Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Jak Kraków radzi sobie z kryzysem energetycznym?

Kraków ma doświadczenia w OZE i termomodernizacji. Na ich bazie powstają standardy do zamówień publicznych. Miasto stawia na wodór, magazyny energii i pompy ciepła. W Krakowie powstanie również Strefa Czystego Transportu, o czym w rozmowie z Andrzejem Kuligiem, wiceprezydentem Miasta Krakowa.

   Powrót       21 października 2022       Energia       Artykuł promocyjny   
Andrzej Kulig
I Zastępca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Polityki Społecznej i Komunalnej

Teraz Środowisko (TŚ): Czy Kraków doświadcza kryzysu związanego z rosnącymi cenami energii?

Andrzej Kulig (AK): Wszyscy doświadczamy kryzysu energetycznego, Kraków jest w o tyle lepszej sytuacji, że mamy sporo źródeł OZE. Aktualnie funkcjonują już 44 instalacje PV na gminnych budynkach użyteczności publicznej (MCOO, MOPS, ZBK, KEGW(1)), 7 jest w realizacji, a planowanych jest kolejnych 25. Dla wszystkich jednostek organizacyjnych miasta czy spółek miejskich każdy zaoszczędzony grosz na rachunkach za energię elektryczną jest na wagę złota. Widzimy to szczególnie na przykładzie domów pomocy społecznej, gdzie potrzeb jest zawsze więcej niż pieniędzy.

TŚ: Czy są jednostki, którym udało się uzyskać samowystarczalność energetyczną?

AK: Niektórym tak, a niektórym jeszcze nie, dążymy do tego.

Chcemy w Krakowie zbudować sieć z budynkami i magazynami energii. To priorytetowe zadanie, ponieważ w niektórych częściach miasta obiekty publiczne są zlokalizowane blisko siebie, więc wystarczyłby jeden magazyn energii dla kilku obiektów. Obecna sytuacja na rynku energii tylko dopinguje nas do finalizacji tego projektu.W niektórych naszych obiektach funkcjonują już stacje ładowania pojazdów elektrycznych z prądu wytwarzanego w panelach.

Warta uwagi jest też inicjatywa Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, które uzyskało pierwszą w Polsce taryfę na sprzedaż ciepła z indywidualnych pomp ciepła. Programy pilotażowe w zakresie zapewnienia ogrzewania pomieszczeń i ciepłej wody użytkowej z wykorzystaniem pomp ciepła i paneli PV objęły już 4 budynki, w tym dwie przychodnie zdrowia, budynek mieszkalny i dom kultury.

Ale chcemy pójść dalej, bo mimo że Kraków często kojarzy się Rynkiem Głównym i Wawelem, to mamy też rozproszoną zabudowę bez sieci ciepłowniczej na terenie dawnych wsi, które zostały wchłonięte przez miasto. Pompy ciepła dla tych osiedli byłyby fantastycznym rozwiązaniem.

TŚ: Jak radzi sobie w Krakowie sektor wod-kan?

AK: Wodociągi Miasta Krakowa (WMK) od lat inwestują w OZE i efektywność energetyczną. Spółka zainstalowała panele PV i zbudowała spalarnię osadów ściekowych. Zrealizowany jest też projekt dotyczący wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z biogazów ściekowych na terenie Oczyszczalni Ścieków Płaszów. Celem projektu będzie efektywny system ciepłowniczy, tzn. wykorzystujący do produkcji ciepła co najmniej 50% energii z OZE oraz ciepło odpadowe.

Czytaj: Wodociągi w służbie miasta – nie tylko doskonała kranówka, ale i przewidywanie zdarzeń krytycznych

TŚ: Powszechnie mówi się o konieczności oszczędzania energii. Jak wygląda to na poziomie miasta?

AK: W całym procesie nie chodzi tylko o wytwarzanie energii, na czym dotąd  skupialiśmy się w naszej rozmowie, ale też o efektywne zarządzanie i oszczędzanie energii. Kraków wspólnie z Politechniką Krakowską pracuje nad stworzeniem standardów w budownictwie, w tym w obszarze termomodernizacji, które będą zawierały szereg parametrów: jakość materiałów, przepuszczalność, emisyjność itd. Zostaną wprowadzone
w życie Zarządzeniem Prezydenta Miasta Krakowa i będą koniecznym elementem zamówień publicznych dotyczących wszystkich miejskich jednostek organizacyjnych. Mamy świadomość, że może to podnieść koszty, ale będzie to gwarancja wysokiej jakości, która długoterminowo da wymierne oszczędności ekonomiczne, nie mówiąc już o korzyściach środowiskowych.

Na polu termomodernizacji mamy bogate doświadczenia. W ramach Programu termomodernizacji oraz ochrony cieplnej budynków Gminy Miejskiej Kraków analizie i ocenie pod kątem spełnienia standardów ochrony cieplnej poddano 360 gminnych budynków użyteczności publicznej. W 140 z nich została wykonana pełna termomodernizacja, natomiast w 111 częściowa.

