Aktywiści złożyli petycję do marszałka w kwestii wymiany kopciuchów na Śląsku. Urząd odpowiada

Na Śląsku wciąż dymi ponad 500 tys. przestarzałych kotłów, a czas na wymianę znacznej ich części upłynie za 9 miesięcy. Aktywiści ekologiczni nie mają wątpliwości: w takim tempie nie zdążymy.

Pod koniec marca br. do Urzędu Marszałkowskiego trafiła petycja podpisana przez największe organizacje zajmujące się jakością powietrza. - Realizacja uchwały antysmogowej posunęła się przez ostatnie 3 lata do przodu, ale był to ruch ociężały, mało ambitny, podczas gdy co roku przedwcześnie umiera w Polsce ok. 46 tys. osób z powodu smogu - czytamy w dokumencie.

Mieszkańcy województwa śląskiego mają czas do końca roku na wymianę ponad 10-letnich pieców bezklasowych. Od 2022 r. korzystanie z kopciuchów będzie karalne, a grzywna może wynieść nawet 5 tys. zł. Mimo to na Śląsku wciąż działa ponad pół miliona przestarzałych kotłów. - Ich wymiana postępuje za wolno. Zła jakość powietrza generuje możliwe do uniknięcia koszty społeczne i ekonomiczne, w postaci chorób, przedwczesnych zgonów czy dni spędzanych na zwolnieniu, z powodu schorzeń powodowanych przez zanieczyszczenie powietrza - alarmują społecznicy.

Czytaj: Uchwała antysmogowa dla Śląska wchodzi w życie

Jakie postulaty?

Stowarzyszenia i fundacje ekologiczne apelują o odważne działania władz samorządowych i ambitniejszą politykę antysmogową. Wśród postulatów znalazły się m.in. wprowadzenie zakazu instalowania kotłów na węgiel w nowych budynkach, podniesienie celów redukcji emisji zanieczyszczeń pyłowych z sektora komunalno-bytowego oraz dokładna, rzetelna i skuteczna realizacja uchwały antysmogowej. - Działania województwa są pozorowane i chaotyczne, a tymczasem jakość powietrza na Śląsku ciągle nie spełnia standardów Światowej Organizacji Zdrowia - podkreśla Patryk Białas, prezes Stowarzyszenia BoMiasto. - Mamy prawo do czystego powietrza i chcemy, żeby w końcu zaczęło ono obowiązywać. Nie możemy tracić kolejnych lat na rozmowy, kiedy stawką jest zdrowie i życie mieszkańców Śląska - dodaje Natalia Wrocławska z BoMiasto

Petycję dotyczącą uchwały antysmogowej podpisało 12 organizacji zajmujących się walką o czyste powietrze⁽¹⁾: BoMiasto, Greenpeace Polska, WWF Polska, Heal Polska, Client Earth, Klub Myśli Ekologicznej, Polska Zielona Sieć, Kongres Ruchów Miejskich, Lepsze Zabrze, Fundacja Otwarty Plan, Stowarzyszenie Nasza Ziemia i Eko - Unia.

Urząd marszałkowski: skuteczność uchwały antysmogowej można analizować od 2022 r.

Skuteczność obowiązującej w woj. śląskim uchwały antysmogowej będzie można analizować po 1 stycznia 2022 r., kiedy przypada przewidziany uchwała pierwszy termin wymiany najstarszych instalacji grzewczych – przekazał w czwartek Urząd Marszałkowski Woj. Śląskiego. To fragment informacji przygotowanej przez urząd kilka dni po przekazaniu marszałkowi woj. śląskiego Jakubowi Chełstowskiemu petycji 12 organizacji zajmujących się walką o czyste powietrze o bardziej ambitną walkę ze smogiem.

W czwartek rzecznik urzędu marszałkowskiego Sławomir Gruszka rozesłał dziennikarzom obszerną informację, w której wymienił działania na rzecz poprawy jakości powietrza przewidziane w Regionalnym Programie Operacyjnym Woj. Śląskiego 2014-2020, nawiązał programów i działań województwa w tym zakresie i przypomniał przyjęte w ub. roku dokumenty planistyczne: Program ochrony powietrza i Strategię Rozwoju Województwa „Śląskie 2030”. Ponadto rzecznik urzędu marszałkowskiego podał, że „w ramach konsultacji Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027 zarząd województwa stara się o dodatkowe 1,2 mld euro z funduszy UE na walkę z niską emisją". - Środki pozwoliłaby samorządom dofinansować wymianę źródeł ciepła u mieszkańców - uściślił.

- Władze województwa – rozważając zaostrzenie uchwały antysmogowej – konsekwentnie działają nad pozyskaniem dodatkowych funduszy dla gmin i mieszkańców. Oprócz tego na ten cel zostaną przeznaczone również środki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego, Funduszu Sprawiedliwej Transformacji oraz Krajowego Planu Odbudowy – zapowiedział Gruszka.

Rzecznik przypomniał również, że ub. roku urząd marszałkowski przeprowadził proces ewaluacji wdrażania zapisów uchwały antysmogowej, w ramach którego do 167 gmin regionu wysłano ankiety. Wróciło 118. - 70 gmin nie oczekuje zmiany uchwały antysmogowej, a 47 jest odmiennego zdania i widzi potrzebę zmiany. Pojawiają się głosy gmin, że terminy wymiany urządzeń grzewczych zapisane w uchwale powinny zostać wydłużone ze względów na możliwości finansowe mieszkańców – napisał rzecznik.

Zaznaczył, że marszałek woj. śląskiego powołał „Zespół do spraw analizy realizacji uchwały Sejmiku Woj. Śląskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw”, którego prace nadal trwają.

- Ponadto należy pamiętać, iż pierwszy termin wymiany najstarszych instalacji przypada na 1 stycznia 2022 r. W związku z powyższym dopiero po tej dacie będzie można analizować skuteczność wdrażania ww. uchwały. Z danych które otrzymuje Urząd Marszałkowski w postaci sprawozdań z Programu ochrony powietrza (POP) wynika, że w dalszym ciągu utrzymuje się tendencja rosnąca w odniesieniu do liczby zlikwidowanych kotłów – dodał Gruszka. (PAP)

Źródło: Stowarzyszenie BoMiasto / PAP

Więcej treści dotyczących samorządów w zakładce Teraz Samorząd.