Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
28.03.2024 28 marca 2024

Czy finasowanie projektów EPC jest interesujące dla banków?

Co zrobić, żeby finansowanie prywatnych firm ESCO stało się „bankowalne” dla banków? Jak ośmielić rynek? Czy rozwiązaniem byłoby stworzenie hybrydowych modeli biznesowych, łączących granty publiczne ze środkami prywatnymi?

   Powrót       27 stycznia 2023       Planowanie przestrzenne       Artykuł promocyjny   

Rynek projektów o poprawę efektywności energetycznej (EPC) będą rozwijać podmioty publiczne w swoim własnym interesie – zmniejszenia obciążenia budżetów kosztami energii, ale także unowocześnienia budynków i poprawy komfortu użytkowników. Granty sprzyjają temu i są potrzebne. Przykładowo, gdy przeliczeniowa wartość energii zaoszczędzonej w okresie umowy EPC to 50% w stosunku do kosztu projektu, to dotacja w wysokości 30% kosztów kwalifikowanych daje zwrot 80% kosztu projektu przy stałych cenach energii; nawet niewielki wzrost ceny energii w kolejnych 10-15 latach kontraktu daje, z punktu widzenia JST, projekt neutralny kosztowo.

Osobnym zagadnieniem jest potencjał rynku firm ESCO do realizacji dużej liczby projektów w skali kraju, gdyż firmy te muszą mieć możliwość realizacji wielu projektów EPC równolegle. Oznacza to, że finansowanie, udzielane im przez banki nie może opierać się o standardowe zabezpieczenia i ocenę ryzyka kredytowego rozumianą w zwykły sposób. Przykładowo, konieczne są specyficzne rozwiązania, w których banki będą mogły traktować przeliczeniowe kwoty, wynikające z gwarancji oszczędności udzielanej przez ESCO jako czynnik zmniejszający, a nie zwiększający ryzyko kredytowe. Rozważane są również odpowiednie modele.

Stanowisko banków – przyczajony tygrys

Z zapytań prasowych skierowanych przez redakcję do kilku banków w Polsce wynika, że temat finansowania inwestycji ESCO jest rozpatrywany, analizowany, ale z uwagi na potencjalne ryzyka, podchodzi się do niego z dużą ostrożnością.

W opinii Jarka Rota, Dyrektora Wykonawczego Obszaru Zrównoważonego Rozwoju w Banku BNP Paribas realizacja i finansowanie projektów termomodernizacji w ramach umów o poprawę efektywności energetycznej(1) (ang. energy performance contract, dalej ‘umów EPC') jest niewątpliwie interesującym rozwiązaniem dla jednostek sektora publicznego.

- Umowa EPC zawierana np. przez jednostkę samorządu terytorialnego (dalej ‘JST') ze spółką ESCO (ang. energy service company), przenosi większość ryzyka uzyskania ekologicznego efektu energetycznego, czyli gwarantowanego poziomu oszczędności energii w wyniku inwestycji, na podmiot prywatny. Ponadto zobowiązania wynikające z umowy EPC mogą mieć charakter pozabilansowy, nie zwiększając deficytu gminy i całego sektora finansów publicznych. To, czy dany projekt wygeneruje oszczędności energii i w jakiej wysokości, pozwala ocenić opłacalność projektu, a dopiero po zrealizowaniu inwestycji i potwierdzeniu tych oszczędności, wypłacać wynagrodzenie spółce ESCO – wskazuje.

Czy udział w finansowaniu tego typu projektów jest interesujący dla banków komercyjnych?

- Odpowiedź na to pytanie nie jest oczywista. Inwestycja w termomodernizację wymaga przeważnie dużych nakładów finansowych, a także charakteryzuje się bardzo długimi okresami zwrotu z inwestycji(2). Zanim w długim okresie spółka ESCO zacznie otrzymywać spłaty, musi wcześniej zapewnić finansowanie okresu budowy i ponieść ryzyko z tym związane. Finansowanie całego projektu termomodernizacji pociąga, więc za sobą ryzyka, których ani banki ani inni prywatni inwestorzy nie są skłonni samodzielnie ponosić – zauważa Jarek Rot.

Dodaje przy tym, że z drugiej strony, aby myśleć o osiągnięciu celów neutralności klimatycznej do roku 2050, niezbędne jest znaczne przyspieszenie w Polsce tempa termomodernizacji. Powstaje więc pytanie, co zrobić, by model EPC/ESCO stał się, potocznie mówiąc „bankowalny” – opłacalny i możliwy do realizacji z finansowego punktu widzenia.

Potrzeba wypracowania hybrydowych modeli finasowania

Ekspert BNP Paribas jako kierunek wyjścia z tej patowej sytuacji wskazuje, że przede wszystkim trzeba połączyć siły i środki strony publicznej i prywatnej, tak, by zbudować nie tyle pojedyncze instrumenty, co modele hybrydowego finansowania umów EPC. Banki, wykorzystując doświadczenie w projektowaniu rozwiązań finansowych i portfelowym zarządzaniu projektami, mogą pomóc w wypracowywaniu takich modeli finansowania.

