Ratingi ESG będą bardziej przejrzyste. Brukselskie porozumienie ws. nowej regulacji

© Antonina

Stanowisko przyjęte wspólnie przez przedstawicieli państw członkowskich Unii oraz eurodeputowanych 5 lutego br. dotyczy rozporządzenia ws. przejrzystości i rzetelności działalności ratingowej z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego (ESG). Projekt regulacji został przedstawiony przez Komisję Europejską 13 czerwca ub.r. i zakładał m.in. zatwierdzanie oraz nadzór nad dostawcami ratingów ESG ze strony Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ang. European Securities and Markets Authority – ESMA), minimalne wymogi przejrzystości metodologii oraz celów ratingu dla opinii publicznej i bardziej szczegółowe dla ocenianych podmiotów czy możliwość działania na rynkach unijnych dla dostawców z państw trzecich, o ile zostaną zatwierdzeni. Jak w przedstawionym komunikacie podkreśla Rada UE, instytucja ratingów ESG /14493 coraz bardziej przybiera na znaczeniu. Oceny mają zapewniać rzetelne informacje nt. zrównoważoności firm lub instrumentów finansowych i budować zaufanie inwestorów. – Zwiększenie zaufania inwestorów poprzez przejrzyste i uregulowane ratingi ESG może znacząco wpłynąć na przejście Europy ku bardziej odpowiedzialnej społecznie i zrównoważonej przyszłości – powiedział minister finansów sprawującej aktualnie prezydencję w Radzie UE Belgii, Vincent Van Peteghem.

Czytaj też: Temat Miesiąca: Środowiskowe aspekty ESG

Zwiększyć przejrzystość, łatwiej porównywać

Wynegocjowane rozporządzenie ma na celu zwiększenie porównywalności poszczególnych ratingów ESG oraz zapobieżenie potencjalnym konfliktom interesów. Rada i Parlament podtrzymały propozycję Komisji zgodnie z którą dostawcy będą zatwierdzani i poddawani superwizji przez ESMA. Wymogi transparentności będą dotyczyły metodologii używanej przy dokonywaniu oceny oraz wykorzystywanych przy tym źródeł informacji. Obowiązek zamieszczania „notek” metodologicznych dotyczy również wykorzystywania ratingów ESG w kampaniach marketingowych podmiotów rynku finansowego. Potwierdzono objęcie ratingami wszystkich trzech obszarów raportowania zrównoważonego rozwoju, to jest kwestii środowiskowych, społecznych oraz związanych z ładem korporacyjnym. Dla poszczególnych obszarów ratingi mogą być prowadzone oddzielnie, przy wspólnych ocenach należy jednak zaznaczyć wagę każdego z trzech składników. Ratingi dokonywane przez dostawców spoza UE będą musiały zostać zatwierdzone przez autoryzowanego unijnego dostawcę. Zewnętrzne podmioty mogą też ubiegać się o bazujące na ilościowych kryteriach uznanie (ang. recognition) swojej działalności lub o stwierdzenie równoważności (ang. equivalence) w państwie macierzystym po zatwierdzeniu tego przez ESMA oraz analogiczny organ z tego państwa.

Czytaj też: Rynkowe praktyki w zrównoważonych finansach. Unijna platforma udostępnia kompendium

Dla małych mniejsze wymogi

Łagodniejsze normy tymczasowego systemu rejestracji przewidziano dla małych przedsiębiorstw i grup zajmujących się dostarczaniem ratingów ESG. Niewielkie podmioty będą zwolnione z opłat nadzorczych ESMA, pozostaną jednak objęte wymaganiami organizacyjno-zarządczymi oraz wymogami przejrzystości. ESMA będzie również uprawniony do oczekiwania od nich informacji i przeprowadzania kontroli. Po opuszczeniu tymczasowego systemu rejestracji małych dostawców będą dotyczyć te same wymogi rozporządzenia co większe podmioty, choć w pewnych przypadkach ESMA będzie mógł zdecydować o zwolnieniu niewielkich podmiotów z pewnych norm. Istotną zasadą o której mówi porozumienie jest rozdzielenie prowadzenia działalności gospodarczej od przeprowadzania ocen ratingowych, tak aby uniknąć potencjalnych konfliktów interesów. Wyłączone z jej stosowania pozostaną te podmioty, które świadczą usługi consultingowe, audytowe czy ratingowe.

Rating ratingowi nierówny

Poproszony przez nas o komentarz ekspert ds. ESG oraz zrównoważonego rozwoju Marcin Milczarski, starszy konsultant w firmie VIVERNO, wspierającej biznes w przechodzeniu transformacji energetycznej, zauważa, że obecnie ratingi ESG w wielu wypadkach znacząco się od siebie różnią, m.in. koncentrując się na różnych aspektach zrównoważonego rozwoju. – Dobrze obrazuje to ubiegłoroczna edycja publikowanego przez ERM Sustainability Institute raportu Rate the Raters – Rate the Raters 2023. ESG Ratings at a Crossroads⁽¹⁾. Niektóre ratingi bardziej koncentrują się na kwestiach środowiskowych, inne z kolei na społecznych. Te same różnice widzimy w innych indeksach, np. w 2022 r. akcje Tesli zostały usunięte z S&P 500 ESG, a został tam ExxonMobil. Rynki inwestycyjne i przedsiębiorcy różnie oceniają poszczególne ratingi, jednak już samo znalezienie się w gronie ocenianych firm dobrze świadczy o dojrzałości organizacji w kontekście ESG – mówi ekspert. Jak dodaje, zapowiedziana w nowym rozporządzeniu transparentność metodologii i kryteriów ratingowych może pomóc w uporządkowaniu rynku i ułatwić inwestorom podejmowanie decyzji. – Jeśli chodzi o transparentność, już dziś niektóre z organizacji ratingowych bardzo wyraźnie komunikują ocenianym podmiotom, co dokładnie biorą pod uwagę. W przypadku CDP zakres wymaganych odpowiedzi, wyliczenia, scoring i opis metodologii są niezwykle szczegółowe – uzupełnia Milczarski. Nasz rozmówca zaznacza, że ratingi zrównoważonego rozwoju nie są „skostniałą strukturą” i stale ewoluują, a rozporządzenie, ustanawiając wspólne standardy, z pewnością nie ujednolici natychmiast całego rynku. - Nie sądzę jednak, żeby był to wielki problem, znaczenie ratingów ESG będzie rosło, głównie za sprawą presji ze strony łańcuchów wartości i zrównoważonych finansów. Dla przykładu, dekarbonizacja sektora bankowego wiedzie przez finansowanie zrównoważonych firm, w czym zdecydowanie pomagają wysokie noty ratingowe – podsumowuje specjalista. Rozporządzenie musi zostać formalnie przyjęte przez Radę oraz PE i zacznie obowiązywać 18 miesięcy po wejściu w życie.

Szymon Majewski
Dziennikarz