Wody Polskie przypominają aglomeracjom o obowiązku sprawozdania w zakresie gospodarki kanalizacyjnej. Zgodnie z literą prawa opublikowały właśnie wzór sprawozdania z realizacji KPOŚK za 2023 r. Wzór posłuży aglomeracjom ujętym w VI AKPOŚK (tj. szóstej aktualizacji Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych z 2022 r.). Podstawę prawną stanowi art. 98 ust 2 ustawy Prawo wodne z dnia 20 lipca 2017 r. ( Dz. U. z 2022 r. poz. 265, z późn. zm.). –„Wskazane jest również, aby wypełniony arkusz sprawozdawczy złożyły aglomeracje, które zostały wyznaczone po dacie wejścia w życie AKPOŚK 2022” – czytamy w komunikacie Wód Polskich.
Aglomeracje muszą przedstawić stan gospodarki kanalizacyjnej na 31 grudnia 2023 r., korespondujący z obowiązującymi w tym dniu uchwałami rad gminy. Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej przyjmują ankiety sprawozdawcze w wersjach papierowych i elektronicznych do 28 lutego br. Za niewypełnienie obowiązku grozi do 10 tys. zł kary.
Referowane będą informacje dotyczące oczyszczalni i końcowych punktów zrzutu. Dane mają umożliwiać ich weryfikację.
Czytaj też: [Wywiad] Nowy Rok, stare wyzwania. Realizacja KPOŚK nie będzie możliwa bez środków na inwestycje
KPOŚK. jak idzie realizacja?
Złożone sprawozdania są później analizowane przez Wody Polskie, po czym, po konsultacjach/13112/, publikowane na stronach rządowych w cyklu dwuletnim. Ostatnie sprawozdanie, obejmujące okres 2020-2021, opublikowano w czerwcu 2023 r. Wraz z danymi za 2022 r., w tym roku można zatem spodziewać się podsumowania za lata 2022-2023 r.
Jak wypadła Polska w poprzednim okresie sprawozdawczym? Jak wynika z dokumentu(1), za 2020-2021 r. „dotychczasowe tempo wykonania inwestycji w ramach KPOŚK nie zapewniło osiągnięcia celów określonych w Traktacie akcesyjnym”. Wśród przyczyn wymieniono złe wyliczenie granic aglomeracji, brak weryfikacji i rozbieżności w RLM (równoważnych liczbach mieszkańców) rzeczywistych a tych zawartych w dokumentach prawnych. Te problemy wywołały kolejne, tj. niewłaściwe zaplanowanie długości sieci kanalizacyjnych oraz wydajności oczyszczalni. Piętą achillesową był też „brak odpowiednich i przemyślanych założeń koncepcyjnych planowanych do realizacji inwestycji ze strony organów i innych podmiotów odpowiedzialnych za realizację zadań wodociągowo-kanalizacyjnych na obszarze danej aglomeracji”. Słabość stanowił też brak funduszy na wspomniane inwestycje oraz nieskuteczność gminy w egzekwowaniu obowiązku przyłączania nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej nałożonego na gminy ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2022 r. poz. 2519 oraz z 2023 r. poz. 877.
Dane mówią o 1 534 aglomeracjach, zamieszkanych przez ok. 27,7 mln mieszkańców w 2021 r.. Gros z nich, bo ok. 26,6 mln korzysta z sieci kanalizacyjnej, 952 tys. podlega obsłudze taboru asenizacyjnego (używa szamb), a około 96 tys. używa systemów indywidualnych (przydomowych oczyszczalni ścieków). Na 1632 oczyszczalni ścieków komunalnych 1539 spełniło wymagania pod kątem jakości oczyszczania ścieków. Na analizowany okres przypadło 329 inwestycji w oczyszczalniach ścieków komunalnych. Polegały one m.in. na budowie 36 nowych oczyszczalni i modernizacji 131 obiektów. Koniec passy inwestycyjnej będzie najprawdopodobniej widoczny w kolejnym sprawozdaniu; w 2022 r. aż 81 % przedsiębiorstw odpowiedzialnych za dostawy wody i odbiór ścieków odnotowało straty.
Czytaj też: Potrzebny zespół parlamentarny do gospodarki wod-kan? Realia to nawet 3-4 próby ataków na wodociągi dziennie
Marta Wierzbowska-KujdaRedaktor naczelna, sozolog
Przypisy
1/ Dwuletnie sprawozdania z realizacji KPOŚK w latach 2016-2021 dostępne są tutaj:https://www.gov.pl/web/infrastruktura/dwuletnie-sprawozdanie-z-wykonania-kposk