Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
29.03.2024 29 marca 2024

Przydomowe oczyszczalnie ścieków a pozwolenie wodnoprawne – jak interpretować przepisy?

Czy konieczne jest pozwolenie wodnoprawne dla przydomowej oczyszczalni ścieków? Jeśli tak, ponad 200 gmin, które zainstalowały łącznie kilkadziesiąt tysięcy oczyszczalni ze środków unijnych, może być zmuszonych do ich likwidacji.

   Powrót       29 maja 2020       Woda   

Choć prace nad największą nowelizacją Prawa wodnego trwały miesiącami, słyszymy o kolejnej trudności wynikającej z jego interpretacji. Chodzi o zmianę definicji urządzenia wodnego. Kiedyś nie obejmowała ona przydomowych oczyszczalni ścieków, teraz sytuacja nie jest klarowna.

- W przypadku, gdy system odprowadzania ścieków z przydomowej oczyszczalni ścieków stanowi integralną część tej oczyszczalni, zaś sama instalacja posiada deklarację zgodności właściwości użytkowych z obowiązującymi normami, takiego systemu odprowadzającego nie należy traktować jako urządzenia wodnego, a w konsekwencji jego wykonanie nie będzie wymagało uzyskania pozwolenia wodnoprawnego – informuje redakcję Biuro Prasowe PGW Wody Polskie, którego oddziały (regionalne zarządy gospodarki wodnej) są odpowiedzialne za wydawanie ewentualnych pozwoleń. Jednak jeśli „inwestor zdecyduje, że ścieki z przydomowej oczyszczalni odprowadzane będą do ziemi przy pomocy dodatkowych, niestanowiących integralnej części oczyszczalni, urządzeń (...), wymagane będzie uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego” – czytamy dalej.

Pojawiły się odmienne interpretacje w zakresie wylotów urządzeń kanalizacyjnych jako urządzeń wodnych – czytamy w piśmie(1) skierowanym jeszcze w styczniu br. do Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Jak się okazuje, wylot wylotowi nierówny. Zwłaszcza, że oczyszczalnie przydomowe wraz z systemem odprowadzania oczyszczonych ścieków do gruntu (np. drenaż, tunele rozsączające czy studnie chłonne), stanowią zintegrowane urządzenia. – Nie wiemy więc, czy konieczne jest pozwolenie wodnoprawne na postawienie przydomowej oczyszczalni ścieków, czy nie. Spotykamy się z rozbieżnymi interpretacjami administracji – stwierdza autor pisma, Paweł Gojżewski, dyrektor firmy Ekodren-Naturalne Systemy Oczyszczania. Dodaje, że ścieki bytowe z gospodarstw domowych wprowadzane są do gruntu w ramach zwykłego korzystania z wód, tj. poniżej 5 m3/dobę, które nie wymaga pozwoleń.

Polskie prawo najostrzejsze w UE

Co do zasady, wykonanie urządzenia wodnego wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (art. 389 pkt 6 Prawa wodnego). Urządzeniami wodnymi są w szczególności wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych (art. 16 pkt 65 ww. ustawy). Sęk w tym, że Prawo wodne nie definiuje, czym jest urządzenie kanalizacyjne, a do innych przepisów odsyła tylko w kwestii systemów kanalizacji zbiorczej. Oczyszczalnie indywidualne wraz z ich konstrukcją znalazły się więc poza wzrokiem ustawodawcy. – Żaden inny kraj Unii Europejskiej nie wymaga pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie wylotu przydomowej oczyszczalni ścieków – wskazuje Gojżewski. Zgodnie z odpowiedzią Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej(2), indywidualne rozstrzygnięcia tej kwestii pozostają w gestii właściwych organów regionalnych (w tym przypadku RZGW).

Wymóg uzyskania pozwolenia stwierdzają RZGW w Nowym Sączu i w Lublinie (sprawa dot. odpowiednio - gmin Łużna i Kamionka). Czy dla przydomowych oczyszczalni ścieków potrzebne jest więc pozwolenie wodnoprawne? Źródłem regionalnych wykładni jest Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, które precyzowało na swojej stronie: „urządzenia służące do odprowadzania ścieków z przydomowej oczyszczalni (np. drenaż, studnia chłonna, wylot), stanowiące de facto urządzenia wodne z uwagi na kształtowanie zasobów wodnych, będą wymagać uzyskania pozwolenia wodnoprawnego w myśl art. 389 pkt 6 Prawa wodnego(3)”. Taka jednak interpretacja postawiła pod znakiem zapytania inwestycje wod-kan w wielu gminach, ubiegających się o dofinansowanie w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Pozwolenie wiąże się bowiem z kosztami, które nie zostały uwzględnione we wnioskach o dofinansowanie oraz w przetargach (na etapie planowania inwestycji pozwolenie wodnoprawne dla przydomowych oczyszczalni ścieków nie było wymagane).

Petycja w ministerstwie

W maju do MGMiŻŚ wpłynęła petycja(4), w interesie publicznym, która porusza wspomniany problem, postulująca zmiany w Prawie wodnym, podpisana przez wójta gminy Bystra-Sidzina (woj. małopolskie) oraz Ekodren(5). Gmina złożyła wniosek o dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, ale środków jeszcze nie przyznano. - Podpisanie petycji traktuję jako ruch wyprzedzający, nie wyobrażam sobie, że takie pozwolenia będę musiał dodatkowo uzyskać – komentuje w rozmowie z redakcją wójt gminy Stanisław Tempka. - Bardziej niepokoję się o gminy, które już wykonały oczyszczalnie, nie mając świadomości obecnej interpretacji uregulowań prawnych. W naszym przypadku pozwolenia wodnoprawne oznaczałoby zwiększenie kosztów nawet o 0,5 mln zł – dodaje.

Gminy nie będą miały środków na sfinalizowanie inwestycji z PROW?

Przedsiębiorca z kolei wskazuje, że gmina Kamionka (woj. lubelskie), która nie uwzględniła w przetargu uzyskania pozwoleń wodnoprawnych, powinna przeznaczyć na zamówionych 216 oczyszczalni dodatkowo nawet 500 tys. zł (co stanowi 15 proc. całej kwoty). Jak czytamy w kolejnym piśmie(6), sytuacja dotyczy 200 polskich gmin, z których każda mogła uzyskać nawet 2 mln zł dofinansowania. Te postawione urządzenia bez zmiany przepisów będą wymagały legalizacji (opłata legalizacyjna to ok. 4,5 tys. zł/urządzenie), likwidacji bądź postawienia dodatkowych urządzeń zapobiegających szkodom (zgodnie z art. 190 Prawa wodnego). Następnie zaś, ścieki wymagać będą badań (tak jak duże oczyszczalnie komunalne), które również wiążą się z kosztami (4 badania w pierwszym roku, 2 badania w kolejnych latach, każde badanie to koszt rzędu 200-300 zł). Jeśli zaś gminy nie podejmą się działań legalizujących, dofinansowanie może zostać cofnięte. Mówimy o kwotach rzędu kilkuset milionów złotych w skali kraju. Obecnie w procedowaniu oraz przygotowaniu przez gminy jest ok. 100 kolejnych postępowań przetargowych na oczyszczalnie przydomowe, również bez pozwoleń wodnoprawnych.

Co dalej?

Wydaje się, że problem został dostrzeżony przez administrację, gdyż ze strony Wód Polskich zniknęła wspomniana w petycji informacja o konieczności uzyskania pozwoleń wodnoprawnych na wykonanie wylotów z przydomowych oczyszczalni ścieków. - Ustawodawca na bieżąco analizuje konieczność wprowadzania zmian w obowiązujących przepisach, a zatem nie jest wykluczone, że również ta kwestia będzie przedmiotem takowych rozważań - informują redakcję Wody Polskie. O komentarz w tej sprawie poprosiliśmy również MGMiŻŚ. W momencie publikacji artykułu nie wpłynęły odpowiedzi.

Planujemy kontynuację wątku w najbliższym czasie.

Czytaj także Temat Miesiąca: Przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Marta Wierzbowska-Kujda: Redaktor naczelna, sozolog Teraz SamorządWięcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.

Przypisy

1/ Treść dokumentu udostępniona tutaj:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/8574-przydomowe-oczyszczalnie-pozwolenie-wodnoprawne-pismo-Ekodren.pdf
2/ Treść odpowiedzi z Ministerstwa dostępna pod tym linkiem:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/8574-MGMiZS-czy-potrzebne-pozwolenie-eodnoprawne-oczyszczalnie-przydomowe.pdf
3/ Interpretacja była dostępna w FAQ na stronie PGW Wody Polskie. W ostatnich dniach została usunięta ze strony.4/ Treść petycji dostępna w BIP Ministerstwa oraz tutaj:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/8574-Petycja-Prawo-wodne-Ekodren-Bystra-Sidzina-przydomowe-oczyszczalnie-pozwolenie-wodnoprawne.pdf
5/ Poparcia petycji udzielił prof. dr hab. Andrzej Eymontt oraz szereg gmin, łącznie 16 podmiotów, m.in. gminy: Oksa, Olesna, Ciężkowice, Tuchów, Rzepiennik Strzyżewski, Gromnik oraz miasto Jordanów. 6/ Treść z 17.04.2020 r. dostępna pod linkiem:
https://www.teraz-srodowisko.pl/media/pdf/aktualnosci/8574-PROW-wsparcie-przydomowe-oczyszczalnie-pismo-MGMiZS.pdf

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Litwa vs. Polska: system przydomowych oczyszczalni ścieków pod (pełną) kontrolą państwa? (20 marca 2024)Stan polskich wód powierzchniowych wykazuje postępy, jednak wciąż nie zadowola (14 marca 2024)Działają dwa nowe kolektory retencyjne. Warszawa (13 marca 2024)GIOŚ przypomina o składaniu sprawozdań (12 marca 2024)Biogaz i trigeneracja. Wod-kan wie, jak wykorzystać swój potencjał energetyczny (27 lutego 2024)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony