04 marca 2022       Odpady       Artykuł promocyjny   

To, jaka odpowiedzialność za właściwe funkcjonowanie tego procesu ciąży na przedsiębiorcy, który podejmuje się działalności w tej branży, nie jest wiedzą powszechnie znaną. Zarówno krajowe, jak i unijne przepisy prawne ściśle determinują właściwe użytkowanie spalarni odpadów. Jedną z ostatnich regulacji o szczególnym znaczeniu jest - decyzja wykonawcza Komisji Europejskiej 2019/2010/UE z listopada 2019 r., która ustanawia konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do spalania odpadów.(1)

Kogo dotyczy ta regulacja?

Decyzja dotyczy instalacji termicznego przekształcania odpadów wymagających uzyskania pozwolenia zintegrowanego, tj. instalacji wymienianych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych, albo środowiska jako całości. Mowa o instalacjach do termicznego przekształcania odpadów innych niż niebezpieczne o wydajności przekraczającej 3 tony na godzinę lub instalacjach do termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych o wydajności przekraczającej 10 ton dziennie. W praktyce oznacza to, że prawie wszystkie istniejące w Polsce zakłady termicznego unieszkodliwiania odpadów podlegają tym regulacjom. Przewidziany czas na dostosowanie to 4 lata liczone od dnia opublikowania decyzji, czyli de facto zostało już niewiele czasu, bo termin na dostosowanie się do określonych w ww. decyzji wykonawczej wymogów upływa 12 listopada 2023 r.

Konkluzje BAT kluczowym mechanizmem Dyrektywy IED

Konkluzje BAT są przyjmowane w drodze decyzji Komisji Europejskiej i publikowane we wszystkich językach urzędowych UE. Określone tam wielkości emisji będą stanowić normę prawną, która nie powinna być przekroczona w pozwoleniu zintegrowanym. Mają pierwszeństwo przy ustalaniu warunków pozwolenia.
Dyrektywa IED przewiduje, że warunki pozwolenia zintegrowanego powinny „opierać się na najlepszych dostępnych technikach”.
W pozwoleniu zintegrowanym wskazuje się zakres i sposób monitorowania zgodny z wymaganiami wskazanymi w konkluzjach BAT. Przewiduje się możliwość wnioskowania o odstępstwo od granicznych wielkości emisji.

Jak wskazuje Alicja Nadarzyńska, dyrektor ds. ochrony środowiska w Port Service Sp. z o.o., reprezentująca oficjalne stanowisko Związku Pracodawców Zakładów Termicznego Przekształcania Odpadów Przemysłowych i Medycznych Na Rzecz Ochrony Zdrowia i Środowiska w Poznaniu, konkluzje BAT to dokumenty wiążące prawnie, stanowiące poziom odniesienia dla wymagań określanych w pozwoleniach zintegrowanych dla instalacji, a prawo krajowe wskazuje, że ich elementy, takie jak graniczne wielkości emisyjne oraz wymagania dotyczące monitorowania emisji, obowiązują wprost.

- Dla spalarni odpadów oznacza to stosowanie tylko takich rozwiązań technicznych w całym procesie eksploatacji, które zagwarantują odpowiedni poziom emisji substancji do wszystkich komponentów środowiska (powietrze, woda, gleba) i nie przekroczą one poziomów powiązanych z najlepszymi dostępnymi technikami – dodaje.

Czy spalarnie są przygotowane na nowe wymogi?

Kluczowe regulacje zawarte w konkluzjach BAT dotyczą trzech zasadniczych obszarów: emisji zanieczyszczeń do atmosfery, zrzutu ścieków, a także zarządzania środowiskowego z silnym naciskiem na projektowanie oraz monitorowanie całego procesu. W zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza obowiązują dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń w spalinach. W stosunku do regulacji Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów wynikających z implementacji dyrektywy 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) nastąpiło zaostrzenie wartości dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w spalinach, a ponadto pojawiło się dodatkowe ograniczenie w postaci dopuszczalnego stężenia amoniaku w spalinach. Z kolei w przypadku emisji rtęci nowe konkluzje BAT przewidują, że pomiar jej stężenia w spalinach będzie z reguły pomiarem ciągłym. Nowością w zakresie ograniczania emisji jest określenie dopuszczalnego stężenia pyłu z procesu obróbki żużli i popiołów paleniskowych. W ramach obowiązków monitoringowych określonych w konkluzjach BAT operator instalacji zobowiązany jest do monitoringu kluczowych parametrów procesu (dla wielu instalacji będzie wiązało się to z koniecznością doposażenia systemu monitoringu emisji o dodatkowe elementy, m.in. takie jak ciągły analizator amoniaku i rtęci).

