© YURII
Recykling chemiczny został objęty dozwoloną pomocą jako środek na rzecz wzmocnienia cyrkularności i odporności gospodarki. Wyasygnowana kwota 500 mln euro zostanie przeznaczona na rozwój chemicznego recyklingu określonych rodzajów odpadów plastikowych zawierających poliester, takich jak zużyte tacki i folie, butelki nie na napoje czy materiały tekstylne. Wsparcie, udzielane w formie bezpośrednich dotacji, będzie mogło trafić do firm niezależnie od ich wielkości i branży w jakich działają. Maksymalny pułap oferowanej pomocy wyniesie 40% kosztów kwalifikowalnych uznanych za dodatkowe koszty inwestycyjne. Ich wartość będzie określana poprzez porównanie całkowitych nakładów na recykling chemiczny odpadów plastikowych z nakładami na alternatywne sposoby ich zagospodarowania. – Program przyczyni się do realizacji unijnych celów zamkniętego obiegu procesów produkcji i konsumpcji w ramach szerszej i zmierzającej do neutralności klimatycznej transformacji przemysłu – obwieszcza Komisja w komunikacie z 3 lutego br.
Czytaj też: Recykling nawet 15,6 razy większy przy zbiórce selektywnej. Dane z Europy i Polski o tworzywach sztucznych
Zgodność z prawem unijnym
Przedsięwzięcie Francji zostało uznane za zgodne z zapisami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które dotyczą udzielania pomocy publicznej przez państwa członkowskie, a także z przyjętymi w 2022 r. Wytycznymi w sprawie pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz cele związane z energią. Jak podkreśla Komisja, po raz pierwszy zatwierdzono program pomocy publicznej wpisujący się w sekcję 4.4 Wytycznych, która traktuje o wsparciu dla efektywności zasobowej i transformacji w stronę gospodarki o obiegu zamkniętym. Pomoc uznano za „potrzebną” i „odpowiednią” dla wzmocnienia recyklingu chemicznego, działającą na zasadzie efektu zachęty i nienaruszającą w istotnym stopniu unijnych warunków konkurencji i handlu.
Legislacyjny impuls
Jak mówi Anna Kozera-Szałkowska, dyrektor zarządzająca PlasticsEurope Polska, rozwijane obecnie technologie recyklingu chemicznego (na który składa się kilka etapów przekształcania odpadów polimerowych w substancje prostsze, z których można wyprodukować polimery o właściwościach zbliżonych do surowca pierwotnego) czekają dziś na legislacyjny impuls, który zapewni im perspektywy rozwoju. – Chodzi o uznanie wyprodukowanego w ten sposób recyklatu, który wlicza się w unijne cele recyklingu tworzyw sztucznych. Firmy czekają w blokach startowych na bodziec, który zapewni zapotrzebowanie na ich wyroby. Pierwszym dokumentem, który może oficjalnie uprawomocnić recykling chemiczny są przepisy związane z implementacją dyrektywy SUP; toczy się dyskusja na temat zharmonizowania unijnej metody obliczania i weryfikacji wyjściowej zawartości recyklatu w odniesieniu do produktów końcowych, pozwalająca uwzględnić innowacyjne technologie recyklingu. Podobne zapisy będą mogły być uwzględnione następnie w aktach wykonawczych do rozporządzenia PPWR – opowiada ekspertka.
Jak tłumaczy, recykling chemiczny, polegający na przekształceniu struktury polimeru, jest bardziej energochłonnym i złożonym procesem od recyklingu mechanicznego, powinien być zatem traktowany jako rozwiązanie po które sięga się dopiero w drugiej kolejności. – Istnieje jednak znaczna część produktów z tworzyw sztucznych, takich jak folie wielopolimerowe czy laminaty, które nie nadają się do recyklingu mechanicznego, recykling chemiczny tworzy natomiast dla nich możliwość zamknięcia obiegu i uniknięcia bardziej obciążających dla środowiska rozwiązań takich jak spalanie w celu odzysku energii – dodaje Kozera-Szałkowska. Z danych PlasticsEurope, organizacji reprezentującej producentów tworzyw sztucznych na całym kontynencie, wynika, że produkcja recyklatów z recyklingu chemicznego w 2025 r. mogłaby osiągnąć 0,9 mln ton, w 2030 r. natomiast 2,8 mln ton. Firmy członkowskie zrzeszenia planują zwiększenie inwestycji w tę technologię z 2,6 mld euro w roku bieżącym do 8 mld euro za pięć lat.
Czytaj też wywiad z Anną Kozerą-Szałkowską: Recykling chemiczny nieodzownym elementem w pełni cyrkularnej gospodarki
Szymon MajewskiDziennikarz
