4272,1 tys. ton odpadów opakowaniowych poddano w 2022 r. recyklingowi. Raport IOŚ-PIB

© polsen

Spośród ponad 15,5 tys. ton wytworzonych opakowań jednorazowego i wielokrotnego użytku wytworzenie prawie 4 tys. (3 978,5 tys. ton) zaraportowały organizacje odzysku. Reszta przypadła na 1592 przedsiębiorców. Dane na temat gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w Polsce w 2022 r. w kolejnej cyklicznej publikacji⁽¹⁾ podaje Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy(poprzednie opisywane przez nas raporty dotyczyły 2020 i 2021 r.). Informacje pochodzą przede wszystkim z Bazy Danych o Produktach i Opakowaniach oraz Gospodarce Odpadami (BDO), a także z dokumentów finansowych składanych do Krajowego Rejestru Sądowego. Wartości, które poznajemy, są aktualne na 26 kwietnia 2024 r. - Zaprezentowane dane pochodzą bezpośrednio z indywidualnych sprawozdań o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi za 2022 r. Sprawozdania zostały złożone za pośrednictwem BDO do poszczególnych marszałków województw, w których prowadzona jest działalność podmiotu – informuje Instytut w przedstawionym komunikacie.

Czytaj też: Prawie 13 mln ton odebranych odpadów komunalnych w 2022 r. Dane ze sprawozdań marszałków województw

Prawie 6 tys. ton papierowych jednorazówek

Szczegółowe informacje na temat wytworzonych w Polsce opakowań są podane dla poszczególnych rodzajów materiału. Rynek w 2022 r. zdominowały jednorazowe opakowania z papieru i tektury, których było 5861,9 tys. ton (przy 32,2 tys. ton wielorazowych), Liczba jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych wyniosła 2982,5 tys. ton, a wielorazowych – 69 tys. ton. Jedyna kategoria, w której opakowań wielokrotnego użytku było więcej niż jednokrotnego, to opakowania drewniane – pierwszych wytworzono 2540,6 tys. ton, a drugich 2094,5 tys. ton. Poznajemy również dane dotyczące opakowań przywiezionych do Polski oraz z niej wywiezionych. Drugich było znacznie więcej (26 891,7 tys. ton), z czego 25% stanowiły opakowania wielokrotnego użytku. Przywieziono za to 6 219,2 tys. ton opakowań (85% jednokrotnego użytku). - Zidentyfikowano, że liderem ilościowym - zarówno w opakowaniach przywiezionych i wywiezionych - były opakowania z papieru i tektury, odpowiednio 1 622,7 tys. Mg oraz 8 870,3 tys. Mg – czytamy. Co do organizacji odzysku, zaraportowały wywiezienie 12 738 tys. ton opakowań oraz przywiezienie 2608 tys. ton.

Poza opakowaniami, raport przekazuje również informacje na temat toreb na zakupy wykonanych z tworzyw sztucznych. Liczba toreb o grubości poniżej 15 i 50 mikrometrów w 2022 r. wyniosła 510 200 946, z czego 71% zajęły torby z grubością poniżej 15 mikrometrów. Przyjęliśmy 101 615 214 toreb (ponad 99% o grubości poniżej 50 mikrometrów). 1 245 371 105 toreb zostało nabytych przez jednostki handlowe, które z kolei wydały ich 865 280 860. Najwięcej, bo 9386 przedsiębiorców, wydało torby lekkie, z kolei najmniej (4375) – bardzo lekkie.

Czytaj też: Tworzywa sztuczne w Polsce: spada produkcja, ale rosną inwestycje. 7,4 mld zł w 2023 r.

