Historyczne porozumienie na rynku energii elektrycznej

Historyczne porozumienie na rynku energii elektrycznej
© Andrzej

W poniedziałek 7 listopada 2022 r. podczas 36. konferencji EuroPOWER i 6. OZE Power regulator sektorowy, tj. Urząd Regulacji Energetyki (URE), oraz pięciu największych dystrybutorów energii w Polsce (Enea, Energa, PGE, Stoen i Tauron) podpisali Kartę Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki.

Zdaniem dystrybutorów, Karta wpisuje się w proces dostosowania dystrybucyjnych sieci elektroenergetycznych do nowej architektury rynku energii, opartej w coraz większym stopniu o źródła rozproszone, a także umożliwi osiągnięcie około pięćdziesięcioprocentowego udziału energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE) w krajowym miksie energii już w 2030 roku.

Czytaj także: World Energy Outlook 2022. Wszystkie scenariusze wskazują na wzrost udziału OZE

- Dynamicznie zmieniające się potrzeby sieci elektroenergetycznych, w tym głównie w obszarze inwestowania, stawiają przed polityką regulacyjną nowe oczekiwania. W takich czasach potrzebujemy mądrej, długofalowej regulacji, opartej na porozumieniu uczestników rynku. Dlatego Karta jest w tych czasach wyjątkowo potrzebna – mówi Rafał Gawin, prezes URE.

Ogromne zmiany w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym

W komunikacie URE czytamy, że w perspektywie do 2030 roku Krajowy System Elektroenergetyczny (KSE) czekają ogromne zmiany. Trzeba będzie do niego przyłączyć co najmniej:

• ponad 20 GW źródeł słonecznych⁽¹⁾ o potencjale produkcyjnym 21 TWh rocznie,
• ponad 14 GW lądowych elektrowni wiatrowych o potencjale produkcyjnym 37 TWh rocznie,
• prawie 11 GW morskich elektrowni wiatrowych o potencjale produkcyjnym 40 TWh rocznie.

Przewiduje się, że w tym czasie liczba odbiorców przyłączonych do sieci wzrośnie o ponad 2 mln. Z uwagi na rozwój sektora elektromobilności konieczna będzie instalacja coraz większej liczby punktów ładowania pojazdów elektrycznych. Wszyscy odbiorcy energii elektrycznej, których w Polsce jest 18 milionów, zostaną w tym czasie opomiarowani licznikami zdalnego odczytu (tzw. smart metres).

Zdaniem ekspertów to właśnie te rozwiązania zmienią oblicze polskiego systemu dystrybucji energii, czyniąc go bardziej przyjaznym dla odbiorców energii, zapewnią bezpieczeństwo dostaw i odbioru energii, przyczyniając się jednocześnie do rozwoju energetyki obywatelskiej, opartej o OZE. W konsekwencji działania te powinny nadać energetyce bardziej lokalny wymiar oraz zachęcać do aktywności odbiorców końcowych.

Inwestycje nie tylko z taryf

- Mamy do czynienia z początkową fazą transformacji sektora dystrybucji. Zachodzące w nim trendy, zjawiska i procesy powinny pilnie otrzymać należne finansowe i regulacyjne wsparcie, a także ulec znacznemu przyspieszeniu. Karta tworzy stabilne otoczenie regulacyjne dla przedsiębiorstw energetycznych w wieloletnim horyzoncie czasowym w zakresie, w jakim dotyczy ono prowadzenia inwestycji w modernizację i rozwój sieci. Tym samym przyczyni się do uproszczenia procesu podejmowania decyzji inwestycyjnych, powinna też ułatwić OSD pozyskiwanie środków na inwestycje ze źródeł innych niż taryfa – dodał regulator.

W pracach nad przygotowaniem tego dokumentu uczestniczyli między innymi przedstawiciele pięciu resortów normujących funkcjonowanie polskiego sektora elektroenergetyki: Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Aktywów Państwowych, Funduszy i Polityki Regionalnej, Rozwoju i Technologii, a także Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.

Co dalej z porozumieniem?

Podpisanie porozumienia sektorowego to zwieńczenie pierwszego etapu prac nad Kartą. Aby wypełnić wszystkie jej postanowienia, w kolejnych krokach konieczne będzie opracowanie propozycji niezbędnych zmian modelu regulacyjnego OSD oraz konsekwentna realizacja programów inwestycyjnych. Członkowie Komitetu Sterującego zobowiązali się także do zainicjowania koniecznych zmian legislacyjnych uwzględniających nowe wymagania regulacyjne oraz zapewniających m.in. środki pomocowe dla OSD. Konieczny będzie także stały monitoring przebiegu transformacji, analiza osiąganych rezultatów oraz racjonalne kształtowanie pożądanego przebiegu procesów inwestycyjnych, wprowadzające niezbędne korekty.

Czytaj także: Jak w 2023 r. będą rozliczać się prosumenci?

Damian Nowicki
Dziennikarz