© Biuro Promocji UW
Drzewa świadczą szereg korzyści dla mieszkańców miast. Nazywa się je usługami ekosystemowymi drzew. Zespół ekonomistów środowiska z Uniwersytetu Warszawskiego, na bazie nowatorskiej metodyki opracowanej przez dr. Zbigniewa Szkopa podczas jego stażu badawczego w Stanach Zjednoczonych sprawdza, jaka jest ich wartość.
Jakie korzyści zatem czerpiemy dzięki obecności drzew w miastach i w jaki sposób bada się ich wartość?
Jedną z usług, jakie świadczą drzewa miejskie jest oczyszczanie przez nie powietrza ze szkodliwych zanieczyszczeń. Dzięki temu mieszkańcy miast rzadziej chorują. W swoich badaniach ekonomiści sprawdzają, o ile mniej każdego roku wydajemy jako społeczeństwo na leczenie chorób wywołanych złą jakością powietrza, dzięki obecności drzew w miastach.
Dodatkowo, drzewa przechwytują część opadu. Robiąc to, chronią miasta przed kosztownymi, lokalnymi podtopieniami. Jednocześnie zmniejszają obciążenie systemu kanalizacji, którego utrzymanie również kosztuje. Naukowcy sprawdzają, jak duże to generuje oszczędności.
Drzewa pomagają również chłodzić miasta w letnie, upalne dni. Obniżając temperaturę powietrza, znacząco poprawiają komfort cieplny mieszkańców miast. Przekłada się to także bezpośrednio na ich portfele, bo drzewa pomagają ograniczyć zużycie energii potrzebnej na ochładzanie naszych pomieszczeń.
Bardzo ważne jest też to, że obecność drzew jest atrakcyjna wizualnie. Mieszkańcy miast cenią sobie widok z okna na drzewa i dostępność zieleni miejskiej. Ekonomiści z Uniwersytetu Warszawskiego sprawdzają o ile nieruchomości, przy których sadzone są drzewa zyskują na wartości.
Wpływ badań na świadomość społeczną
Badania prowadzone na Uniwersytecie Warszawskim od lat stanowią inspirację dla samorządów i organizacji pozarządowych, które na ich bazie prowadzą szereg kampanii społecznych, podnoszących świadomość społeczną na temat wymiernych korzyści z utrzymania zieleni miejskiej.
Jak wskazuje dr Szkop, pionierskim działaniem w tym temacie była kampania zrealizowana w Rzeszowie w 2019 roku. Na zlecenie Samorządu Województwa Podkarpackiego i Miasta Rzeszów naukowiec przygotował opracowanie wyceniające wartość usług, jakie świadczą wybrane drzewa w Rzeszowie. Informacje te zostały umieszczone na tablicach informacyjnych umiejscowionych obok tych drzew uświadamiając mieszkańcom tego miasta jak dużą wartość ma ich „praca”.
- W 2021 roku analogiczne opracowanie przygotowano na zamówienie Miasta st. Warszawy i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Na bazie danych terenowych przekazanych przez zleceniodawcę, ekonomista z Uniwersytetu Warszawskiego przygotował opracowanie wyceniające „pracę” drzew miejskich rosnących na Warszawskiej Woli. Informacje te zostały wykorzystane przez Miasto st. Warszawa m.in. promując zieleń miejską Warszawy w mediach społecznościowych – dodaje ekspert.
Kampania społeczna „Od drzewa do drzewa”
Największą, jak dotychczas, kampanią społeczną na temat wartości drzew była jednak ta prowadzona ramach projektu „Od drzewa do miasta”, realizowanego przez UNEP/GRID-Warszawa przy wsparciu Fundacji Veolia Polska. Na bazie analizy wykonanej przez ekonomistów środowiska z Uniwersytetu Warszawskiego w latach 2022-2023 zrealizowano szereg działań podnoszących świadomość ekologiczną mieszkańców aż pięciu miast Polski jednocześnie: Rzeszowa, Miasteczka Śląskiego, Przasnysza, Szczytna i Lidzbarka Warmińskiego. Działania te obejmowały między innymi utworzenie tablic edukacyjnych, kampanię plakatową, zajęcia z uczniami oraz napisanie poradnika o tym, jak mówić o wartości drzew w przestrzeni miejskiej.
Nowe spojrzenie na zieleń miejską
Drzewa miejskie świadczą szereg korzyści. Badania naukowe realizowane na Uniwersytecie Warszawskim w tym temacie, od wielu lat pokazują jednocześnie, że ich skala znacznie przewyższa koszty utrzymania zieleni miejskiej. Z tego punktu widzenia zieleń miejską należy postrzegać nie jako koszt, a jako inwestycję o wysokiej stopie zwrotu. Niemniej dopiero w ostatnich latach można zauważyć, że ta wiedza naukowa coraz częściej przebija się do opinii publicznej. Dzieje się tak między innymi dzięki władzom poszczególnych miast, a także organizacjom pozarządowym, które chętnie podejmują współprace z ośrodkami naukowymi, takimi jak Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, prowadząc kampanie społeczne oparte na wynikach badań naukowych.
Więcej na temat badań naukowców można znaleźć TUTAJ.
Artykuł powstał we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim
