Lokalne władze mogą skorzystać z konkretnych wskazówek, jak adaptować się do zmian klimatu i zwiększać społeczną oraz środowiskową odporność na wynikające z tych zmian zagrożenia. Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy przygotował Katalog działań adaptacyjnych dla samorządów, który podsuwa włodarzom i miejscowym społecznościom wiele praktycznych rozwiązań.
Opracowanie powstało w ramach realizowanego przez IOŚ-PIB i współfinansowanego ze środków unijnych projektu „Baza wiedzy o zmianach klimatu i adaptacji do ich skutków oraz kanałów jej upowszechniania w kontekście zwiększenia odporności gospodarki, środowiska i społeczeństwa na zmiany klimatu oraz przeciwdziałania i minimalizowania skutków nadzwyczajnych zagrożeń”. Instytut chce dostarczać wiedzę na temat zmian klimatu i przedstawić możliwe działania adaptacyjne. Zgromadzone propozycje przedstawiono wcześniej w formie interaktywnej bazy danych na portalu Klimada 2.0(1), teraz natomiast przygotowano e-booka. IOŚ-PIB zaznacza, że szeroka gama dostępnych działań ma pomóc gminom w wyborze własnej, najlepiej przystosowanych do lokalnych warunków, ścieżki adaptacyjnej. Nad propozycjami pracowało 14 osób, a szeroki przekrój zagadnień odzwierciedla mnogość istniejących opcji.
Czytaj także: Jak tworzyć rozwiązania oparte na naturze? Rekomendacje EEA
Działania i praktyki
W katalogu znajdujemy 31 różnorodnych działań adaptacyjnych, których wdrażanie podzielono na poszczególne praktyki. Przykładowo, jednym z działań jest „przywracanie i utrzymywanie właściwych stosunków wodnych”, które można realizować m. in. poprzez „rozszczelnianie powierzchni na obszarach zasilania poziomów wodonośnych”, czy „zwiększanie retencji korytowej cieków i rzek, w tym renaturyzacja przekształconych cieków i rzek”.
Proponowane działania obejmują m.in. kształtowanie świadomości i pozytywnych zachowań w przypadku zagrożeń klimatycznych (może temu służyć stworzenie lokalnego portalu informacyjnego albo specjalne wytyczne dla placówek opieki zdrowotnej), tworzenie rozwiązań błękitno-zielonej infrastruktury (za pomocą zielonych dachów, ścian i fasad lub stawów retencyjnych czy ogrodów deszczowych), wzmacnianie systemu przyrodniczego gminy i zarządzanie nim (sugerowane praktyki to np. odtwarzanie mokradeł, rewitalizacja parków i monitorowanie gminnych zadrzewień) i modernizację infrastruktury transportu publicznego dzięki zielonym torowiskom i parkingom z przepuszczalną lub zieloną nawierzchnią.
Czytaj także: Jak się mają oceny oddziaływania na środowisko do zmian klimatu? Podręcznik IOŚ-PIB
Możemy także dowiedzieć się o sposobach optymalnego zarządzania zużyciem wody i zaopatrzeniem w nią, zabezpieczaniu budynków i infrastruktury drogowej przed powodziami, silnym wiatrem i upałami, czy o przeznaczonych dla osób w różnym wieku i wykonujących różne zawody programach edukacyjnych na temat zmian klimatu. Katalog podsuwa rozwiązania dla tworzenia dokumentów strategicznych i planistycznych. Podpowiada, jak budować sieci współpracy na rzecz adaptacji do zmian klimatu, a także wskazuje specyficzne działania adaptacyjne na wybrzeżu Bałtyku – m.in. przez modernizację portów morskich i ochronę brzegów np. za pomocą odtwarzania wydm.
Katalog liczy 80 stron. Można się z nim zapoznać pod tym linkiem: https://ios.edu.pl/aktualnosci/katalog-dzialan-adaptacyjnych-dla-samorzadow/
Szymon MajewskiDziennikarz Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.
Przypisy
1/ Interaktywna baza danych dostępna pod tym linkiem:https://klimada2.ios.gov.pl/pokaz-dzialania-adapta/