Budynki, transport, edukacja. Unijny panel obywatelski o efektywności energetycznej

© Andreas Prott

Komisja Europejska otrzymała rekomendacje dotyczące efektywności energetycznej. Zalecenia przygotował składający się ze 150 osób panel obywatelski, którego finalna sesja odbyła się w dniach 12-14 kwietnia br. w Brukseli.

Ograniczenie konsumpcji energii oraz jej „mądre” użycie stanowi istotny komponent Europejskiego Zielonego Ładu oraz planu REPowerEU, przyczyniając się do realizacji unijnych ambicji klimatycznych oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego – w komunikacie z 15 kwietnia br. informuje Komisja Europejska (KE). Legislacyjnym wyrazem tych dążeń jest zrewidowana w ramach pakietu Fit for 55 dyrektywa o efektywności energetycznej, która ustanawia zasadę „efektywność energetyczna przede wszystkim” (ang. energy efficiency first) i wskazuje cel zmniejszenia zużycia energii końcowej o 11,7% do 2030 r. (w porównaniu z poziomami z roku 2020). Prace w ramach panelu obywatelskiego ds. efektywności energetycznej oraz Portalu Aktywności Obywatelskiej (ang. Citizens Engagement Platform)⁽¹⁾ toczyły się od lutego br. Rekomendacje przedstawiono odpowiedzialnemu za Europejski Zielony Ład wiceprzewodniczącemu KE Marošowi Šefčovičowi. – Efektywność energetyczna jest dobra dla planety, bezpieczeństwa energetycznego UE oraz budżetów gospodarstw domowych. Z zadowoleniem przyjąłem przygotowany w toku obywatelskiego dialogu raport. To ważny instrument zaangażowania i wzmocnienia naszych wysiłków – skomentował komisarz.

Czytaj też: Temat miesiąca: Efektywność energetyczna

13 rekomendacji

Dokument przedłożony Šefčovičowi zawiera 13 punktów⁽²⁾. Hasłowe zalecenia rozwinięto w szczegółowe opisy, w których członkowie panelu uzasadniają swoje postulaty. Rekomendacje poruszają szerokie spektrum zagadnień powiązanych z efektywnością energetyczną; wzmocnienie jej implementacji w sektorze budynków (zwłaszcza w budynkach mieszkalnych) wraz z renowacjami, zachęcanie konsumentów do większej efektywności, w tym na poziomie organizacyjnym, sprzyjający źródłom odnawialnym rozwój sieci energetycznych czy wsparcie dla społeczności energetycznych. W dokumencie znajdujemy również tezy dotyczące rozwoju publicznego transportu z pierwszeństwem dla infrastruktury kolejowej oraz postulaty inwestowania w szkolenia zawodowe promujące umiejętności powiązane z efektywnością energetyczną, wzmacnianie edukacji i monitoring wdrażania unijnych dyrektyw.

Panele obywatelskie wsparciem w procesach decyzyjnych

Jak w przedstawionym komunikacie stwierdza Komisja, panele obywatelskie oraz narzędzia internetowego angażowania obywateli stanowią dorobek przeprowadzonej w 2022 r. Konferencji w sprawie przyszłości Europy. Uczestnicy paneli są dobierani na podstawie losowego generowania numerów telefonicznych, co ma zapewnić odzwierciedlenie społeczno-demograficznej specyfiki Unii i jej różnorodności. Zastosowany system kwotowy służy do zapewnienia zrównoważonej reprezentacji płci i wieku panelistów (osoby w wieku 16-25 lat muszą stanowić 1/3 każdego panelu). Obywatele pracują w liczących po 10-15 osób grupach oraz na zgromadzeniach plenarnych, korzystając ze wsparcia eksperckiego. – Portal Aktywności Obywatelskiej jest kluczową częścią nowego ekosystemu zaangażowania obywatelskiego, realizującego zobowiązanie zawarte w komunikacie uzupełniającym Konferencję w sprawie przyszłości Europy – pisze KE.

Czytaj też: Działania, praktyki i narzędzia. Wskazówki nt. wdrażania zielonej i cyfrowej transformacji w UE

Szymon Majewski
Dziennikarz