- Przeprowadzone przez spalarnie analizy porównawcze wykazały, że przy uwzględnieniu dotychczas osiąganych szczytowych poziomach emisji, po wprowadzeniu korekt dotyczących zwiększenia zakresu i częstotliwości monitorowania określonych parametrów, instalacje są w stanie spełnić wymagania zawarte w konkluzjach BAT. Chociaż niewielkie korekty w tym przypadku oznaczają często milionowe nakłady(2), to jednak są ponoszone z myślą o zmniejszeniu odziaływania instalacji termicznego przekształcania odpadów na środowisko – przekonuje Alicja Nadarzyńska. Dodaje przy tym, że mimo iż negatywne oddziaływanie na środowisko spalarni jest częstokroć znacznie mniejsze niż w przypadku istniejących obiektów energetycznych i ciepłowniczych, to głównie na spalarniach skupia się krytyka.

Jakie są zatem alternatywy?

Nie wszystkie odpady przemysłowe można poddać procesom recyklingu, a nawet te poddane recyklingowi mają ograniczoną liczbę cykli recyklingu. Natomiast składowanie na składowiskach odpadów wysoce niebezpiecznych byłoby skrajną nieodpowiedzialnością. - Stosowanie w procesie produkcji towarów, wielu rodzajów substancji niebezpiecznych, których neutralizacja może nastąpić jedynie w bardzo wysokich temperaturach oznacza, że jedynym skutecznym rozwiązaniem jest termiczne przetwarzanie powstałych odpadów. Branża z pełną odpowiedzialnością podchodzi do wymogów prawnych, w tym konkluzji BAT, co daje pełną gwarancję tego, że dobro środowiska naturalnego jest priorytetem - konkluduje Alicja Nadarzyńska.

Dodaje także, że instalacje termicznego przekształcania odpadów, od wielu dekad uznawane są na świecie jako jedna z najskuteczniejszych metod przetwarzania odpadów i funkcjonują bez szkody dla ludzi i otoczenia. W trakcie termicznej obróbki odpadów poza 90 proc. redukcją masy odpadów, dodatkowo prowadzony jest odzysk ciepła i energii w procesie.

Zresztą i konkluzje BAT zwracają uwagę na efektywność energetyczną. Ponieważ instalacje termicznego przekształcania odpadów są obecnie instalacjami ciepłowniczymi odzyskującymi energię z odpadów (ang. waste-to-energy), muszą one posiadać odpowiednio wysoką sprawność energetyczną. W 2021 roku instalacje zrzeszone w Związku Pracodawców Zakładów Termicznego Przekształcania Odpadów Przemysłowych i Medycznych Na Rzecz Ochrony Zdrowia i Środowiska w Poznaniu (ZPZTPO) wytworzyły 554 627,7 MWh stabilnej energii niezależnej od czynników przyrodniczych (nasłonecznienia czy wiatru). Daje to wyraźny impuls do tego, by instalacje te przeklasyfikować z obecnie stosujących procesy D10 (przekształcania termicznego na lądzie) na R1(tj. wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii). Będąc świadomymi takiego stanu rzeczy od Ministra Klimatu i Środowiska należy oczekiwać takich zmian rozporządzenia z dnia 26 listopada 2021 r. w sprawie unieszkodliwiania oraz magazynowania odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych, które ten postulat branży wprowadziłyby do porządku prawnego i stosowania.

ZPZTPOArtykuł powstał we współpracy ze Związkiem Pracodawców Zakładów Termicznego Przekształcania Odpadów

Przypisy

1/ Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2019/2010/UE z dnia 12 listopada 2019 r. ustanawiająca konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (BAT) zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w odniesieniu do spalania odpadów - Dz. Urz. WE 2019, L 312, 55-92.2/ Dla przykładu Sarpi Dąbrowa Górnicza w ostatnich latach zainwestowała 1 milion złotych w celu dostosowania się do wytycznych BAT monitoringu ciągłego rtęci i amoniaku.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Recykling nawet 15,6 razy większy przy zbiórce selektywnej. Dane z Europy i Polski o tworzywach sztucznych (27 marca 2024)Cele redukcyjne poniżej oczekiwań, dobry krok z odpadami zmieszanymi. Głosy ws. rewizji dyrektywy (15 marca 2024)O krok bliżej do spalarni odpadów. Koszalin (13 marca 2024)W Polsce mniej niż połowa odpadów jest segregowana prawidłowo. Raport ISP (29 lutego 2024)Anita Sowińska: spalarnie uzupełnieniem, a nie kluczowym elementem systemu odpadowego (08 lutego 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony