Biznes biometanowy potrzebuje wiążącego celu krajowego

66% gazów odnawialnych i niskoemisyjnych w europejskim miksie energetycznym – taki cel na rok 2050 proponuje się w pakiecie gazowym, przedstawionym w ramach Fit for 55. Dziś jest to jedynie 5%. Jaką część z nich może odegrać biometan? Nie ustanowiono celu ilościowego na półwiecze, ale z dokumentu RePower EU wybrzmiewa już konkretne, choć niewiążące, 35 mld m³ biometanu do 2030 r. Taka produkcja już za 6 lat, wobec obecnych 4,2 mld m³ (EBA, 2023 r.) może stanowić wyzwanie.

© Prawa zastrzeżone

We wstępnej wersji Krajowego Planu na Rzecz Energii i Klimatu, złożonej do Komisji Europejskiej na przełomie lutego i marca br., biometan zajmuje miejsce mało eksponowane.

Biometan w dokumencie pojawia się szczątkowo (dziewięć razy), bez określenia konkretnego celu w poszczególnych obszarach gospodarki. Wskazuje się jedynie na możliwość zastosowania tego gazu jako uzupełniającego sposobu wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła - komentuje dr Lech Wojciechowski, wiceprezes zarządu Polskiej platformy LNG i bioLNG. W jego ocenie, kluczowa jest deklaracja polskiego rządu, że dostrzega potencjał biometanu, jako polskiej drogi do neutralności klimatycznej i do bezpieczeństwa energetycznego.

Biogaz i biometan jako stabilne źródło energii rozproszonej, dostępnej cały czas, to źródła właściwie idealne. Lokalne, niskoemisyjne, a w kontekście wojny, także gospodarczej, trudniejsze do „zlikwidowania” przez wrogów – podkreśla Wojciechowski. Jak miałby wyglądać cel dla biometanu?

To czy cel byłby procentowy czy ilościowy, jest kwestią wtórną. Może być wyrażony jako % udziału biometanu w paliwach transportowych, w mld m3 wyprodukowanego czy zatłoczonego do sieci do 2030 r. lub jako % udziału w całkowitym wolumenie gazu. Kluczowe, byśmy mieli punkt odniesienia i asumpt do rozliczania rządzących co do kierunku – dodaje.

A cel mógłby być konkretny. Sama grupa Orlen zapowiada zdolności produkcyjne 1 mld m3 biogazu rocznie do 2030 r., co odpowiada ok. 0,65 mld m3 biometanu. Członkowie Polskiej Organizacji Biometanu w oficjalnym stanowisku wysłanym do Ministerstwa Klimatu i Środowiska⁽¹⁾ deklarują do tego czasu inwestycje na poziomie przynajmniej 17,5 mld zł. Ich efektem ma być ruszenie z produkcją 2 mld m3 biometanu rocznie w Polsce. Warunkiem ma być zapewnienie „należytych podstaw prawnych” oraz krajowych strategii energetycznych, umożliwiających stworzenie długoterminowych planów rozwoju. – Apelujemy o uwzględnienie potrzeby rozwoju sektora biometanu, w tym celu ilościowego wytwarzania biometanu i wyznaczenie priorytetowych kierunków wykorzystania biometanu w Krajowym Planie na rzecz energii i klimatu i Polkityce Energetycznej Polski – pisze Michał Tarka, dyrektor generalny POB.

Tam, gdzie wyznaczono cele, są i efekty. Jak podaje IEA, Dania osiągnęła 38% zużycie biometanu w 2023 r.., czołowa włoska spółka gazowa deklaruje czterokrotne zwiększenie produkcji biometanu do 2 mld m3 w 2026 r., a ogółem światowa produkcja biometanu wzrosła o 12% do 8 mld m3⁽²⁾. Jeśli chodzi o wpisanie celów dla biogazu do NCEP, czyli odpowiedników polskiego KPEiK-u, kilka krajów ma się czym pochwalić. Wg analizy European Cliamte Neutrality Observatory na 2030 r. poprzeczkę w produkcji biogazu określiły sobie m.in.: Hiszpania (76 TWh), Włochy (55 TWh), Szwecja (9TWh) czy Holandia (17 TWh, która zakłada import, przy planowanym zużyciu 42 TWh).

Marta Wierzbowska-Kujda
Redaktor naczelna, sozolog