© WrightStudio
Wzmacnianiu nowoczesnego szkolnictwa wyższego, które trafnie odpowiada na wyzwania gospodarcze i związane z nimi potrzeby rynku pracy, służą pierwsze konkursy, ogłoszone przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS). To już ostatnie dni dla uczelni i jednostek naukowych na składanie wniosków o dofinansowanie kształcenia na potrzeby branż kluczowych oraz podnoszenia kwalifikacji i kompetencji kadry dydaktycznej i doktorantów.
Mowa o konkursach „Kształcenie na potrzeby branż kluczowych” (nabór wniosków do 10 lipca br.) oraz „Rozwój kwalifikacji i kompetencji kadry realizującej dydaktykę” (nabór wniosków do 17 lipca br.). Ich łączny budżet to 250 mln zł.
Oba konkursy, ukierunkowane na podnoszenie jakości edukacji i rozwój kompetencji, realizowane są w priorytecie „Umiejętności” Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego, który jest następcą cenionego przez uczelnie Programu Wiedza Edukacja Rozwój.
Ich ogłoszenie zbiegło się z ustanowieniem przez Komisję Europejską roku 2023 Europejskim Rokiem Umiejętności. Inicjatywa ta akcentuje potrzebę nauki przez całe życie (w tym zdobywanie nowych kwalifikacji) oraz znaczenie umiejętności na rynku pracy.
„Europejski Rok Umiejętności nada nowy impuls uczeniu się przez całe życie. Umożliwi bowiem ludziom i przedsiębiorstwom przyczynianie się do transformacji ekologicznej i cyfrowej, wspierając innowacje i konkurencyjność” – akcentuje Komisja Europejska. I wskazuje, że ponad 75 proc. firm w Unii Europejskiej boryka się dziś ze znalezieniem pracowników posiadających niezbędne umiejętności, w szkoleniach uczestniczy zaś systematycznie niespełna 40 proc. dorosłych.
Odwróceniu tego trendu służą m.in. konkursy NCBR.
200 mln zł na kształcenie dla branż kluczowych
„Kształcenie na potrzeby branż kluczowych” to pierwszy konkurs ogłoszony przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach FERS.
200 mln zł trafi do uczelni na pobudzanie rozwoju kierunków studiów kształcących kadry pod kątem zapotrzebowania wybranych branż istotnych dla rozwoju gospodarki, takich jak: energetyka odnawialna, rolnictwo i przemysł spożywczy, przemysł lotniczo-kosmiczny oraz transport. Pomoże to w budowaniu ich oferty na miarę nowoczesnej gospodarki oraz zielonej i cyfrowej transformacji.
O dofinansowanie mogą ubiegać się uczelnie, realizujące projekty samodzielnie lub w partnerstwie – czy to z inną uczelnią, czy też z podmiotem funkcjonującym w otoczeniu społeczno-gospodarczym. Wnioski można składać jeszcze do 10 lipca br.
– W naszym konkursie, na podstawie najbardziej aktualnych analiz i rozmów prowadzonych z rynkiem, wytypowaliśmy kilka branż, i to na ich potrzeby w pierwszej kolejności chcemy kształcić kadry – mówi dr Jacek Orzeł, p.o. dyrektor NCBR. – Wszyscy rozumiemy, że nasza gospodarka nie funkcjonuje w izolacji, ale jest ściśle powiązana z globalnymi trendami i zjawiskami. Obserwujemy wyścig dotyczący rozwoju coraz bardziej zaawansowanych technologii, które chcą być odpowiedzią na zachodzące zmiany geopolityczne, prawne czy związane z zagrożeniami dla środowiska naturalnego. Nowe technologie mają być jednym z instrumentów służących szeroko rozumianemu bezpieczeństwu i pozwalających nam konkurować co najmniej na rynku europejskim. Aby je stworzyć, ale też aby w pełni wykorzystać ich możliwości, potrzebujemy specjalistów, inżynierów, fachowców zapewniających m.in. wsparcie obsługowe, analityczne czy zarządcze – zwłaszcza w kluczowych branżach – tłumaczy.
W lipcu br. NCBR ogłosi kolejny konkurs poświęcony nowym kierunkom studiów/modyfikacji istniejących programów kształcenia. Sprawdź w harmonogramie.
50 mln zł na rozwijanie kwalifikacji kadry dydaktycznej i doktorantów
W konkursie „Rozwój kwalifikacji i kompetencji kadry realizującej dydaktykę” do 17 lipca br. NCBR czeka na projekty uczelni oraz jednostek naukowych, które najbardziej przyczynią się do podniesienia kwalifikacji lub kompetencji kadry prowadzącej dydaktykę na uczelni, a także kompetencji lub kwalifikacji doktorantów. Celem jest budowanie potencjału uczelni.
Projekty można będzie realizować samodzielnie lub w partnerstwie. Ich spodziewany efekt to uzyskanie lub podniesienie przede wszystkim następujących kwalifikacji lub kompetencji:
- dydaktycznych – w tym wykorzystania nowoczesnych metod dydaktycznych oraz metodyki kształcenia,
- cyfrowych,
- na rzecz zielonej transformacji.
Dodatkowo, poza obowiązkowym zestawem kompetencji i kwalifikacji wskazanym wyżej, można będzie wspierać rozwój kadry w macierzystej uczelni bądź u partnera (w przypadku projektów realizowanych w partnerstwie) w zakresie projektowania uniwersalnego, przedsiębiorczości i komercjalizacji efektów badań naukowych oraz innych kompetencji merytorycznych. Budżet konkursu wynosi 50 mln zł.
Jak dowodzą dotychczasowe programy NCBR, każda złotówka zainwestowana w nowoczesną dydaktykę na uczelniach przynosi długofalowe efekty. Dotacje unijne przekazywane uczelniom w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój przysłużyły się do wzmocnienia szkolnictwa wyższego m.in. w takich aspektach, jak: podniesienie kompetencji studentów, odpowiadających potrzebom gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa, zwiększenie jakości i efektywności kształcenia na studiach doktoranckich, przeprowadzenie zmian organizacyjnych na uczelniach czy poprawa ich dostępności.
Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego pozwala te działania kontynuować i rozwijać, stosownie do nowych wyzwań.
– Konkurs „Rozwój kwalifikacji i kompetencji kadry realizującej dydaktykę” uczy patrzeć i myśleć perspektywicznie. Wysoka jakość kształcenia, nie tylko w obliczu zmian, przed którymi obecnie stoi nasza gospodarka, zależy w ogromnej mierze od przygotowania merytorycznego i dydaktycznego kadry zaangażowanej w proces kształcenia, w tym doktorantów jako przyszłych dydaktyków – mówi dr Jacek Orzeł, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. – Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego stawia m.in. na podniesienie skuteczności systemów kształcenia i szkolenia w ich powiązaniu z rynkiem pracy, oczywiście w sposób mierzalny. Dlatego oczekujemy konkretnych efektów naszego konkursu, wyrażonych liczbą uczelni, które rzeczywiście dostosowały kształcenie do wyzwań rozwojowych polskiej gospodarki, z akcentem na zielono-cyfrową zmianę, jak również liczbą osób z kadry akademickiej oraz doktorantów objętych wsparciem w zakresie nabywania i rozwoju konkretnych kompetencji lub kwalifikacji, przede wszystkim z obszaru nowoczesnej dydaktyki, zielonej transformacji i cyfryzacji – dodaje.
Wypełnianie luk w umiejętnościach dorosłych
W Europejskim Roku Umiejętności nie może zabraknąć oferty wsparcia adresowanej do szczególnych odbiorców szkolnictwa wyższego. W odpowiedzi na potrzeby społeczno-gospodarze Narodowe Centrum Badań i Rozwoju planuje w sierpniu br. ogłosić kolejny konkurs w ramach FERS, dotyczący podnoszenia kwalifikacji i kompetencji osób dorosłych.
Inicjatywie przyświeca idea wzmocnienia potencjału uczelni, aby umożliwić im realizowanie idei uczenia się przez całe życie i dopasowanie oferty szkół wyższych do oczekiwań pracodawców oraz kształcenie kadr na potrzeby zielonej i cyfrowej gospodarki. Celem wsparcia będzie dostosowanie kwalifikacji lub kompetencji do potrzeb i oczekiwań pracodawców i rynku pracy – przekwalifikowanie się (reskilling) a także wypełnienie luk w umiejętnościach (skills gap). Dlatego konkurs ukierunkowany będzie na osoby w wieku 18-64 lat, jako te, które funkcjonują na rynku pracy.
Wśród Funduszy Unii Europejskiej na rzecz umiejętności to Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) jest głównym instrumentem Unii Europejskiej służącym inwestowaniu w ludzi. Dysponuje budżetem w wysokości ponad 99 mld euro na lata 2021–2027. To właśnie z tego programu współfinansowany jest program krajowy Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego.
Szczegóły dotyczące naborów w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego, w tym pełna dokumentacja konkursowa, znajdują się na stronie internetowej Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Czytaj: Zielone kołnierzyki przejmują rynek pracy
Źródło: NCBR
