Węgiel, gaz i ropa jak papierosy. Apel z ONZ o zakaz reklamy paliw kopalnych

© Jennifer

Czy reklama paliw kopalnych zostanie zakazana? Apel o taką decyzję do wszystkich państw na świecie skierował sekretarz generalny ONZ. Według Antonio Guterresa, szkodliwość branży jest równie duża jak przemysłu tytoniowego, należy więc potraktować ją w ten sam sposób.

- Wiele rządów ogranicza lub zabrania reklamowania produktów, które szkodzą ludzkiemu zdrowiu, takich jak tytoń. Niektóre zaczynają robić to samo z branżą paliw kopalnych. Wzywam wszystkie państwa do wprowadzenia zakazu reklamowania firm z tego sektora, a także media i firmy technologiczne do wycofania tych reklam – powiedział sekretarz podczas przemówienia w Amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku przy okazji obchodów Światowego Dnia Środowiska 5 czerwca br. Podmioty zarabiające na węglu, gazie ziemnym i ropie naftowej w ocenie Guterresa „bezwstydnie” stosują praktyki greenwashingu, a lobbing, żonglowanie groźbami prawnymi i masowe kampania reklamowe służą im do spowolnienia działań na rzecz ograniczenia zmiany klimatu. – Pomagały i pomagają im w tym firmy z branży reklamy i PR. Wzywam je, aby przestały działać jako czynnik sprzyjający niszczeniu planety, przestały przyjmować nowych klientów z branży paliw kopalnych i zaczęły porzucać dotychczasowe – mówił przedstawiciel Narodów Zjednoczonych. Kontynuując przekaz do świata reklamy i PR, dodał, że paliwa kopalne „nie tylko zatruwają naszą planetę, ale również Wasze marki”, a „kreatywne umysły z branży” już dziś skłaniają się ku podmiotom, które zamiast pogłębiania kryzysu skłaniają się ku większej ochronie klimatu.

Czytaj też: Miliony przyszłych ofiar potentatów branży naftowo-gazowej? Pytania o Shell, BP i innych

Umowy z FIFA i influencerami

Przypadki kontraktów reklamowych i marketingowych zawieranych przez graczy z sektora paliw kopalnych można mnożyć – to m.in. partnerstwo saudyjskiego koncernu naftowego Aramco z globalną federacją piłkarską FIFA⁽¹⁾, korzystanie z usług influencerów i kampanii w mediach społecznościowych przez Shell czy BP⁽²⁾, czy, na polskim podwórku, 563 mln zł netto wydanych na marketing przez Orlen w 2022 r.⁽³⁾ Profesor nauk rolniczych z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu Bogdan H. Chojnicki porównuje te działania do „reklamowania jedzenia w czasie, gdy mamy epidemię otyłości”. - Firmy paliwowe mają się doskonale. Prawie wszyscy wciąż lejemy ropę do naszych silników i nie ma potrzeby tego reklamowania. A jeśli już, to powinno się mówić o tym w kontekście szkód dla klimatu i środowiska, a nie zalet – stwierdza naukowiec. Chojnicki pozostaje też sceptyczny wobec promowanych przez branżę paliw kopalnych rozwiązań takich jak przeciwdziałanie zmianie klimatu za pomocą geoinżynierii. Oddziaływanie stężonego w atmosferze dwutlenku węgla na klimat ma być odczuwalne nawet przez 100 lat, kiedy dzisiejsze firmy być może nie będą już istnieć. - Mogą zostać wykupione, zlikwidowane, a ich strategie zmienione. Nie ma pewności co do skuteczności proponowanych technologii. Obawiam się, że jeśli uwierzymy w takie zapewnienia, społeczeństwo globalne zostanie z globalnym długiem - pytanie wobec kogo? – pyta profesor.

Zmiana warunków gry?

Współzałożyciel promującego zieloną i sprawiedliwą transformację think-thanku The New Weather Institute oraz współautor książki „Badvertising: Polluting Our Minds and Fuelling Climate Chaos” (pol. „Zła reklama. Zanieczyszczanie naszych umysłów i podsycanie klimatycznego chaosu”) ekonomista Andrew Simms nazwał wystąpienie Antonio Guteressa „gamechangerem”. - Takie przemówienie najstarszej rangą osoby w Organizacji Narodów Zjednoczonych jest następstwem przełomowych ostatnich ruchów miast na całym świecie, od Edynburga i Sheffield w Wielkiej Brytanii, po Sztokholm w Szwecji, Amsterdam w Holandii i wiele innych, aby zakazać nie tylko reklam firm z dziedziny paliw kopalnych, ale także innych głównych trucicieli paliw kopalnych, takich jak przemysł lotniczy i samochodowy – skomentował. Działania na rzecz likwidacji reklam przedsięwzięć pogłębiających zmianę klimatu są podejmowane również w ramach kampanii Badvertising⁽⁴⁾ (pol. Zła reklama).

Czytaj też: 53% „eko” oświadczeń nie miało podstaw. Zmagania z greenwashingiem wreszcie będą skuteczne?

Szymon Majewski
Dziennikarz