Skażenie gruntu? Dla miast to nie problem

© mikolajn

Skażona gleba, zwałowiska niebezpiecznych odpadów i grożące zawaleniem ruiny – to widok, który często możemy obserwować na terenach miejskich. Na obszarze Europy znajduje się około 340 tys. takich działek⁽¹⁾. Nie jest znana dokładna powierzchnia tych miejsc, wiadomo natomiast, że koszty zarządzania nimi oscylują dziś wokół 6 mld euro rocznie.

Tereny poprzemysłowe kluczem strategii rozwoju

Obecnie projekty dotyczące ponownego wykorzystania obszarów poprzemysłowych coraz częściej stają się elementem strategii rozwoju miast, ponowne ich wykorzystanie przynieść może bowiem wiele korzyści. Przykładów nie trzeba szukać daleko – katowicki Spodek, na obszarze którego odbywał się COP24, powstał na terenie szkód górniczych, nieopodal dawnej hałdy odpadów hutniczych.

Park wraz z infrastrukturą towarzyszącą

Do końca 2021 r. na terenach należących dawniej do koksowni Orzegów w Rudzie Śląskiej powstanie park wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz ścieżką dydaktyczną. Blisko 5 ha terenu objęte zostało projektem mającym na celu neutralizację niebezpiecznych związków zalegających na tym obszarze. Głównym celem projektu jest uzyskanie terenu oczyszczonego z odpadów i zanieczyszczeń. Założenia projektowe przewidują uporządkowanie dzikiej roślinności, budowę alejek z latarniami i małą architekturą oraz budowę parkingu.

- Inwestycja zostanie zrealizowana w systemie „zaprojektuj – wybuduj”. Oznacza to, że wyłoniony w przetargu wykonawca opracuje dokumentację projektową, a także odpowiedzialny będzie za realizację inwestycji – mówił w rozmowie z Teraz Środowisko dr Łukasz Urbańczyk, miejski konserwator zabytków w Rudzie Śląskiej.

183 ha zrekultywowanych terenów oraz nagroda w konkursie

Władze Zabrza z kolei podjęły się realizacji projektu obejmującego 10 terenów o łącznej powierzchni 183 ha. W związku z różnym stopniem degradacji, dla każdego z nich opracowano indywidualne programy rekultywacji i remediacji, uwzględniające miejscowe uwarunkowania. Prace poprzedzone zostały badaniami wraz z chemiczna oceną podłoża gruntowego oraz, w przypadku stwierdzenia przekroczeń, wymianą gruntów. Dzięki realizacji projektu powstało 183,22 ha terenów zieleni, na których nasadzono blisko 1,8 tys. drzew oraz 29 tys. krzewów.

Projekt ten doceniony został w zeszłorocznej edycji konkursu Eco-Miasto – miasto nagrodzone zostało w kategorii "Zieleń miejska a jakość powietrza".

Zielone płuca miasta z wyróżnieniem ministra

W liczącym niewiele ponad 8 tys. mieszkańców Pelplinie projektem remediacji objęte zostały tereny nieczynnej już cukrowni. Badania wykazały obecność na tym obszarze ponadnormatywnych stężenień pestycydów i metali ciężkich, w przyszłości jednak mają powstać tam „zielone płuca miasta”. Po usunięciu zanieczyszczeń powstaną tam boiska, zewnętrzna siłownia, place zabaw oraz ścieżki pieszo-rowerowe. - Teren od wielu lat leżał odłogiem, właściwie od czasu, kiedy przestała w Pelplinie działać cukrownia. Dlatego też władze gminy postanowiły złożyć wniosek o dofinansowanie do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska – mówił dla Teraz Środowisko Krzysztof Adamczyk p. o. kierownika Referatu Inwestycji i Gospodarki Komunalnej Urząd Miasta i Gminy Pelplin. - W najbliższym czasie opracowany zostanie kompleksowy plan remediacji, który pozwoli na przedstawienie najlepszego sposobu jego oczyszczenia - dodał.

Projekt ten doceniony został przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, uzyskując wyróżnienie w konkursie „Polskie Inwestycje Przyszłości".

Dofinansowanie z UE: kolejny nabór wniosków już wkrótce

Na powyższe działania miasta te uzyskały dofinansowanie ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, których rozdział w kolejnych naborach koordynuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program Ochrona powierzchni ziemi⁽²⁾, z którego udzielane są środki cieszy się dużym zainteresowaniem. Do marca 2018 r. złożono 241 wniosków, podpisano 120 umów na łączna kwotę 643,3 mln złotych. Dotychczas odbyło się pięć naborów, z informacji naszej redakcji wynika natomiast, że kolejny, szósty nabór, ma zostać uruchomiony w marcu br.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.