Protokół z Kioto

(ang. Kyoto Protocol)

Jego zadaniem jest definiowanie wiążących celów w zakresie redukcji gazów cieplarnianych, przydzielanych wszystkim krajom rozwiniętym wymienionym w Załączniku I do Konwencji (łącznie 41 państw). Ogólnie rzecz ujmując, kraje te zostały zobowiązane do redukcji swoich emisji o co najmniej 5,2 proc. w całym okresie 2008-2012, w porównaniu do poziomu z 1990 r. Zgodnie z Protokołem, cele przede wszystkim powinny być realizowane za pomocą środków krajowych. Protokół oferuje jednak dodatkowe środki, służące osiągnięciu celów, za pomocą trzech mechanizmów rynkowych: rynek uprawnień do emisji dwutlenku węgla między państwami oraz dwa mechanizmy elastyczności: mechanizm czystego rozwoju (CDM) i mechanizm wspólnego wdrażania (JI).

Przyjęty podczas COP3 w 1997 r. Protokół jest pierwszym narzędziem wdrażania UNFCCC. Wszedł w życie 16 lutego 2005 r. Szczegółowe zasady jego wdrażania zostały przyjęte na COP7 w Marakeszu i są określane jako "Porozumienia z Marrakeszu". Pierwszy okres zobowiązań rozpoczął się w 2008 r., a zakończył w 2012 r. W Europejskim Obszarze Gospodarczym, ważność Protokołu wygasa w 2020 r.

Protokół z Kioto został ratyfikowany pod podwójnym warunkiem: ratyfikacji przez co najmniej 50 państw i równocześnie przez tyle państw, by skumulowana suma emisji gazów cieplarnianych stanowiła 55 proc. całkowitej emisji państw objętych Protokołem. Uznając, że kraje rozwinięte są głównie odpowiedzialne za obecny wysoki poziom emisji gazów cieplarnianych w atmosferze w wyniku ponad 150-letniej działalności przemysłowej, Protokół nakłada większe obciążenia na kraje rozwinięte zgodnie z zasadą "wspólnej, lecz zróżnicowanej odpowiedzialności".

Protokół został ratyfikowany przez 193 państwa, czyli wszystkie Strony Konwencji z wyjątkiem Stanów Zjednoczonych.