Zwiększenie roli ministra środowiska w odwoływaniu wiceprezesów Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) i mianowaniu członków Rady ds. bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej (BJOR) zakłada ustawa, którą w środę uchwalił Sejm.
Projekt nowelizacji Prawa atomowego złożyła grupa posłów PiS. Przeciw propozycji opowiedziały się wszystkie pozostałe kluby. Za nowelizacją głosowało 237 posłów, przeciw - 214.
Autorzy nowelizacji uzasadniali, że wprowadza ona zmianę, która pozwoli ministrowi odwoływać wiceprezesów PAA w przypadku nieobsadzenia stanowiska prezesa agencji. Do tej pory nie było to możliwe. Dotychczasowy zapis brzmiał: Minister właściwy do spraw środowiska odwołuje, na wniosek Prezesa Agencji, wiceprezesów Agencji. W nowym brzmieniu ustawy usunięto sformułowanie na wniosek Prezesa Agencji, co w praktyce oznacza, że minister może odwołać wiceprezesów zarówno w sytuacji obsadzenia, jak i nieobsadzenia stanowiska prezesa.
Kadencja nie wygasała nawet po śmierci
Zmiany dotyczą też Rady BJOR, która działa przy prezesie PAA jako organ opiniodawczy i doradczy. Dotychczas członków tej rady powoływał prezes agencji. Zgodnie z propozycją ma ich powoływać minister środowiska - po zasięgnięciu opinii prezesa agencji.
Zmiany dotyczą też możliwości odwołania członków Rady BJOR. Do tej pory jej członkowie nie mogli zrezygnować z pełnionej funkcji, a ich kadencja nie wygasała nawet w przypadku śmierci. Brakowało mechanizmu pozwalającego powoływać zastępstwo w przypadku np. poważnych problemów zdrowotnych. Dlatego w projekcie określono zasady ustania członkostwa w radzie.
W czasie dyskusji w Sejmie Jolanta Hibner (PO) negatywnie oceniła proponowane zmiany. Posłanka zwracała uwagę, że według dyrektyw Rady Europejskiej EURATOM (Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej) państwa członkowskie powinny zapewnić faktyczną niezależność organu od wszelkich niepożądanych wpływów na jego funkcjonowanie. Mówiła, że w sprzeczności do wymienionych dokumentów stoi zapis ustawy, wedle którego minister powołuje i odwołuje wiceprezesów PAA oraz wszystkich członków Rady BJOR.
Ustawa ma charakter wybitnie kadrowy - ocenił Zbigniew Gryglas (Nowoczesna). Zwrócił uwagę na wygaszenie kadencji rady z momentem wejścia w życie ustawy.
Odnosząc się do słów Gryglasa podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska Mariusz Orion Jędrysek podkreślił, że kadencja ostatniej Rady BJOR upłynęła 1 lipca – nie została skrócona.
Przyszłość energetyki jądrowej pod znakiem zapytania
Jędrysek poinformował, że resort pozytywnie ocenia założenia noweli. Wskazał, że za rządów poprzedniej kadencji powołano na stanowisko prezesa PAA byłego wiceministra. - Chodzi o to, żeby to ciało było rzeczywiście ciałem neutralnym politycznie i przede wszystkim było niezależnym od prezesa (PAA - PAP) - mówił Jędrysek.
Z kolei Magdalena Błeńska (Kukiz'15) w przekazanym oświadczeniu stwierdziła, że obecny rząd nie podjął decyzji dotyczących realizacji budowy pierwszej elektrowni atomowej w Polsce. W związku z brakiem jednoznacznych decyzji odnośnie kontynuacji projektu, jakim jest Państwowa Agencja Atomistyki, oraz kierunków rozwoju tej dziedziny, trudno popierać zwiększanie kompetencji ministra. (PAP)