Zielona infrastruktura w polskich Karpatach – geoportal, aplikacja mobilna i baza wiedzy

© UNEP/GRID-Warszawa

Zielona infrastruktura odgrywa ważną rolę w rozwoju terytorialnym i obszarów wiejskich, gospodarce wodnej, zarządzaniu ryzykiem klęsk żywiołowych, rolnictwie czy zmianach klimatu. Pełni istotną funkcję w rozwiązywaniu wielu problemów kształtowania przestrzeni w Karpatach, takich jak fragmentacja siedlisk przyrodniczych czy degradacja krajobrazu, spowodowanych m.in. niekontrolowanym rozwojem zabudowy i infrastruktury⁽¹⁾. Powinna być zatem uwzględniana w polityce przestrzennej gmin.

Szersze spojrzenie na przestrzeń

Wsparciem może być tu opracowany przez Centrum UNEP/GRID-Warszawa geoportal wykonany w ramach projektu Green-Go! Inicjatywy lokalne na rzecz kształtowania zielonej infrastruktury na obszarach Natura 2000 w Karpatach – dostępny (jako moduł Mapuj zieloną infrastrukturę) na stronie projektu: www.zielonainfrastruktura.karpatylacza.pl. Gromadzi on dane tematyczne dla obszaru polskiej części Karpat – zarówno o charakterze przyrodniczym (typy ekosystemów, korytarze ekologiczne, obszary chronione), jak i te związane z zabudową, infrastrukturą oraz planowaniem przestrzennym. Ukazuje też wyniki przeprowadzonej w ramach projektu analizy fragmentacji przestrzeni przyrodniczej. Dzięki danym obejmującym cały obszar polskiej części Karpat, geoportal umożliwia także szersze spojrzenie na przestrzeń – nie tylko w skali pojedynczej gminy, ale wręcz całego regionu. Ma szansę stać się przydatnym narzędziem w analizach przestrzeni gminy, tworzeniu dokumentów planistycznych, wyborze terenów pod potencjalne inwestycje, działaniach na rzecz poprawy walorów przyrodniczych i krajobrazowych gminy itp.

Aplikacja mobilna i kurs e-learning

Geoportal jest kompatybilny z aplikacją Mapuj zieloną infrastrukturę na urządzenia mobilne, służącą do inwentaryzacji oraz mapowania zielonej infrastruktury w terenie, w podziale na kategorie: miedze, łąki i pastwiska, mokradła, kępy i pasy drzew i krzewów, sady i ogródki działkowe, lasy i parki, zbiorniki i cieki wodne, lądowe i wodne (przepławki na ciekach) przejścia dla zwierząt. Aplikacja umożliwia rejestrowanie poszczególnych elementów zielonej infrastruktury, opatrywanie ich charakterystykami, dodawanie zdjęć, jak również eksportowanie danych na geoportal do wyodrębnionego obszaru roboczego użytkownika, gdzie możliwa jest ich edycja. Pozwala także na zapisywanie śladu przebytej trasy.

Aby pogłębić wiedzę z zakresu zielonej infrastruktury warto również zapoznać się z materiałami dostępnymi na ww. stronie projektu w module Baza wiedzy. Zostały one pogrupowane tematycznie i udostępnione w postaci kursu nauczania na odległość (e-learning). Kurs obejmuje szerokie spektrum materiałów multimedialnych – od filmów (w tym sekwencji filmowych w technologii rzeczywistości wirtualnej – VR) i prezentacji, poprzez animacje tematyczne, aż po dokumenty strategiczne. Stanowi kompendium wiedzy pomocnej w zrozumieniu zagadnień związanych z zieloną infrastrukturą, jej rolą i znaczeniem dla przyrody i człowieka, sposobami jej kształtowania na terenie gminy.

Geoportal i zasoby edukacyjne zgromadzone w bazie wiedzy z pewnością okażą się pomocne w kształtowaniu polityki przestrzennej uwzględniającej potrzebę zachowania i rozwoju zielonej infrastruktury w polskiej części Karpat.

Artykuł powstał przy współpracy z Centrum UNEP/GRID-Warszawa