Dzień Długu Ekologicznego opóźniony za sprawą COVID-19

© myboys.me

22 sierpna br. przypada Dzień Długu Ekologicznego (ang. Earth Overshoot Day, EOD). Nie jest to jednak powód do świętowania, a raczej chwila w której wszyscy mieszkańcy Błękitnej Planety powinni oddać się refleksji… Dlaczego? EOD to dzień, w którym poziom konsumpcji i wykorzystania zasobów naturalnych Ziemi przekracza przypadające jej na dany rok kalendarzowy możliwości produkcyjne.

Z każdym rokiem coraz wcześniej zaciągamy kredyt

Aby określić datę wejścia w dług ekologiczny, Global Footprint Network oblicza liczbę dni, przez które zdolność biologiczna Ziemi może zneutralizować ślad ekologiczny ludzkości.

Jak podaje Global Footprint Network, po raz pierwszy światowa konsumpcja przekroczyła dostępne zasoby naturalne Ziemi pod koniec 1970 r. Z każdym kolejnym rokiem Dzień Długu Ekologicznego przypadał coraz wcześniej - w połowie lat 80. XX wieku dzień ten wypadał w listopadzie, w latach 90. kredyt zaciągaliśmy w październiku, od kilku lat dzień ten przypada na przełomie lipca i sierpnia.

Do tej pory ludzkość żyła obciążona kredytem ekologicznym łącznie ponad 12 lat. Jak wskazują eksperci, jeszcze nie jest za późno, by go spłacić – więcej na ten temat tutaj.

Wpływ pandemii na ekosystem

Jak przyznają eksperci, tegoroczny kryzys gospodarczy spowodowany epidemią koronawirusa opóźnił dzień wejścia w ekologiczny dług o trzy tygodnie. - Ta zmiana stanowi największą w historii jednoroczną zmianę od początku globalnego przeregulowania we wczesnych latach siedemdziesiątych – podaje organizacja. Jak wyjaśniono, tego typu sytuacje miały już miejsce w przeszłości - na przykład w następstwie wielkiej recesji po 2008 r. – Ogólna tendencja jednak wskazuje na konsekwentny wzrost poziomu wykorzystania zasobów planety – dodano.

Ile planet takich jak Ziemia potrzebuje ludzkość?

© Global Footprint Network

Aby uwzględnić wpływ pandemii koronawirusa w obliczeniach, wzięto pod uwagę m.in. zmiany w emisji dwutlenku węgla, gospodarkę leśną czy popyt na żywność. Zespół badawczy⁽¹⁾ stwierdził, że globalny ślad ekologiczny zmniejszył się o 9,3 proc. w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. Na wynik ten wpływ miały m.in. zmniejszenie śladu węglowego (o 14,5 proc. od 2019 r.). W dalszym ciągu jednak ślad węglowy stanowi aż 57 proc. śladu ekologicznego⁽²⁾.

Mimo ponad 14 proc. redukcji emisji dwutlenku węgla w dalszym ciągu ludzkość potrzebuje planety znacznie większej niż ta, którą obecnie dysponuje. Jak wynika z danych, aby w pełni zaspokoić potrzeby wszystkich mieszkańców Ziemi potrzebujemy obecnie planety o 60 proc. większej.

Neutralność klimatyczna remedium

Jeszcze 150 lat temu ślad węglowy ludzkości był bliski zeru. Jak uważają eksperci Global Footprint Network, równowagę między śladem ekologicznym a zasobami odnawialnymi planety zagwarantować może dekarbonizacja gospodarki. - Zmniejszenie składnika węglowego śladu ekologicznego ludzkości o 50 proc. pozwoliłoby nam zmniejszyć zapotrzebowanie ludzkości na 1,6 Ziemi do niewiele ponad jednej. Odpowiada to przesunięciu daty wejścia w dług ekologiczny o 93 dni, czyli o około trzy miesiące – wyliczają.

Joanna Spiller
Dziennikarz, inżynier środowiska