- Warunkiem koniecznym wydaje się połącznie bezzwrotnych dotacji/grantów ze środków publicznych dla JST, np. z programów NFOŚiGW czy ze środków unijnych, finansowania czy gwarancji ze strony międzynarodowych czy krajowych instytucji finansowych (jak EBOR, EBI, BGK, PFR) ze zwrotnym finansowaniem oferowanym przez prywatnych inwestorów, w tym właśnie banki komercyjne. Zapewnienie finansowania długoterminowego o charakterze podporządkowanym w stosunku do długu bankowego może pozwolić na skrócenie okresów zwrotu dla banków i innych inwestorów prywatnych – wylicza.

Przyznaje jednak, że otwarte pozostaje pytanie, czy da się w ten model wkomponować również bezpośrednie finansowanie, gwarancje i poręczenia dla spółek ESCO. - Z uwagi na to, odpowiedni podział ryzyka finansowego wydaje się więc kluczowy, by uruchomić tego typu projekty na szerszą skalę - konkluduje.

EPC w przemyśle – ciekawy przykład podziału ryzyka zapłaty

W przypadku projektów EPC w przemyśle, można spotkać ciekawe rozwiązanie, zmniejszające ryzyko braku zapłaty firmie ESCO ze strony dużego przedsiębiorstwa produkcyjnego. Marcin Kołodziej z Departamentu Finansowania Projektów Inwestycyjnych ING Banku Śląskiego podaje przykład, że ING Bank od 2019 r. współpracuje z Siemens w obszarze efektywności energetycznej dla firm prowadzących działalność produkcyjną.

- Partnerstwo energetyczne z Siemens wpisuje się w strategię ING Banku Śląskiego, która jest zwarta m.in. w Deklaracji Ekologicznej. Chcemy promować rozwiązania związane ze zrównoważonym rozwojem, tworzyć i oferować produkty wspierające działania proekologiczne i odpowiedzialnie zarządzać ryzykiem środowiskowym – podkreśla ekspert. Wyjaśnia przy tym, że w ramach współpracy, bank dostarcza gwarancję zabezpieczającą płatność za usługę podnoszenia efektywności energetycznej, którą oferuje Siemens.

Na podstawie przeprowadzonej analizy energetycznej, Siemens wdraża usprawnienia techniczne budynków i ich infrastruktury, monitoruje oraz zarządza nimi, dzięki czemu gwarantuje i osiąga ustalony wcześniej poziom obniżenia zużycia energii.

- Klient zawiera terminowy kontrakt na usługę opłacaną w formie abonamentu. W czasie trwania umowy, właścicielem infrastruktury pozostaje Siemens. Projekt skierowany jest do klientów ING prowadzących działalność produkcyjną o przychodach powyżej 100 mln zł. Udzielenie gwarancji bankowej uwarunkowane jest uzyskaniem pozytywnej decyzji kredytowej w banku. Taki instrument odpowiada na potencjał rynkowy dla innowacji w zakresie efektywności energetycznej. Poprzez takie działania wspieramy naszych klientów w transformacji ich biznesów na bardziej odpowiedzialne ekologicznie oraz efektywne ekonomicznie – wskazuje Marcin Kołodziej.

Projekty EPC a poprawa efeketywności energetycznej

- Z doświadczeń Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A. (KAPE), pełniącej w projektach EPC rolę doradcy energetycznego wynika, że najpilniejszą potrzebą jest ograniczenie ryzyka przedsięwzięć w poprawę efektywności energetycznej poprzez jak najlepsze przygotowywanie projektów. Z punktu widzenia instytucji finansujących firmy ESCO wykonujące projekty EPC, istotne jest również uproszczenie i racjonalna standaryzacja procedur. Pozytywnie wpłynie to na tzw. bankowalność projektów, a co za tym idzie na skrócenie procedur kredytowych i zmniejszenie kosztów transakcji. KAPE bada również możliwości wdrożenia rozwiązań systemowych, dotyczących współfinansowania prac przygotowawczych (tzw. analizy przedrealizacyjnej) w projektach o poprawę efektywności energetycznej w powiązaniu z systemem Białych Certyfikatów i programem Elena. Zapowiada się rok pełen wyzwań, jak skutecznie przekonać sektor bankowy do aktywnego udziału w projektach EPC i rozpocząć realizację projektów inwestycyjnych na szeroką skalę - wskazuje Marek Tobiacelli, ekspert ds. energy performance contracts w KAPE.

KapeArtykuł powstał we współpracy z Krajową Agencją Poszanowania Energii

Przypisy

1/ Art. 7 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.2/ Por. Długoterminowa strategia renowacji budynków.

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Efektywność energetyczna przede wszystkim (26 lutego 2024)Połczyn-Zdrój: Dotacja z programu NFOŚiGW finansowanego ze środków Funduszu Modernizacyjnego w formule EPC (29 sierpnia 2023)Termomodernizacja z gwarancją oszczędności – nowe otwarcie (07 sierpnia 2023)KAPE S.A. i Kancelaria Cieślak tworzą pierwszego w Polsce Facylitatora EPC - kompleksowego doradcę EPC (19 lipca 2023)Dotacje na termomodernizację budynków wielorodzinnych w modelu ESCO. Dla kogo i jak? (29 listopada 2022)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony