
„Katalog dobrych praktyk w zbieraniu bioodpadów”, o którym mowa(1), został opracowany przez Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB) w ramach projektu „Zielona transformacja w praktyce: demonstracja i upowszechnienia korzyści płynących z produkcji biogazu i bioodpadów”, który Instytut realizuje wspólnie z norweską firmą Vista Analyse, wykorzystując finansowanie z Funduszy Norweskich i EOG. O innym efekcie tej kooperacji, tj. raporcie na temat barier w produkcji biogazu i gospodarce bioodpadami pisaliśmy tutaj. Jak zauważają autorzy, krajowe i unijne regulacje powodują wzrost poziomu recyklingu oraz odzysku odpadów w Polsce i pozostałych państwach europejskich; równocześnie jednak cele – w tym w zakresie ograniczenia składowania - stają się coraz bardziej ambitne. Przytoczone przykłady dobrych praktyk w zbiórce bioodpadów mają służyć jako wskazówka w usprawnianiu systemów zbierania i przetwarzania.
Czytaj też: Paryż rezygnuje ze zbiórki bioodpadów od drzwi do drzwi. Ma inne rozwiązania
Kompostowanie
Dobre praktyki z Polski, jakie przedstawia katalog, pochodzą z Kutna, Komorników, Białej Podlaskiej, Łukowa, Konstancina-Jeziornej i Bielska-Białej. Dowiadujemy się o poziomach udziału odpadów zbieranych selektywnie w odebranych odpadach komunalnych w 2022 r. (rekordzistą jest liczący w 2022 r. niecałe 27,5 tys. mieszkańców Łuków z wynikiem na poziomie 97,4%) oraz udziału odpadów ulegających biodegradacji w całości odebranych odpadów komunalnych (to dane również z 2022 r. – największy udział bioodpadów, tj. 38,2%, odnotowano w zamieszkanej przez niecałe 55 tys. osób Białej Podlaskiej). Odpady najczęściej są kierowane do kompostowania, z czego w przypadku Bielska-Białej i Komorników katalog mówi o zagospodarowaniu w ten sposób 100% z ilości pozyskanej wskutek zbiórki. W Konstancinie-Jeziornej 70% odpadów trafiło do instalacji produkującej paliwo alternatywne, w Kutnie z kolei stosowano też instalację do przetwarzania mechaniczno-biologicznego.
Gminy niekiedy stosują podział na frakcje odpadów kuchennych i bioodpadów takich jak skoszona trawa czy liście (nazywane też odpadami zielonymi), a czasem traktują je wspólnie. Stosowanie przez mieszkańców przydomowych kompostowników jest wynagradzane ulgami (3 zł na 29 zł miesięcznie w Kutnie przy selektywnej zbiórce czy 6% miesięcznej opłaty od każdej osoby zamieszkującej nieruchomość w Bielsku-Białej). Z dodatkowych informacji możemy dowiedzieć się o uczestnictwie danych samorządów w związkach międzygminnych aktywnych w obszarze gospodarki odpadami (dotyczy to Komorników czy Łukowa), selektywnej zbiórce oleju jadalnego, która obniża koszt oczyszczania ścieków i dostarcza surowca do paliwa lotniczego (co ma miejsce w Bielsku-Białej) czy o wytwarzaniu w instalacji do kompostowania środka poprawiającego właściwości gleby (w Białej Podlaskiej).
Czytaj też: Sowińska: do 2028 r. powinny powstać sortownie, które będą w stanie przerobić ok. 4 mln ton odpadów rocznie
Ograniczać ilość
Dobre praktyki z Europy, jakie przytacza katalog, mają miejsce w Norwegii (w gminie Drammen), w belgijskiej Brukseli, położonej w Holandii gminie Ommen oraz w związku komunalnym Lipor zrzeszającym gminy obszaru Grande Porto w Portugalii. Opisane samorządy również stawiają na przydomowe kompostowanie; w Drammen specjalne kompostowniki są zatwierdzane przez spółkę komunalną. W promującej ideę zero-waste Brukseli oferuje się zniżki i ulgi na zakup sprzętu (do 100% kosztów), miasto udostępnia też mapę sieci kompostowni kolektywnych. Portugalski związek Lipor stawia na redukcję ilości bioodpadów, posiada własny kompleks kompostowni i mikrobiogazownię, a do 2030 r. planuje budowę biogazowni. Prowadzi również zbiórkę zużytych olejów i tłuszczy kuchennych. Odpady do biogazowni przekazuje się również w Ommen, gdzie wyprodukowany biogaz służy jako paliwo do ciężarówek zbierających odpady. W Brukseli połowa zebranych bioodpadów trafia za to do biometanowni. W Drammen, Brukseli i w związku Lipor stosuje się rozróżnienie na frakcje bioodpadów kuchennych i zielonych/ogrodowych, w holenderskim Ommen stanowią one jedną frakcję.

Dziennikarz
Przypisy
1/ Całość:https://go4biogas.ios.edu.pl/wp-content/uploads/2024/08/Katalog-dobrych-praktyk-w-zbieraniu-bioodpadow.pdf