Działania, praktyki i narzędzia. Wskazówki nt. wdrażania zielonej i cyfrowej transformacji w UE

© The Strange Binder

Opublikowano poradnik lokalnego wdrażania działań transformacyjnych. O rekomendowanych praktykach i narzędziach możliwych do zastosowania na poziomie miast, regionów i państw piszą wspólnie Joint Research Centre oraz Europejski Komitet Regionów (CoR).

Publikacja JRC i CoR dotyczy wsparcia innowacyjności potrzebnej do sprawnego przeprowadzenia dwóch kluczowych dla UE („bliźniaczych”) procesów – zielonej oraz cyfrowej transformacji⁽¹⁾. Zalecane środki mają stanowić odpowiedź na złożone i powiązane ze sobą wyzwania w rodzaju zmian klimatu, utraty różnorodności biologicznej czy rosnących nierówności, na które nie da się odpowiedzieć tradycyjnymi, ograniczonymi do jednej perspektywy metodami. Przedstawione rekomendacje opracowano w ramach unijnej inicjatywy Partnerstwa na rzecz Regionalnych Innowacji (ang. Partnership for Regional Innovation), którego celem jest wspieranie współpracy między regionami, zarządzania wielopoziomowego i wzmacniania sieci kontaktów. Autorzy akcentują konieczność interdyscyplinarnego i angażującego różnych interesariuszy (biznes, władze lokalne, jednostki badawcze czy pojedynczych ludzi) podejścia do innowacji, które ma być jedyną drogą do zapewnienia Europie społecznego dobrostanu oraz odporności klimatycznej. Przygotowany poradnik składa się z trzech części – właściwego poradnika przedstawiającego możliwe do podjęcia aktywności wzmacniające strategiczne i nastawione na konkretne cele partnerstwa, zbiór praktyk oraz zbiór narzędzi.

Czytaj też: Regiony mogą otrzymać środki na adaptację do zmian klimatu. Granty z Horyzontu Europa

Kompetencje do aktywności

We właściwym poradniku, nazwanym tzw. księgą działania (ang. The ACTIONbook) możemy zapoznać się z 27 aktywnościami wraz z opisem kompetencji potrzebnych do ich podjęcia (zgodnych z tzw. unijnymi ramami kompetencyjnymi). Aktywności, takie jak „identyfikacja interesariuszy przy określonych celach społecznych”, „diagnoza oraz rozwinięcie wizji”, „współpraca międzyterytorialna”, „ustalenie kamieni milowych i celów”, „mobilizacja zasobów”, „priorytetyzacja wydatków” czy „stały monitoring” są przypisane do poszczególnych rozdziałów/kategorii, poświęconych angażowaniu, formułowaniu wizji, organizacji, projektowaniu, wdrażaniu oraz uczeniu się. Szczegółowym opisom aktywności towarzyszą odnośniki do przynależnych im narzędzi. Jak podkreśla JRC, poszczególne obszary o różnym charakterze (regiony takie jak Toskania czy miasta jak Espoo w Finlandii) mogą korzystać z tych samych praktyk przy podejmowaniu tych samych aktywności.

Czytaj też: Kilkadziesiąt milionów euro na czyste innowacje. KE ogłasza wsparcie inwestycyjne dla 17 projektów

Praktyki i narzędzia

Praktyki, zebrane w drugiej części poradnika, mają charakter praktyczny i opierają się na wcielonych już w życie działaniach. Czytamy tam m.in. o ambitnych działaniach na rzecz neutralności klimatycznej we wspomnianym fińskim Espoo, regionalnej strategii na rzecz umiejętności i kultury cyfrowej w Toskanii na lata 2021-2025 czy o mapie drogowej transformacji sektora budowlanego w hiszpańskiej Navarrze. Wśród praktyk znalazł się także akcent polski, tj. rozwijany przez marszałka województwa mazowieckiego program regionalnych animatorów rozwoju gospodarczego⁽²⁾. Narzędzia, którym poświęcono trzecią część, są pogrupowane w zależności od swojego charakteru – szerszego konceptu (np. kompetencji potrzebnych do zielonej i cyfrowej transformacji), metodologii (np. mierzenia i monitorowania odporności), konkretnej inicjatywy podjętej w UE (np. regionalnych dolin innowacji rozwijanych m.in.. w Polsce, Włoszech czy Hiszpanii) albo przykładu (np. technicznej infrastruktury dla transformacji energetycznej). Poszczególne narzędzia mogą należeć do różnych kategorii i towarzyszy im również informacja o poziomie wdrożenia/zastosowania – lokalnym, regionalnym, narodowym lub europejskim.

Szymon Majewski
Dziennikarz

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.