96% wprowadziły organizacje odzysku

Raport podsumowuje dostępne informacje na temat wprowadzonych na rynek produktów w opakowaniach. Łączna ilość takich opakowań w 2022 r. wyniosła 6845 tys. ton. Prym wśród nich wiodły opakowania z papieru i tektury (2332,1 tys. ton), po których następowały opakowania z drewna w liczbie 1528 tys. ton, opakowania szklane (1339 tys. ton) i tworzyw sztucznych (tych z kolei było 1200,7 tys. ton). Dużo niższe wyniki osiągnęły opakowania metalowe (198,3 tys. ton) oraz wielomateriałowe (142,2 tys. ton). 96% wprowadzonych na rynek produktów w opakowaniach wykazały organizacje odzysku. Masa opakowań wprowadzonych przez te organizacje wyniosła 6544,4 tys. ton, podium natomiast prezentowało się następująco – pierwsze miejsce zajęły opakowania z papieru i tektury (2239,2 tys. ton), po których następowały opakowania z drewna (1510,3 tys. ton) oraz szkła (1337,4 tys. ton). - 21 Organizacji odzysku przejęło obowiązki od 38 776 Wprowadzających w zakresie uzyskania wymaganych poziomów recyklingu dla odpadów opakowaniowych – czytamy w raporcie. 11 organizacji samorządu gospodarczego reprezentowało przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach wielomateriałowych, których wykazano 136,2 tys. ton. Również wykazywanych środków niebezpiecznych w opakowaniach było 26,8 tys. ton. IOŚ-PIB ujmuje też 23 878 samodzielnych wprowadzających, którzy odpowiadali za 137,7 tys. ton opakowań. Ponad 64% z nich (89,2 tys. ton) stanowiły opakowania z papieru i tektury.

72 tys. ton do recyklingu od samodzielnych wprowadzających

Co z opakowaniami, które podlegają obowiązkowi recyklingu? Minimalne poziomy w 2022 r. dla organizacji odzysku, w przypadku opakowań pochodzących z gospodarstw domowych, obejmowały m.in. 48% dla opakowań z tworzyw sztucznych, 38% dla opakowań metalowych, 27% dla opakowań z papieru i tektury i 62% dla opakowań szklanych. Sprawozdania organizacji wykazały 6692,5 tys. ton opakowań, z czego 52% stanowiły opakowania z gospodarstw domowych (w tym 2045,4 tys. ton opakowań z papieru i tektury). Jeśli chodzi o opakowania wielomateriałowe i po środkach niebezpiecznych wykazywane przez organizacje samorządu gospodarczego, było ich 158,5 tys. ton. Samodzielni wprowadzający odpowiadali za niemal 72 tys. ton opakowań podlegających recyklingowi – z czego 38,4 tys. ton opakowań z papieru i tektury, 15,4 tys. ton opakowań z tworzyw sztucznych oraz 14,4 tys. ton opakowań z drewna. Całkowita suma poddanych recyklingowi opakowań wyniosła 4272,1 tys. ton. 2160,7 tys. z nich stanowiły opakowania z papieru i tektury, 932,8 tys. ton – opakowania szklane, a 491,9 tys. ton – opakowania z tworzyw sztucznych. Opakowania z drewna lokowały się na czwartym miejscu z wynikiem 336,7 tys. ton. Na terytorium Polski recyklingowi poddano 66% z przeznaczonych do tego odpadów, natomiast na terytorium całej UE 32%.

Samodzielni nie osiągają poziomów

94% odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi (4021,7 tys. ton) wykazały organizacje odzysku, z czego 2627,8 tys. ton na terytorium Polski. 196,2 tys. ton odpadów wykazali samodzielni wprowadzający (153,8 tys. ton w Polsce). 58% odpadów poddanych recyklingowi przez samodzielnych wprowadzających stanowiły odpady opakowaniowe z drewna. Co do opakowań wielomateriałowych, do recyklingu trafiło 54,4 tys. ton z nich. Organizacje odzysku mogły pochwalić się przekroczeniem wymaganego poziomu 30% recyklingu dla odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych, a także osiągniętymi poziomami dla odpadów z metali, papieru i tektury oraz szkła. Uzyskiwanie poziomów wypadło gorzej w przypadku 11234 zobowiązanych do tego samodzielnych wprowadzających, spośród których udało się to niecałym 8%. 47% wymaganego poziomu recyklingu dla opakowań wielomateriałowych i 36% dla opakowań po środkach niebezpiecznych osiągnęły organizacje samorządu gospodarczego.

Czytaj też: Recykling nawet 15,6 razy większy przy zbiórce selektywnej. Dane z Europy i Polski o tworzywach sztucznych

W raporcie poznajemy również kwotę opłaty produktowej naliczonej przez 22 146 wprowadzających – było to niecałe 18 tys. zł (17 777,7 tys.). 60% opłat naliczono dla opakowań z papieru i tektury, a 30% dla opakowań z tworzyw sztucznych. Instytut podaje też dane o publicznych kampaniach edukacyjnych, kosztujących ponad 26 tys. zł (26 088 tys.), z czego 90% pokryły organizacje odzysku, a 7% marszałkowie województw. Najwyższa kwota wpłacona na taki cel przez organizację odzysku wyniosła 8037 tys. zł, a najniższa 5 tys. zł.

Szymon Majewski
Dziennikarz