Fundusz Innowacyjny ma być jednym z największych na świecie programów demonstracyjnych w zakresie innowacyjnych technologii niskoemisyjnych finansowanych z dochodów z aukcji uprawnień do emisji w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS). Jego celem jest stworzenie odpowiednich zachęt finansowych dla przedsiębiorstw i organów publicznych do inwestowania w nową generację technologii niskoemisyjnych i zapewnienie przedsiębiorstwom z Unii Europejskiej przewagi pioniera, aby mogły się stać światowymi liderami w dziedzinie nowoczesnych technologii.
- UE zainwestuje miliard euro w obiecujące projekty gotowe do wprowadzenia na rynek, takie jak czysty wodór lub inne rozwiązania niskoemisyjne dla energochłonnych sektorów przemysłu, takich jak przemysł stalowy, cementowy i chemiczny. Będziemy również wspierać magazynowanie energii, rozwiązania sieciowe oraz wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla. Te inwestycje na dużą skalę przyczynią się do ożywienia gospodarki UE i pomogą w ekologicznej odbudowie gospodarki, prowadząc do osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 r. – zadeklarował wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Frans Timmermans.
Czytaj: Jak nie popłynąć na giełdzie, kupując uprawnienia do emisji?
Innowacyjność czy zmiana nazwy?
Przypomnijmy, program NER300, obejmujący wszystkie państwa członkowskie UE, ustanowiono w 2012 r. w celu wspierania szerokiego zakresu technologii wychwytywania CO2 (ang. Carbon Capture and Utilisation, CCU) i magazynowania dwutlenku węgla (ang. CO2 Capture and Storage, CCS), tj. wychwytywania przed procesem spalania, dopalania, technologii oxyfuel i zastosowań przemysłowych oraz technologii energii odnawialnej, tj. bioenergii, skoncentrowanej energii słonecznej, fotowoltaiki, energii geotermalnej, energii wiatru, energii mórz i oceanów, energii wodnej oraz inteligentnych sieci.
Nazwa programu NER300 (ang. New Entrants' Reserve – NER) pochodzi od sprzedaży 300 mln uprawnień do emisji z rezerwy dla nowych instalacji wyznaczonej na potrzeby trzeciego etapu unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji(1) (EU ETS). Fundusze ze sprzedaży zostały przekazane na projekty wybrane w ramach dwóch rund zaproszeń do składania wniosków obejmujących odpowiednio 200 i 100 mln uprawnień. W ramach pierwszego zaproszenia do składania wniosków w 2012 r. KE przyznała dotacje w łącznej wysokości 1,1 mld euro na rzecz 20 projektów w dziedzinie energii odnawialnej, a projekty miały być uruchomione najpóźniej do grudnia 2019 r. W ramach kolejnego naboru w 2014 r. KE przyznała dotacje w łącznej wysokości 1 mld euro na rzecz 18 projektów w dziedzinie energii odnawialnej i jednego projektu CCS. Mają one zostać uruchomione najpóźniej do czerwca 2021 r. Więcej naborów nie będzie, a niewykorzystane środki zasilą nowy Fundusz Innowacyjny.
Budżet i termin składania wniosków
W latach 2020–2030 budżet funduszu innowacyjnego będzie oscylował w granicach 10 mld euro (środki EU ETS plus niewydane środki programu NER 300).
Pierwsze zaproszenie do składania wniosków ma zapewnić finansowanie w wysokości 1 mld euro dużych projektów dotyczących czystych technologii (ma pomóc im w przezwyciężeniu ryzyka związanego z komercjalizacją i demonstracją na dużą skalę). W przypadku obiecujących projektów, które jeszcze nie są gotowe do wprowadzenia na rynek, KE przeznacza odrębny budżet w wysokości 8 mln euro na pomoc w opracowywaniu projektów.
Zaproszenie do składania wniosków jest otwarte dla projektów w kwalifikujących się sektorach ze wszystkich państw członkowskich UE, a także z Islandii i Norwegii. Środki te mogą być wykorzystywane we współdziałaniu z innymi inicjatywami w zakresie finansowania publicznego, takimi jak pomoc państwa lub inne unijne programy finansowania. Projekty będą oceniane pod kątem ich potencjału w zakresie unikania emisji gazów cieplarnianych, potencjału innowacyjnego, dojrzałości finansowej i technicznej oraz potencjału w zakresie zwiększania skali i opłacalności.
Termin składania wniosków upływa 29 października 2020 r., a projekty należy zgłaszać za pośrednictwem unijnego portalu poświęconego finansowaniu i przetargom(2).
Agencja Wykonawcza ds. Innowacyjności i Sieci
Komisja wyznaczyła Agencję Wykonawczą ds. Innowacji i Sieci jako organ wdrażający Fundusz Innowacyjny. Do jej kompetencji będzie należało zarządzanie zaproszeniami do składania wniosków i wszystkimi powiązanymi procedurami, wydawanie wytycznych dla wnioskodawców. Agencja będzie też odpowiedzialna za eksperckie wsparcie techniczne i świadczenie usług dla promotorów projektów, ale też wypłacanie dotacje z Funduszu oraz monitorowanie i kontrolowanie projektów ex post.
Katarzyna ZamorowskaDyrektor ds. komunikacji
Przypisy
1/ Więcej tutaj:https://ec.europa.eu/clima/policies/ets_en2/ Szczegóły tutaj:
https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/portal/screen/opportunities/topic-details/innovfund-lsc-2020-two-stage