Robots
Cookies

Ustawienia cookies

Strona Teraz Środowisko wykorzystuje cookies. Część z nich jest niezbędna do funkcjonowania strony. Inne służą poprawianiu jakości naszych usług.
Więcej  ›
05.06.2023 05 czerwca 2023

Branża tworzyw podsumowuje rok. Wśród trendów inwestycje w recykling chemiczny

Granulat z tworzyw sztucznych prawnie został włączony w definicję mikroplastiku. Branża tworzyw sztucznych podejmuje inicjatywy, by ograniczyć jego „wycieki” w łańcuchu przetwarzania. Informacji w zakresie zanieczyszczenia tworzywami dostarcza UNEP.

   Powrót       25 maja 2023       Odpady   

Jak podsumowuje Fundacja PlasticsEurope Polska, reprezentująca producentów tworzyw sztucznych w naszym kraju, średnia(1) stopa wzrostu w latach 2011-2022 wyniosła 8,7% (średnia dla przetwórstwa przemysłowego ogółem to7,8%). Jak czytamy w nocie prasowej, „w 2022 roku sumaryczny bilans handlu zagranicznego branży tworzyw sztucznych w Polsce był ujemny i wyniósł 1 879 tys. ton. Jednocześnie jednak wynik ten jest lepszy od rezultatu z roku 2021 dzięki mniejszemu o ok. 0,5 mln ton importowi polimerów i systematycznie rosnącemu eksportowi wyrobów z tworzyw sztucznych”. Prognozuje się jednak dla tworzyw trudniejsze czasy, na co wskazywać ma porównanie cen bieżących o produkcji sprzedanej w produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych. Trend spadkowy z końcówki 2022 r. utrzymuje się w roku 2023 r., co jest powiązane z tzw. recesją konsumencką.

Dalsze kierunki branży tworzyw sztucznych

Jak przekonuje Fundacja, drogą do dalszego rozwoju branży tworzyw jest realizacja celów związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym oraz zeroemisyjnością. Pierwszy kierunek ma być realizowany m.in. poprzez recykling chemiczny. Jak wskazuje Anna Kozera-Szałkowska dyrektor zarządzająca Fundacji PlasticsEurope Polska, jest on niezbędny do zamykania obiegu tworzyw sztucznych. Dlaczego? - Nadaje się do strumieni odpadów, których nie da się przetworzyć metodami mechanicznymi i które dotąd trafiały do spalarni lub na wysypiska. Strumienie odpadów wskazane do recyklingu chemicznego to na przykład odpady o niejednorodnym składzie i zawierające różne rodzaje polimerów termoplastycznych, trudne do rozsortowania, odpady bardzo zanieczyszczone, pozostałości z sortowania, pozostałości po recyklingu mechanicznym, odpady tworzyw termoutwardzalnych, odpady wyrobów zawierających tworzywa sztuczne, które były wielokrotnie poddane recyklingowi mechanicznemu i których jakość uległa istotnemu pogorszeniu czy w końcu odpady zawierające objęte restrykcjami substancje, które należy wydzielić z recyklatu – wylicza Kozera.

Czytaj też: Tworzywa sztuczne a GOZ. Przykładów dobrych praktyk w biznesie jest wiele, ale potrzeba intensyfikacji działań

Co się dzieje na rynku recyklingu chemicznego? - Producenci tworzyw sztucznych w Europie są w trakcie realizacji inwestycji w technologie recyklingu chemicznego o wartości blisko 8 mld euro do 2030 roku. Z analiz Plastics Europe wynika, że pozwoliłoby to wprowadzić na europejski rynek dodatkowych ponad 3,4 mln ton tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu – mówi Kozera-Szałkowska. Inwestycje w tym obszarze wpisał w swoją strategię także polski koncern ORLEN. Jak wynika z raportu kwartalnego, z początkiem stycznia 2023 r. ORLEN nabył 100% udziałów w czeskiej spółce REMAQ, skupiającej swoją działalność m.in. na recyklingu chemicznym. Jak czytamy, grupa „będzie mogła efektywnie pozyskiwać i przetwarzać odpadowe tworzywa sztuczne i bioodpady oraz produkować z nich nowe produkty petrochemiczne i biopaliwa”. Dalej w dokumencie następuje wzmianka o odpadach naturalnych, powiązaniu wszystkich metod recyklingu odpadów oraz dystrybutorach odpadów(2).

Nie wylać dziecka z kąpielą

Do recyklingu chemicznego odniesiono się bezpośrednio w najnowszym raporcie Programu Środowiskowego ONZ (UNEP) dotyczącym redukcji zanieczyszczenia plastikiem(3). Wskazuje się w nim priorytet w ścieżce P2P (ang. plastic-to-plastic), czyli – w uproszczeniu - przetwarzaniu tworzyw sztucznych na powrót w tworzywa sztuczne. W odniesieniu do planów wytwarzania paliwa z plastiku, UNEP jest jednoznaczny. - Chemiczna konwersja plastiku na paliwo ma podobne konsewkwencje jak spalanie (…) jest stanowczo odradzana – czytamy w raporcie. Równocześnie UNEP odwołuje się do bardziej szczegółowej publikacji „Topic Sheet Chemical Recycling”, gdzie opisuje definicje oraz wady i zalety recyklingu chemicznego (patrz przypis)

Zawrócić granulat do obiegu

Cyrkularność to także ograniczenie strat surowca w całym łańcuchu. Na muszce, także legislacyjnej, jest tu mikroplastik, do którego od niedawna wlicza się również będący surowcem produkcyjnym granulat. - Wycieki granulatu do ekosystemów są niedopuszczalne, ale pomimo prowadzenia standardowych kontroli środowiskowych, bezpieczeństwa i zarządzania jakością mogą się niestety zdarzyć na każdym etapie zarządzania granulatem – mówi Kozera-Szałkowska. By przeciwdziałać tym wyciekom, powołano inicjatywę Operation Clean Sweep® (OCS), która ma pomóc w walce z wyciekami granulatu do środowiska. Mogą do niej przystąpić producenci tworzyw, „kompouderzy”, producencie mieszanek, firmy logistyczne, przetwórcy i recyklerzy. Udział umożliwia dostęp do zestawu rekomendacji oraz różnych narzędzi. Co to konkretnie oznacza? - Na przykład manuale i listy kontrolne dla poszczególnych procesów związanych z zarządzaniem granulatem, informacje o aktualnych regulacjach czy programy szkoleniowe dla pracowników. W tym roku uruchomiony został także zharmonizowany europejski system certyfikacji w ramach OCS. Umożliwia on wszystkim sygnatariuszom ocenę i ilościowe określenie stopnia realizacji zobowiązania OCS oraz wyznacza jednolite minimalne wymagania, których spełnienie będzie regularnie kontrolowane przez akredytowane jednostki certyfikacyjne – mówi Kozera-SZałkowska. Pomiary i certyfikacja może mieć niemałe znaczenie wobec ostatnich zmian w unijnych przepisach prawnych. Granulat z tworzyw sztucznych został włączony w definicję mikroplastiku nowelizacją rozporządzenia REACH (więcej w artykule pt. Mikroplastik zakazany, ale z licznymi wyjątkami. Propozycja nowych przepisów).

Jaka jest skala zanieczyszczenia granulatem? - Pojawiają się różne szacunki, takie jak np. analiza „Special report on pellet losses” opracowana przez Conversio dla BKV. Na pewno dużym ryzykiem wycieku obarczone są etapy dystrybucji i transportu. Jednak cały czas mówimy o ilościach rzędu 0,001 % w odniesieniu do wielkości całej rocznej produkcji granulatu – wskazuje Kozera-Szałkowska, dodając że należy podchodzić do danych ostrożnie ze względu na brak standaryzacji w tym obszarze. Przypomniała też, że w ramach nowelizacji rozporządzenia REACH nałożono obowiązki ilościowego raportowania w zakresie wycieku granulatu do środowiska m.in. na producentów i przetwórców tworzyw sztucznych.

Marta Wierzbowska-Kujda: Redaktor naczelna, sozolog

Przypisy

1/ Chodzi o Chodzi o Średnią roczną stopę wzrostu (CAGR) produkcji sprzedanej (w cenach bieżących).2/ Cały fragment ma następujące brzmienie: „rozszerzenie kompetencji Grupy w zakresie recyklingu mechanicznego i jest efektem realizowanej w Grupie strategii której celem jest osiągnięcie odpowiedniego poziomu mocy recyklingu tworzyw sztucznych i odpadów naturalnych i powiązanie wszystkich metod recyklingu odpadów i stworzenie w pełni funkcjonalnego łańcucha, w którym samorządy lokalne, dystrybutorzy odpadów i końcowi przetwórcy będą efektywnie współpracować.”3/ Raport pt. Turning off the Tap. How the world can end plastic pollution and create a circular economy” dostepny jest pod linkiem:
https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/42277/Plastic_pollution.pdf?sequence=4

Polecamy inne artykuły o podobnej tematyce:

Naukowcy sprawdzają wiek mikroplastiku w morzach i oceanach (17 maja 2023)TripleCOP zakończony. Jednym z tematów tworzywa sztuczne (15 maja 2023)Dziś „Dzień bez śmiecenia”. Jak poprawnie segregować odpady? (11 maja 2023)MKiŚ nie planuje podnosić opłaty foliówkowej ani rozszerzać jej na torby papierowe (04 maja 2023)Ograniczenie jednorazowego plastiku z podpisem Prezydenta. Jakie zmiany wprowadzi ustawa? (28 kwietnia 2023)
©Teraz Środowisko - Wszystkie prawa zastrzeżone.
Kopiowanie i publikacja tekstów, zdjęć, infografik i innych elementów strony bez zgody Wydawcy są zabronione.
▲  Do góry strony