TŚ: Od kilku lat działa także w Krakowie grupa zakupowa. Jak sprawdza się takie rozwiązanie?

AK: Kryzys energetyczny tylko potwierdził wartość Krakowskiego Holdingu Komunalnego, który jest liderem grup zakupowych energii elektrycznej i gazu. Grupy tworzą zarówno spółki miejskie, jak i jednostki organizacyjne (m.in. odpowiadające za zarządzanie drogami, w tym oświetlenie uliczne, inwestycje miejskie, oświatę, kulturę, ochronę zdrowia). Zauważamy, że wolumen kontraktowanego gazu sukcesywnie zmniejsza się, głównie za sprawą rosnącego udziału OZE oraz podłączania się do sieci ciepłowniczej. W przypadku energii elektrycznej jest odwrotnie, z roku na rok kontraktujemy większe wolumeny, dlatego że coraz więcej podmiotów, także spoza struktury urzędu czy miasta, przystępuje do tej grupy. Podmioty uczestniczące deklarują swoje zapotrzebowanie na dany okres, a komisja przetargowa składająca się reprezentantów jednostek koordynuje cały proces. Bardzo pomocny przy tym jest system monitorowania i zarządzania energią.

TŚ: Wreszcie bardzo ważny element układanki, niskoemisyjny transport. Co nowego w tym obszarze?

AK: Kraków jest liderem w Polsce w obszarze niskoemisyjnej floty pojazdów (aktualnie MPK dysponuje 79 autobusami elektrycznymi). Od lat prowadzimy wymianę taboru komunikacji zbiorowej: wszystkie autobusy spełniają normę emisji spalin co najmniej Euro 5, kupowane są nowe tramwaje oraz autobusy elektryczne. Dość powiedzieć, że Kraków jako pierwsze miasto w Polsce w roku 2014 uruchomiło linię autobusową obsługiwaną taborem elektrycznym, a obecnie testowany jest autobus wodorowy. W zakresie wykorzystania wodoru współpracujemy z jednostkami naukowymi, mamy już wstępne koncepcje.

Ważnym elementem naszej komunikacji publicznej są tramwaje, które przewożą duże potoki pasażerskie (większe niż autobusy), co skłoniło nas do systematycznej rozbudowy sieci tramwajowej (np. w 2023 r. zakończy się inwestycja pt. Krakowski szybki tramwaj III etap).

TŚ: Strefa Czystego Transportu (SCT) – druga próba. Na jakim jest etapie?

AK: Pierwsza próba wprowadzenia SCT na obszarze Kazimierza okazała się fiaskiem, teraz mądrzejsi o tamte doświadczenia znów podejmujemy temat. Odbyły się już konsultacje społeczne, bo niezmiernie ważna jest akceptacja mieszkańców, przedsiębiorców i pozostałych interesariuszy. Staramy się zrównoważyć dwa istotne czynniki, tj. ekologiczny (poprawa jakości powietrza = poprawa jakości życia i ochrona zdrowia) oraz ekonomiczny (zmiany nie powinny w sposób negatywny wpływać na mieszkańców).

Do Wigilii tego roku chcemy, aby Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę w sprawie utworzenia Strefy Czystego Transportu. Zobowiązuje nas do tego Wojewódzki Program Ochrony Powietrza. Zgodnie z obecnymi założeniami, SCT obejmować będzie cały obszar Miasta Krakowa.

TŚ: Na jakość powietrza w Krakowie ma nie tylko samo miasto, ale również tzw. obwarzanek krakowski.

AK: Obwarzanek tworzą gminy sąsiadujące z Krakowem, z którymi utworzyliśmy Stowarzyszenie Metropolia Krakowska. Wspólnie planujemy podjęcie działań dotyczących rozwoju regionalnego transportu publicznego, m.in. rozbudowy regionalnych połączeń autobusowych. Do Krakowa wjeżdża codziennie od 240 tys. do 260 tys. samochodów. W czasie pandemii wielu przewoźników busowych zawiesiło działalność i już jej nie reaktywowało, więc jest spora szansa na pozyskanie pasażerów. Wyzwaniem jest stworzenie sieci połączeń o zadowalającej częstotliwości i w konkurencyjnej cenie. Wspieramy też rozwój linii kolejowych, budujemy parkingi Park + Ride przy przystankach kolejowych.

Stworzyliśmy Zintegrowany System Inwestycji Terytorialnych, który jest narzędziem wsparcia finansowego wielu działań, głownie wymiany kopciuchów. Niestety zainteresowanie jest poniżej naszych oczekiwań. Dalej jednak robimy swoje.

UM KrakówArtykuł powstał we współpracy z Urzędem Miasta Krakowa

Przypisy

1/ MCOO – Miejsce Centrum Obsługi Oświaty, MOPS – Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, ZBK – Zarząd Budynków Komunalnych, KEGW - Klimat-Energia-Gospodarka Wodna.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Grzegorz Wiśniewski: Polska "po niewłaściwej stronie osi historii" (15 czerwca 2015)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony