Ogólnounijny system depozytowy? Można poprzeć inicjatywę obywatelską w tej sprawie

© EdNurg

Inicjatywę można odszukać pod nazwą RethurnthePrastics⁽¹⁾, a w pełni: „Zwróć plastik: inicjatywa obywatelska na rzecz wprowadzenia ogólnounijnego systemu depozytowego umożliwiającego recykling butelek plastikowych”.

Organizatorzy inicjatywy wzywają Komisję Europejską (KE) do przedstawienia wniosku w celu:

• wprowadzenia ogólnounijnego systemu depozytowego umożliwiającego recykling butelek plastikowych,
• zachęcenia wszystkich państw członkowskich UE do podjęcia działań, które skłoniłyby supermarkety (sieci supermarketów) sprzedające butelki plastikowe do wprowadzenia automatów do zwrotu takich butelek po zakupie i zużyciu przez konsumentów w celu ich recyklingu oraz
• wprowadzenia opłat dla przedsiębiorstw produkujących butelki plastikowe na potrzeby recyklingu i systemu depozytowego dla takich butelek (zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”).

Rejestracja oznacza, że wstępne warunki zostały spełnione, a organizatorzy mogą rozpocząć zbieranie podpisów. Poparcie inicjatywy przez minimum milion osób, z co najmniej siedmiu państw członkowskich, obliguje KE do reakcji. Ta przyjmie formę decyzji – o odrzuceniu bądź przyjęciu wniosku. W obu przypadkach KE musi przedstawić uzasadnienie.

Inicjatywa a obecne regulacje

- Returntheplastics jest innowacyjną propozycją: recykling plastikowych butelek bazujący na depozycie⁽²⁾ w wysokości 0,15 euro dla każdej butelki plastikowej zakupionej na terenie Unii Europejskiej – piszą autorzy inicjatywy. Depozyt miałby być zwracany w momencie oddania pustej butelki w recyklomatach. Argumentują, że choć w lipcu weszła w życie dyrektywa SUP, to nie objęła ona swym zasięgiem butelek plastikowych. Podają, że co minutę na świecie kupowany jest milion butelek plastikowych. Nie odnoszą się jednak do systemów EPR, czyli rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP), które są tworzone obecnie w różnych krajach Unii. Komisja w komunikacie zastrzega, że nie podjęła jeszcze merytorycznej oceny inicjatywy.

Czytaj o polskim projekcie ROP: Jaki będzie nowy, wyczekiwany ROP? Karty zostały odkryte, operatorem systemu NFOŚiGW
Wszystkie artykuły Teraz Środowisko związane z systemem ROP w Polsce, w tym wywiady i opinie ekspertów, dostępne są tutaj.

Jak czytamy na stronie KE, dotąd złożono 107 wniosków o uruchomienie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. 82 z nich zakwalifikowały się do rejestracji. Na Teraz Środowisko pisaliśmy m.in. o inicjatywie „Green Garden Roof Tops” oraz Right2Water, która stała się bodźcem do stworzenia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog