Zanieczyszczenie powierzchni ziemi. Nowe zasady oceny znaczącego zagrożenia dla zdrowia i środowiska

© Pixel-Shot

4 lutego br. na portalu Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie oceny występowania znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska w przypadku zanieczyszczenia powierzchni ziemi⁽¹⁾. Podstawą prawną dla projektu rozporządzenia jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska⁽²⁾, zwana również “Poś”.

Projektowane rozporządzenie ma na celu określenie sposobu przeprowadzania oceny znaczącego zagrożenia dla zdrowia ludzi i stanu środowiska w przypadku zanieczyszczenia powierzchni ziemi oraz przedstawienie referencyjnych metodyk modelowania rozprzestrzeniania się substancji w glebie, ziemi i wodach gruntowych. Warto jednocześnie podkreślić, że ocena znaczącego zagrożenia jest jednym z elementów projektu planu remediacji zanieczyszczonej gleby i ziemi.

W Ocenie Skutków Regulacji wskazano, że Poś “jedynie w bardzo ogólny sposób wskazuje/wymienia, jakie czynniki należy analizować, dokonując oceny znaczącego zagrożenia”.

- Istnieją zatem przypadki, gdy pomimo przekroczenia dopuszczalnych zawartości substancji powodującej ryzyko, nie występuje zagrożenie dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska - wskazano w OSR. - Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska w roboczych kontaktach z Ministerstwem Klimatu i Środowiska zwracają jednak uwagę, że przygotowywane obecnie przez zobowiązanych do remediacji dokumenty dotyczące oceny znaczącego zagrożenia są różnej jakości i często nie zawierają elementów pozwalających na jednoznaczną ocenę znaczącego zagrożenia - wyjaśniono. Stwierdzono ponadto, że aktualne przepisy prawne pozostawiają dużą dowolność w sposobie przeprowadzania oceny znaczącego zagrożenia.

Na czym będzie polegać ocena znaczącego zagrożenia?

Jak wskazano w projekcie rozporządzenia, ocena znaczącego zagrożenia składać się będzie z dziesięciu części. Wśród nich jest m.in. oszacowanie kubatury zanieczyszczonej gleby i ziemi, w której mogą występować przekroczenia substancji stwarzającej ryzyko (gdy kubatura nie przekroczy 25 m sześc. przeprowadzanie analizy nie będzie wymagane, ze względu na znikome zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska). Jeśli kubatura zanieczyszczonej gleby i ziemi przekroczyłaby 25 m sześc., określana będzie średnia zawartość substancji powodującej ryzyko w glebie i ziemi dla danej głębokości pobierania próbek oraz przeprowadzana analiza charakteru zanieczyszczenia. W ramach oceny znaczącego zagrożenia sporządzane ma być także opracowanie fizjograficzne zanieczyszczonego terenu i obszarów z nim sąsiadujących. Dodatkowo sporządzana będzie ocena wpływu ryzykownych substancji na organizmy żywe.

Jeśli zapisy projektowanego rozporządzenia wejdą w życie, dotyczyć będą m.in. małych i średnich przedsiębiorców zajmujących się badaniami stanu gleby i ziemi oraz wykonywaniem oceny znaczącego zagrożenia wraz z remediacją. Przepisy oddziaływać będą również na prawa i obowiązki przedsiębiorców względem organów administracji publicznej.

Czytaj: Badania środowiskowe gruntu – skuteczny sposób na zmniejszenie ryzyka inwestycyjnego

Warto podkreślić, że opisywany projekt rozporządzenia nie jest objęty prawem Unii Europejskiej, co oznacza, że nie wymaga uzyskania opinii lub dokonania powiadomienia wobec władz unijnych. Jak poinformowano w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia, nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Magdalena Więckowska
Dziennikarz

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.