© John
Kaucja ma podążać za produktem, napoje mleczne zostaną włączone rok później, a samorządy będą zaliczać wyniki recyklingu w ramach systemu do realizacji wymaganych poziomów zbiórki – w kwestii systemu kaucyjnego zapewnia Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ). Równocześnie opublikowano projekt ustawy zmieniającej przepisy o zezwoleniach na prowadzenie systemu.
Na konferencji 18 kwietnia br. odpowiedzialna za wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska odniosła się do apelu o pilne wdrożenie zmian w przepisach nt. systemu kaucyjnego, pod którym podpisały się takie podmioty jak m.in. Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców, Polska Izba Handlu, Związek Sadowników RP oraz Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji. W przedstawionej odpowiedzi resort stwierdza, że, podobnie do sygnatariuszy, również dostrzega potrzebę zmian i od początku funkcjonowania w obecnym kształcie analizuje ustanawiającą w Polsce system kaucyjny ustawę z 13 lipca 2023 r. Ministerstwo wskazuje na potrzebę wprowadzenia systemu, który cieszy się wysokim poparciem społecznym (rzędu 85%) i o którego pozytywnym wpływie na selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych oraz środowisko świadczą przykłady z innych państw. - Ponadto system kaucyjny przyczyni się do zmniejszenia wpłat Polski do wspólnego budżetu UE z tytułu niepoddanych recyklingowi odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych. W 2023 r. Polska wpłaciła ponad 2 mld zł z tego tytułu – stwierdza MKiŚ w przedstawionej odpowiedzi na apel.
Czytaj też: W 2024 r. Polska ma zapłacić 2,3 mld zł podatku od plastiku. Szacunki MKiŚ
Kaucja za produktem
Ministerstwo zapowiedziało uwzględnienie w nowelizowanych przepisach trzech kwestii, które wypracowano w toku prowadzonych od marca br. konsultacji z branżą spożywczą. Pierwsza z nich to tzw. mechanizm podążania kaucji za produktem, a więc pobierania jej na każdym etapie obrotu towarem od producenta do konsumenta, co ma zapobiec nadużyciom przy rozliczaniu pobranej kaucji z jednostkami handlowymi i zagwarantować operatorom środki finansowe rozliczeń. Następna zmiana będzie polegać na przesunięciu o rok włączenia do systemu napojów mlecznych, które wymagają rozwiązania przez biznes problemów sanitarnych. Trzeci wątek dotyczy z kolei utrzymania przepisów w zakresie sprawozdań dla samorządów, tak aby recykling z systemu kaucyjnego był zaliczany do realizacji wymaganych poziomów zbiórki w gminach. MKiŚ dodaje również, że według opinii Ministerstwa Finansów do opakowań jednorazowych nie będzie doliczany podatek VAT, a w przypadku opakowań wielokrotnego użytku tylko do tych, które nie wrócą do systemu.
Zmiany w zakresie zezwoleń
Resort klimatu i środowiska planuje również wprowadzenie zmian dotyczących wydawania, cofania i zmieniania zezwoleń na prowadzenie systemu kaucyjnego, wydawanych przez ministra na wniosek podmiotu reprezentującego. Obejmujący to zagadnienie projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniowymi i odpadach opakowaniowych pojawił się 19 kwietnia br. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. W rubryce dotyczącej celów projektu czytamy o zidentyfikowanych ryzykach niewystarczającego nadzoru na etapie poprzedzającym wprowadzenie systemu, ograniczonych podstaw do cofnięcia zezwoleń dla podmiotów, które nie wkładają wysiłków na rzecz terminowego uruchomienia systemu i objęcia nim całego kraju czy wydania zezwoleń dla podmiotów, które systemu nie uruchomią albo nawet nie zamierzają tego zrobić. Zmiany w ustawie mają zwiększyć rolę ministra właściwego ds. klimatu jako organu, który nie tylko wydaje decyzje na podstawie danych od podmiotów reprezentujących, ale również nadzoruje realizację poszczególnych etapów przed uruchomieniem systemu.
„Istotą rozwiązań planowanych w projekcie” jest m.in. planowane doprecyzowanie zawartości wniosku o wydanie zezwolenia oraz wskazanie terminu uruchomienia systemu kaucyjnego nie później niż 24 miesiące od dnia wydania zezwolenia. Podmioty mają przekazywać informacje o zmianie warunków określonych w zezwoleniu, a decyzje wydawane przez ministra mogą zostać objęte rygorem natychmiastowej wykonalności. Postępowania dotyczące systemu kaucyjnego będą jednoinstancyjne i przyspieszone, a kontrolę podmiotów reprezentujących przed i po uruchomieniu systemu przeprowadzą Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska. Za opracowanie projektu odpowiedzialna jest Anita Sowińska. Rząd ma go przyjąć na przełomie drugiego i trzeciego kwartału br.
Szymon MajewskiDziennikarz
