Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Forum Energii: Cable pooling pozwoli na oszczędności rzędu 40 mld zł

Łączenie kilku źródeł wytwórczych w ramach tego samego przyłącza (ang. cable pooling) ma być odpowiedzią na problem ograniczeń technicznych polskiej infrastruktury sieciowej. Nowe rozwiązanie może przynieść szereg korzyści polskiej energetyce.

   Powrót       19 maja 2023       Energia   

Termin „cable pooling” pojawił się stosunkowo niedawno w dyskusjach o polskiej transformacji energetycznej, która zderzyła się już z ograniczeniami technicznymi polskiego systemu elektroenergetycznego. Jak informowaliśmy, w 2022 r. operatorzy sieci dystrybucyjnych zgłosili do URE rekordową liczbę odmów wydania warunków przyłączania instalacji do sieci. Łącznie zgłoszono ponad 7 tys. odmów wydania warunków przyłączenia o łącznej mocy 51 GW. Jednym z rozwiązań może być idea dzielenia się lub wspólnego wykorzystywania infrastruktury sieciowej przez różne podmioty w celu zmniejszenia kosztów i optymalizacji efektywności działania źródeł OZE. Polega ona na umożliwieniu różnym dostawcom energii elektrycznej (np. farm fotowoltaicznych lub słonecznych) lub operatorom instalacji (np. magazynu energii lub elektrolizera) dostępu do tego samego przyłącza. Dzięki temu unika się konieczności budowy nowej infrastruktury dla każdego dostawcy, co może być bardziej kosztowne i czasochłonne.

Dzięki cable pooling możliwe jest również zwiększenie konkurencji na rynku energii elektryczne. Może to prowadzić do obniżenia cen energii elektrycznej za sprawą jeszcze niższych kosztów inwestycyjnych. Rozwiązanie z powodzeniem funkcjonuje m.in. w Holandii.

Miliardy złotych oszczędności, ale brakuje regulacji

Eksperci think tanku Forum Energii w najnowszej analizie(1) wskazują, że projekty OZE, które do tej pory otrzymały warunki przyłączenia i czekają na realizację w Polsce będą niewystarczające w dobie postępującej elektryfikacji transportu i ogrzewnictwa oraz w związku z planami rozwoju zielonego wodoru. W 2030 r. Polska będzie potrzebowała przynajmniej 50 GW mocy w lądowych wiatrakach i fotowoltaice. Jest to o 15 GW więcej niż obecnie prognozuje operator sieci przesyłowych w planach rozwoju – czytamy w analizie.

- Polskie prawo nie pozwala na łączenie źródeł w obawie przed przekraczaniem mocy przyłączeniowej przez źródła wytwórcze. Jednak generacja ze słońca i wiatru często występują naprzemiennie lub uzupełniają się – do wielkości mocy przyłączeniowej – mówi Tobiasz Adamczewski, dyrektor programu OZE w Forum Energii.

Pod koniec 2022 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska rozpoczęło konsultacje tzw. pakietu sieciowego. Jednym z jego filarów są przepisy służące rozwojowi cable pooling w Polsce. Forum Energii szacuje, że to rozwiązanie w Polsce pozwoli na rozwój kolejnych 25 GW mocy w OZE, bez ponoszenia dodatkowych kosztów w rozwój infrastruktury sieciowej. To oszczędność ok. 40 miliardów złotych, które w innym razie musiałyby zostać wydane na nowe moce przyłączeniowe.

Pojawiają się jednak obawy o przekroczenie mocy przyłączeniowej, gdy źródła wytwórcze będą działać w tym samym czasie. Forum Energii wyjaśnia, że takich momentów jest w ciągu roku niewiele i można nimi zarządzać, ograniczając pracę źródła lub stosując magazyny energii i elektrolizery.

Czytaj też: Bariery rozwoju OZE – energetyka upatruje szanse w cable poolingu i magazynach energii

Propozycje dla cable pooling

W analizie przedstawiono rozwiązania, które mogą ułatwić funkcjonowanie cable pooling w Polsce. Po pierwsze, spółki mające warunki i umowy przyłączeniowe powinny być zobowiązane do wykorzystania potencjału mocy przyłączeniowej poprzez inwestowanie w nowe źródła w terminie maksymalnie trzech lat. Ponadto powinny umożliwić innym inwestorom skorzystania z mocy przyłączeniowej. Między wytwórcami powinny być zawierane umowy w celu ustalenia obowiązków ograniczania mocy.

O niewykorzystanych mocach przyłączeniowych pisaliśmy m.in. w artykule: OZE a bezpieczeństwo. Zamienimy rosyjską siekierkę na chiński kijek?

Koordynatorem w systemie cable pooling może być spółka, której wydano warunki lub umowę przyłączeniową. Obowiązki koordynatora i podmiotu dysponującego dodatkowym źródłem należy ustalić w umowie między nimi. Koordynator bierze odpowiedzialność wobec operatora systemu dystrybucyjnego czy przesyłowego w ramach umowy przyłączeniowej. Powinien zadbać o to, by operator sieci był informowany o profilu przyszłej produkcji. Jest to szczególnie istotne w przypadku łączenia źródeł energii z magazynami i elektrolizerami.

Forum Energi proponuje, by łączenie źródeł gwarantowało prawo do dyspozycji pełną mocą przyłączeniową tym podmiotom, które mają już wydane warunki lub podpisane umowy na moce przyłączeniowe. To znaczy, że podmiot z dodatkowym źródłem musi dostosować profil produkcji do koordynatora, chyba że umowa między nimi będzie stanowić inaczej.

Analiza pracy źródeł OZE wskazuje na to, że powinny się one uzupełniać, a nie konkurować ze sobą, która to konkurencja jest widoczna w systemie aukcyjnym. Koszyki aukcyjne OZE powinny więc być osobne dla energetyki wiatrowej i PV. Ceny referencyjne dla aukcji OZE powinny uwzględniać wyższe koszty wytwarzania instalacji korzystających z cable pooling, co wynika z konieczności ograniczania produkcji.

Forum Energii przekonuje, że potrzebne są systemy wsparcia dla magazynów energii oraz elektrolizerów, które zwiększają potencjał OZE, gdy są łączone w jednym punkcie przyłączenia do sieci.

Patrycja Rapacka: Redaktor

Przypisy

1/ Raport „Cable Pooling” jest dostępny na stronach Forum Energii:
https://www.forum-energii.eu/pl/analizy/cable-pooling

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Przyłączanie OZE do sieci i cable pooling. Stanowisko Prezesa URE (26 marca 2024)Magazyny energii koniecznym elementem strategii energetycznych oraz zrównoważonego rozwoju (28 lutego 2024)Środki na magazyny energii są, ale brakuje odpowiednich regulacji (17 stycznia 2024)Polski sektor OZE. Rynek dojrzewa wraz z nowymi problemami (02 stycznia 2024)OX2: Chcemy utrzymać tempo rozwoju OZE w Polsce (28 listopada 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony